Việt Nam hiện trong 20 quốc gia có quy mô thương mại lớn nhất thế giới, đã tận dụng hiệu quả các FTA để thúc đẩy xuất khẩu, liên tục xuất siêu. Đơn cử như đối với CPTPP, tỷ lệ sử dụng Giấy chứng nhận xuất xứ CPTPP của hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực nước ta tiếp tục tăng trưởng tích cực và tăng đáng kể so với các năm trước. Để giúp các doanh nghiệp ngày càng tối ưu hóa lợi ích từ các hiệp định thương mại tự do, Bộ Công thương đang nghiên cứu xây dựng các hệ sinh thái FTA trong ngành cà phê, dệt may, thuỷ sản, da giày và quế; nếu thành công sẽ lan tỏa sang các lĩnh vực khác. Mục tiêu giúp các doanh nghiệp đẩy mạnh liên kết với nhau cũng như với cơ quan quản lý nhà nước, hiệp hội, tổ chức tín dụng hỗ trợ giải quyết các vướng mắc cụ thể như hoàn thuế, thủ tục hải quan, nguồn vốn và tiếp cận thị trường, tối ưu hóa lợi ích từ các FTA nói chung, CPTPP nói riêng.
Để từng bước hiện thực hoá mô hình hệ sinh thái này, việc tổ chức toạ đàm, lấy ý kiến các cơ quan ban ngành, cộng đồng doanh nghiệp, chuyên gia kinh tế... đang được Bộ Công thương phối hợp các sở ngành, địa phương triển khai, nhằm xem xét tính khả thi và những vấn đề nào cần phải giải quyết. Để xây dựng thành công mô hình này, theo các chuyên gia, cần phải làm rõ nhiều vấn đề, từ mục tiêu, cách thức kết nối, vai trò, lợi ích của các bên tham gia cho đến cách thức hoạt động để hỗ trợ các doanh nghiệp tận dụng các FTA cũng như cụ thể các tiêu chí tham gia.
Theo Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công thương), hệ sinh thái FTA sẽ có 2 cấu phần chính gồm cấu phần các cơ quan quản lý từ Trung ương đến địa phương và cấu phần doanh nghiệp. Đây là điểm khác biệt so với các mô hình kết nối khác để vận hành các kế hoạch, ý tưởng trong hệ sinh thái. Theo lộ trình, Bộ Công thương sẽ tiếp tục tổ chức trao đổi trực tiếp với lãnh đạo các doanh nghiệp và các đơn vị, cơ quan hữu quan, trước khi tổng hợp, xây dựng Dự thảo đề án trình Chính phủ phê duyệt và dự kiến chính thức vận hành vào tháng 9 năm 2025.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!