Tại miền Trung hiện nay có nhiều ngôi làng cổ rất nổi tiếng. Tuy nhiên, có một ngôi làng càng nổi tiếng hơn bởi trải qua hai cuộc chiến tranh tàn khốc, nhiều làng quê bị bom đạn của kẻ thù cày nát thì tại Quảng Nam, có một ngôi làng cổ nép mình bên những sườn đồi, ủ mình dưới bóng cây xanh, nơi có hàng chục ngôi nhà cổ tồn tại qua hàng trăm mùa mưa bão. Đó là làng cổ Lộc Yên - ngôi làng được xếp vào danh mục là một trong 4 ngôi làng cổ đẹp nhất Việt Nam. Điều đáng nói là đến nay, người dân vẫn giữ gìn ngôi làng cổ này một cách rất tự nhiên. Nơi đây đang là điểm đến hấp dẫn cho du khách.
Làng cổ Lộc Yên cách thành phố Tam Kỳ chừng 40km. Đúng như tên gọi, nơi đây là chốn bình yên của dân làng và cả du khách. Trong se lạnh mưa phùn của tiết trời tháng 3, nhiều gia đình từ thành phố ngược lên vùng trung du thăm làng cổ. Làng Lộc Yên là bức tranh nông thôn tiêu biểu của xứ Quảng. Những nếp nhà cổ gần 200 năm tuổi, những vườn cây ăn trái xanh tươi 4 mùa xen lẫn giũa những cánh đồng bậc thang và cả những con người đôn hậu tạo ra một sắc thái làng quê rất riêng biệt.
Làng cổ Lộc Yên được hình thành từ những cuộc khai hoang, lập làng gần 500 năm trước. Lộc Yên còn hơn 50 ngôi nhà cổ, nhiều ngôi nhà đã tồn tại qua 200 năm. Xưa kia thú dữ liên tục về làng tấn công người và vật nuôi. Các cụ già ngoài 90 này từng được biết đến như những dũng sĩ của làng Lộc Yên tham gia vây bắp cọp. Không chỉ có lễ hội săn cọp nổi tiếng cả nước, làng cổ Lộc Yên còn lưu giữ nhiều bộ bàn gỗ mít bí truyền. Khi có người đặt tay lên mặt bàn, bàn sẽ tự xoay. Đây là nét độc đáo mà ngay cả chủ nhân của bàn xoay cũng chưa thể lý giải được.
Hàng trăm đã đi qua trên những mái ngói rêu phong của những ngôi nhà cổ. Những cánh đồng lúa trước làng cứ xanh rồi vàng theo chu kỳ của những vụ mùa gặt hái. Những người nông dân thuần hậu vẫn sống điềm nhiên và vun đắp thêm cho ngôi làng thêm xinh đẹp. Xếp tường đá, ngõ đá được xem là nghệ thuật. Đã là người dân Lộc Yên thì ai cũng biết xếp đá. Và cứ thế, những thế hệ sau nối dài những tường đá chạy khắp làng cổ.
Làng cổ Lộc Yên có diện tích hơn 270 héc ta, có hơn 190 hộ gia đình sinh sống. Đây là kiệt tác của làng quê, kết hợp giữa thiên nhiên và bàn tay dân làng tạo nên. Năm 2019, làng Lộc Yên được xếp hạng là di tích quốc gia. Không chỉ là làng quê đáng sống, phong cảnh hữu tình, con người thuần hậu, Lộc Yên là biểu trưng của nông thôn xứ Quảng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
