Tình trạng hút cát trộm gia tăng sau mỗi đợt mưa lũ, khi nước mang cát từ đầu nguồn về. Hoạt động này đang diễn ra vào ban đêm trên sông Cái, đoạn qua một số xã  thuộc huyện Diên Khánh và  thành phố Nha trang. Thời gian hoạt động từ khoảng 17h30 đến 4h sáng hôm sau. Các ghe hút cát thường tập trung từng nhóm nhỏ khoảng 3-4 chiếc, chọn những khu vực hẻo lánh, khó tiếp cận để hút cát. Điều này gây không ít khó khăn cho lực lượng chức năng.

Hậu quả rõ ràng nhất của việc hút cát trái phép trên sông là gây sạt lở. Ngoài gây sạt lở, các ghe hút cát hoạt động cả đêm nên gây ô nhiễm tiếng ồn cho người dân địa phương.

Khánh Hòa đã là một điểm nóng về khai thác cát trái phép, là một trong 4 tỉnh bị Chính phủ yêu cầu kiểm tra xử lý tình trạng này. Mặc dù đã triển khai nhiều biện pháp kiểm tra, xử lý khai thác cát, tình hình khai thác cát trên bờ đã tạm lắng nhưng khai thác cát trên sông, nhất là ban đêm vẫn là cuộc chiến chưa có hồi kết.