Theo Đông y, thân rễ cỏ tranh có vị ngọt, tính lạnh, có tác dụng lợi tiểu, giải nhiệt, cầm máu, mát huyết. Nếu phối hợp với mía nấu thành nước lại có tác dụng thanh nhiệt lương huyết, trừ thấp, giải độc. Nếu sao vàng thì thông tiểu, làm ra mồ hôi và giải độc.
Thường dùng trị sốt nóng khát nước, sốt vàng da (hoàng đản), đái ít, đái buốt, đái dắt, đái ra máu, ho thổ huyết, chảy máu cam. Ở Thái Lan, rễ và thân rễ dùng trị sỏi niệu, đái ra máu, bạch đới. Ở Trung Quốc còn dùng trị cao huyết áp. Hoa dùng trị nôn ra máu; nếu sao cháy rồi sắc hay hãm uống làm thuốc cầm máu. Ngày dùng 12 - 40g thân rễ, 2 - 4g hoa, dạng thuốc sắc.
Dưới đây là một số bài thuốc được Bệnh viện Y học cổ truyền Đà Nẵng chia sẻ:
- Nục huyết (chảy máu cam): rễ tranh tươi 50g, sắc uống. Hoặc dùng: hoa cỏ tranh 15g, mũi heo 1 cái; xắt mỏng mũi heo, hầm chung với hoa cỏ tranh trong 1 giờ, lấy nước uống sau bữa ăn, 1 - 2 ngày uống 1 lần, liên tục 3 - 5 lần.
- Khạc ra máu do phổi nóng: rễ tranh tươi 90g, tiên hạc thảo 15g, sắc uống.
- Viêm thận cấp tính: rễ tranh tươi 40g, nhất chi hoàng hoa 30g, vỏ khô quả bầu 15g, cỏ lưỡi rắn trắng 30g. Sắc uống, ngày 1 thang.
- Tiểu khó, tiểu nóng: rễ tranh tươi 90g, rau mã đề 30g. Sắc uống.
- Ợ nấc, nôn mửa do say rượu, miệng khát, thiếu tân dịch ngày hè: rễ tranh tươi 80g, rễ sậy tươi 60g. Rửa sạch, cắt đoạn, sắc lấy nửa lít nước, uống liền, ngày 1 thang, liên tục 3 - 5 ngày.
- Miệng khát, uống nước nhiều sau sốt cao: rễ tranh tươi 100g, sắn dây 30g. Sắc uống thay nước trà.
- Tiểu ra máu: rễ tranh tươi 60g, tiểu kế 30g, rau mã đề 30g. Sắc uống.
- Tiểu đục lợn cợn như sữa: rễ tranh tươi 250g, tề thái 30g, cỏ roi ngựa 20g. Sắc uống ngày 1 thang, trong 3 - 5 ngày.
- Trúng độc cà độc dược: rễ tranh tươi 50g, mía 500g, dừa 1 quả. Giã nát rễ tranh và mía, vắt lấy nước, trộn nước dừa nấu uống.
- Ban sởi mọc mà không hết sốt: rễ tranh tươi 50g sắc uống thay trà.
- Chảy máu vết thương: hoa cỏ tranh khô lượng vừa đủ đắp miệng vết thương, băng lại.
- Ho ra máu do lao phổi: rễ tranh tươi 60g, ngó sen sao cháy 15g, quả dành dành sao cháy 15g, tiên hạc thảo 15g, lá trắc bá sao cháy 20g. Sắc uống.
- Xuất huyết nội tạng do đánh ngã: rễ tranh 60g, rễ mã lan (hài nhi cúc) 30g, đường kính 15g. Sắc 2 vị thuốc lấy nước hòa đường uống.
- Hành kinh ra máu mũi, miệng; máu sắc đỏ sậm, miệng khô, bức rức: hoa cỏ tranh và ngó sen đủ dùng. Hoa cỏ tranh sấy khô tán bột, cho vào hũ kín để dành dùng. Mỗi lần dùng 15g uống với 1 chén nhỏ nước cốt ngó sen. Hoặc dùng rễ tranh tươi 100g giã vắt nước hòa nước cốt ngó sen uống.
- Suyễn nhiệt: rễ tranh tươi, vỏ rễ dâu đều 30g. Sắc nước chia 2 lần uống.
- Thủy thũng: rễ tranh 40g, ý dĩ nhân 30g, rau mã đề 20g. Sắc uống.
- Mồ hôi sắc vàng: rễ tranh tươi 200g, rửa sạch cắt nhỏ hầm cho rục với thịt heo nạc 200g, phân vài lần uống nước ăn thịt cho hết.
- Viêm kết mạc xuất tiết cấp tính: rễ tranh 50g, bản lam căn 50g. Sắc chia 2 lần sáng tối uống, ngày 1 thang.
- Đau nhức do phong thấp sau khi sinh đẻ: lá cỏ tranh già, thạch xương bồ, lá ngải cứu lâu năm. Ba thứ lượng vừa đủ nấu nước xông ngâm hoặc tắm rửa chỗ đau nhức.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Có những thói quen hàng ngày đang âm thầm hủy hoại sức khỏe phụ nữ.
VTV.vn - Ngày 30/9, tại Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Nậm Khánh, huyện Bắc Hà, Lào Cai phát hiện có 13 ca bệnh cúm A.
VTV.vn - Sản phụ 30 tuổi, trú tại thị xã Mường Lay, tỉnh Điện Biên được cấp cứu thành công trong quá trình chuyển dạ bị tắc mạch ối.
VTV.vn - Bệnh viện chuyên khoa Sản Nhi Sóc Trăng vừa phối hợp với Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ cứu sống bé trai 12 tuổi bị xuất huyết não
VTV.vn - Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương vừa tiếp nhận điều trị cho 6 trường hợp nhiễm xoắn khuẩn vàng da đều sinh sống tại 2 địa phương bị ngập do ảnh hưởng bão số 3.
VTV.vn - Qua điều tra có tổng cộng 30 người đã tiếp xúc với những con hổ chết tại Khu du lịch Vườn Xoài.
VTV.vn - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa phẫu thuật thành công cho người bệnh nam (65 tuổi) bị đột quỵ tuyến yên.
VTV.vn - Có thể cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ và cứu nguy tình trạng viêm gan ngay từ đầu nhờ chế độ ăn kiêng, chẳng hạn như đậu phụ và sữa đậu nành.
VTV.vn - Tính đến ngày 30/9, sau 1 tháng triển khai chiến dịch tiêm vaccine sởi, tỷ lệ bao phủ đủ 2 mũi vaccine sởi cho trẻ 1- 5 tuổi tại TP Hồ Chí Minh đạt ngưỡng an toàn 95%.
VTV.vn - Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương tiếp nhận nam bệnh nhân 42 tuổi, trong tình trạng khối u gan gần 20cm xâm lấn cơ hoành.
VTV.vn - Hiện nay, có một số đối tượng đang mạo danh Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk để thực hiện hành vi lừa đảo nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản.
VTV.vn - Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP Hồ Chí Minh) vừa tiếp nhận bé trai Đ.N.K., 6 tháng tuổi, ngụ tại Tây Ninh, nhập viện vì uống nhầm thuốc.
VTV.vn - Cục An toàn thực phẩm vừa có văn bản yêu cầu tổ chức điều tra, truy xuất nguồn gốc thực phẩm liên quan đến vụ nghi ngờ ngộ độc thực phẩm xảy ra tại Trường THCS Bình Minh.
VTV.vn - Chiều ngày 30/9, thông tin từ Trung tâm Y tế huyện Xuân Lộc (Đồng Nai), trung tâm vừa kịp thời cứu sống bệnh nhân bị vỡ thai ngoài tử cung.
VTV.vn - Trung tâm Y tế thị xã Quảng Yên (Quảng Ninh) vừa tiếp nhận nam bệnh nhân 32 tuổi, bị dị ứng do ong đốt.