Theo Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng thuốc dân tộc, hương nhu tía có tên khác là é đỏ hay é tía, là dạng cây thảo cao gần 1m, thân cành màu đỏ tía, có lông. Hương nhu tía thường được thu hái vào lúc cây đang ra hoa. Người ta rửa sạch thân, cành, sau đó cắt thành từng đoạn từ 3 đến 4cm, phơi âm can đến khô.
Trong y học cổ truyền, hương nhu tía có vị cay, mùi thơm, tính ấm, vào hai kinh phế, vị có tác dụng phát hãn làm ra mồ hôi, thanh nhiệt, tán thấp, hành thủy, giảm đau.
Hương nhu tía được dùng làm thuốc trong phạm vi kinh nghiệm dân gian để hạ sốt, chữa cảm, nhất là cảm nắng, say nắng. Ngoài ra, vị thuốc này cũng rất tốt cho những trường hợp nhức đầu, đau bụng, đi ngoài, nôn mửa hay bệnh phù thũng. Ngày dùng từ 6 đến 12g dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc hãm.
Ở nước ngoài, hương nhu tía cũng là vị thuốc rất hữu ích. Trong y học cổ truyền Ấn Độ, nước hãm của lá hương nhu tía được dùng chữa đau dạ dày ở trẻ em và bệnh sốt rét. Dịch ép từ lá lại dùng chữa nôn mửa mà giun móc; khi phối hợp với mật ong, gừng và dịch ép tỏi lại là thuốc lợi đờm, chữa viêm phế quản, ho ở trẻ em. Ngoài ra, dịch ép từ lá hương nhu tía còn có thể chữa rắn độc cắn.
Ở Myanmar, nước sắc của lá hương nhu tía chữa đầy hơi và tiêu chảy ở trẻ em; hạt hương nhu chữa bệnh thận. Ở Malaysia, dịch hãm từ lá lại có công dụng chữa viêm đường hô hấp và bệnh rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ.
Chú ý, những trường hợp ho lao mãn tính được khuyên không nên dùng hương nhu tía.
Một số bài thuốc có hương nhu tía trong y học dân gian:
- Chữa cảm sốt, nhức đầu, đau bụng, chân tay lạnh: hương nhu tía (500g), hậu phác (tẩm gừng nướng) (200g), bạch biến đậu (sao) 2kg. Tất cả thái nhỏ, trộn đều, mỗi lần uống 10g (có khi đến 20g) với nước sôi để nguội.
- Chữa cảm, làm ra mồ hôi, giúp hạ sốt: hương nhu, hoắc hương, bạc hà, sả, tía tô, lá bưởi, lá chanh mỗi thứ 10g. Tất cả rửa sạch, đun sôi rồi dùng để xông hơi.
- Phòng, chữa cảm nắng, say nắng: lá hương nhu 32g, hạt đậu ván 32g, củ sắn dây 24g, gừng sống 12g. Tất cả phơi khô, tán nhỏ, rây thành bột mịn. Mỗi lần người lớn dùng 16g, trẻ em 8g, hãm với nước sôi, gạn uống.
- Chữa trẻ em chậm mọc tóc: hương nhu sắc đặc, hòa với mỡ lợn bôi hàng ngày.
- Chữa bệnh hôi miệng: hương nhu 10g sắc với 200ml nước, dùng súc miệng và ngậm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Từ ngày 16/9 hệ thống Tiêm chủng Long Châu tại TP.Hồ Chí Minh sẽ triển khai tiêm ngừa miễn phí vắc xin Sởi - Rubella cho trẻ em từ 1 đến 10 tuổi chưa có kháng nguyên.
VTV.vn - Bệnh nhân N.V.D. (60 tuổi, trú tại TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) nhập viện trong tình trạng rát miệng họng, không đau ngực, không đau bụng.
VTV.vn - Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP Hồ Chí Minh) vừa ứng dụng kỹ thuật oxy hóa máu qua màng ngoài cơ thể cứu sống một trường hợp sốc nhiễm trùng suy đa cơ quan.
VTV.vn - Bị bệnh gout hơn 10 năm, người bệnh N.V.T. xuất hiện rất nhiều khối u lớn nhỏ ở khớp tay, chân, làm biến dạng bàn tay, bàn chân.
VTV.vn - Đi khám khi có dấu hiệu chuyển dạ tại trạm y tế xã, nhưng do có sẹo mổ cũ, sản phụ không thể sinh thường mà phải ra bệnh viện huyện để sinh con.
VTV.vn - Bão lũ gây nguy hại cho sức khỏe con người, trong đó có sức khỏe thị giác qua một số cơ chế.
VTV.vn - Sau khi ăn món nấm xào, 5 người dân trú tại thôn 10 xã Hà Linh (Hương Khê, Hà Tĩnh) có triệu chứng bị ngộ độc thực phẩm.
VTV.vn - Đang đi trên đường, bé trai (7 tuổi, trú tại Kiên Giang) bị tổ ong vò vẽ từ trên cây rơi xuống và đốt khoảng 70 vết.
VTV.vn - Dự kiến, ngày 14/9/2024, các túi thuốc đầu tiên sẽ bắt đầu vận chuyển đến Sở Y tế các tỉnh, thành để kịp thời hỗ trợ người dân.
VTV.vn - Bộ Y tế vừa có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố về việc triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh và vệ sinh môi trường trong và sau mưa lũ và ngập lụt.
VTV.vn - Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa có văn bản về việc tăng cường công tác phòng, chống ngộ độc thực phẩm.
VTV.vn - Đây là chỉ đạo của PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai trong cuộc hội chẩn về 2 bệnh nhân trong vụ lũ quét tại bản Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Đoan Hùng (Phú Thọ) vừa tiếp nhận và cấp cứu kịp thời người bệnh T.H.H., 19 tuổi, trú tại Sơn Dương, Tuyên Quang, bị bỏng điện cao thế.
VTV.vn - Tính đến ngày 11/9, trên địa bàn tỉnh Lào Cai có tất cả 16 cơ sở y tế bị thiệt hại ở mức độ khác nhau do hậu quả của bão lũ.
VTV.vn - Nhiều người cho rằng thêm baking soda vào nước có thể giảm trào ngược dạ dày, cải thiện sức bền, ngăn ngừa các bệnh liên quan đến thận và giúp giảm cân.