Bệnh tim mạch: Nguyên nhân tử vong hàng đầu có thể phòng ngừa

Điều đáng lo ngại hơn là trên 3/4 số ca tử vong do bệnh tim mạch xảy ra ở các nước thu nhập thấp và trung bình. Trong số 17 triệu trường hợp tử vong sớm (dưới 70 tuổi) do các bệnh không lây nhiễm trong năm 2015, có đến 82% trường hợp xảy ra ở các nước thu nhập thấp và trung bình, trong đó 37% tử vong do bệnh tim mạch.

Làm thế nào để giảm gánh nặng bệnh tim mạch?

Hai can thiệp đã được chứng minh có giá trị về chi phí, hiệu quả đối với bệnh tim mạch đó là can thiệp cộng đồng và can thiệp cá thể, được khuyến cáo sử dụng kết hợp để giảm gánh nặng bệnh tim mạch.

- Can thiệp cộng đồng: thực hiện chính sách kiểm soát thuốc lá toàn diện; tăng thuế để giảm lượng thức ăn có nhiều chất béo, đường và muối; tăng cường hoạt động thể chất; cụ thể hóa các chiến lược giảm sử dụng rượu, bia; cung cấp bữa ăn lành mạnh ở trường học cho trẻ em. Có đủ bằng chứng khoa học cho thấy hầu hết bệnh tim mạch đều có thể ngăn chặn bằng cách ngưng các yếu tố nguy cơ như sử dụng thuốc lá, chế độ ăn uống không lành mạnh, béo phì, không hoạt động thể chất, và sử dụng rượu, bia.

Những người bị bệnh tim mạch hoặc có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch cần được phát hiện và quản lý sớm bằng tư vấn và sử dụng thuốc thích hợp.

- Can thiệp cá thể: phòng ngừa cơn đau tim đầu tiên và đột quỵ, các can thiệp chăm sóc sức khỏe cá thể cần phải hướng đến những người có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch hoặc những người có mức trên ngưỡng bình thường như tăng huyết áp và tăng cholesterol máu. Tầm soát phát hiện người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch là khả thi trong hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu, mọi nhân viên y tế được huấn luyện đều có thể thực hiện được, không nhất thiết phải là bác sĩ. Để phòng ngừa thứ phát bệnh tim mạch ở những người đã mắc những bệnh có trước, bao gồm cả bệnh tiểu đường, cần điều trị bằng các loại thuốc sau đây: aspirin, thuốc chẹn bêta, thuốc ức chế men chuyển angiotensin statin.

Ngoài ra, phẫu thuật tuy rất tốn kém đôi khi cần thiết để điều trị bệnh tim mạch, bao gồm: bắc cầu động mạch vành, nong mạch vành, sửa chữa và thay van, ghép tim, tim nhân tạo. Một số thiết bị y tế cần có trong điều trị một số loại bệnh tim mạch như máy điều hòa nhịp tim, van giả và các miếng dán đóng lỗ thông trong tim.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, các nước thu nhập thấp và trung bình thường không có chương trình chăm sóc sức khỏe ban đầu được tích hợp để phát hiện và điều trị sớm những người có yếu tố nguy cơ bị bệnh tim mạch so với các nước có thu nhập cao. Do đó, người dân tại các nước này khi mắc bệnh tim mạch và các bệnh không lây nhiễm khác ít được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe có hiệu quả đáp ứng nhu cầu bệnh tật. Kết quả là nhiều người được phát hiện bệnh muộn và chết trẻ hơn do bệnh tim mạch và các bệnh không lây nhiễm khác. Người nghèo nhất ở các nước thu nhập thấp và trung bình bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Ở góc độ xã hội, bệnh tim mạch và các bệnh không lây nhiễm khác góp phần vào đói nghèo do chi phí điều trị cao và phương thức chi trả trực tiếp. Ở góc độ kinh tế vĩ mô, bệnh tim mạch là gánh nặng lên nền kinh tế của các nước thu nhập thấp và trung bình.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!