Nới lỏng chính sách
Cuối tuần qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội (NOXH). Sự kiện có sự tham dự của lãnh đạo Chính phủ, đại diện các bộ ngành cơ quan, các doanh nghiệp, ngân hàng lớn và kết nối trực tuyến với các địa phương. Và nếu tính trong cả tuần qua, đã có ba cuộc họp của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Xây dựng để thúc đẩy phân khúc nhà ở này.
Đặc biệt, trong Hội nghị vào thứ Bẩy vừa qua, 4 giờ đồng hồ với gần 20 ý kiến đã được đưa ra. Trong đó, tinh thần điều hành xuyên suốt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là các chủ thể liên quan cần đặt mình vào vị trí của những người khác, những người chưa có chỗ ở để hành động.
Người dân là trung tâm của chính sách. Và chính vì thế, rất nhiều đề xuất đã được đưa ra để người có thu nhập thấp tiếp cận được với NOXH.
Với gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng hiện nay, người mua NOXH được vay vốn với lãi suất ưu đãi 7,5%/năm, kéo dài trong 5 năm. Nhiều ý kiến cho rằng, cần kéo dài thời gian được vay vốn ưu đãi lên 20 năm, để giảm áp lực trả nợ cho người mua.
Ông Hồ Hùng Anh - Chủ tịch Ngân hàng Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) nhận định: "Với khoảng 200 triệu, ngân hàng chúng tôi tính toán nếu cho vay với lãi suất 7-8%/năm thì một năm người dân phải trả lãi 14 -16 triệu đồng. Nếu cho vay khoản vay đó khoảng 20 năm thì chỉ trả gốc 10 triệu đồng/năm. Có nghĩa là một hộ cũng chỉ trả 2 triệu đồng/tháng, không phải quá lớn".
Chính phủ đang xây dựng dự thảo Nghị định về phát triển và quản lý NOXH. Trong đó, đề xuất nâng điều kiện về thu nhập của người mua nhà lên bình quân mỗi tháng 15 triệu đồng, tăng 4 triệu đồng so với mức đang áp dụng. Có ý kiến đề xuất, cần có chính sách phù hợp với từng địa phương.
Ông Nguyễn Văn Tùng - Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng nêu ý kiến: "Việc chi tiêu đối với các thành phố lớn lớn hơn so với các địa phương khác. Đề nghị riêng các thành phố lớn có chế độ, hệ số riêng, có thể là trên, thì sẽ khuyến khích được việc xây dựng NOXH".
Một số đại biểu cũng cho rằng, cần xác định đúng hơn mục tiêu phát triển NOXH, là giải quyết nhu cầu về chỗ ở cho người có thu nhập thấp, thay vì nhu cầu sở hữu nhà ở.
GS.TS Hoàng Văn Cường - Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cho biết: "Tôi nghe được phát biểu của một đại diện doanh nghiệp đầu tư phát triển NOXH nói rằng: Sau một thời gian kiểm lại, đến 80% số người mua không còn ở đó và người ta bán lại. Như vậy, rõ ràng trong điều kiện người có thu nhập khó khăn thì họ phải lo cuộc sống trước. Cho nên chúng ta chỉ hướng vào việc phát triển sở hữu, chưa đạt được mục tiêu là giúp người ta có chỗ ở. Chính vì vậy, tôi đề nghị chúng ta quan tâm nhiều hơn đến chương trình phát triển nhà ở cho thuê với những điều kiện ưu đãi đặc biệt hơn so với các chương trình hiện nay".
Luật Nhà ở (sửa đổi) đã được thông qua, mở rộng đối tượng và nới nhiều điều kiện cho người mua NOXH. Tuy nhiên, đến ngày 1/1/2025, Luật mới có hiệu lực. Nhiều đại biểu kiến nghị, một số quy định về NOXH nên áp dụng từ ngày 1/7 năm nay để các chính sách sớm đi vào cuộc sống.
Rất nhiều đề xuất đã được đưa ra để người có thu nhập thấp tiếp cận được với NOXH
Góp sức tạo phong trào phát triển NOXH
Nhắc đến NOXH thì không thể không đề cập đến gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỉ đồng cho lĩnh vực này. Trong cuộc họp tuần qua, Ngân hàng Nhà nước cũng thông tin, đến nay, gói này mới giải ngân được 646 tỷ đồng, tức là khoảng 0,5%.
Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng nay đã lên 125.000 tỷ đồng. Bởi vì có thêm một Ngân hàng Thương mại tham gia với số vốn là 5.000 tỷ đồng. Nhiều ý kiến cho rằng, để thúc đẩy giải ngân gói này thì cần phải giảm lãi suất. Các ngân hàng cũng đang nỗ lực để thực hiện việc này.
Tuy nhiên, bản chất gói 120.000 tỷ đồng là từ nguồn vốn thương mại của chính các ngân hàng, không có hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước. Ngân hàng cũng phải cân đối đầu ra - đầu vào để trả lãi tiền gửi cho người dân. Do vậy, để khơi thông dòng vốn cho NOXH, nhiều giải pháp hiến kế đã được đưa ra, trong đó có việc cấp bù lãi suất cho các Ngân hàng Thương mại, hay tính đến những nguồn vốn hỗ trợ khác.
"Chúng tôi kiến nghị Chính phủ có thể nghiên cứu dành ra một khoản từ 1 - 2% bù lãi suất cho các Ngân hàng Thương mại. Như vậy, nếu bù 1% thì mỗi năm là 1.200 tỉ đồng, nếu bù 2% là mỗi năm 2.400 tỉ đồng. Như vậy, nếu chỉ cần bù 5 năm, chương trình này chắc chắn sẽ thành công và mạnh hơn gói 120.000 tỷ đồng như hiện nay" - ông Trương Anh Tuấn - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Tư vấn - Thương mại - Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân đưa ra giải pháp.
Ông Đỗ Thanh Sơn - Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Công thương Việt Nam (Vietinbank) đưa ra nhận định: "Chính phủ xem xét thành lập quỹ phát triển NOXH, nguồn vốn ưu đãi dành riêng cho phát triển NOXH. Trên cơ sở nguồn ưu đãi này, lãi suất cho vay có thể xem xét thấp hơn lãi suất cho vay thương mại bình thường trên thị trường. Cần huy động từ nhiều nguồn lực khác nhau và vốn ngân sách đóng vai trò đầu mối".
Nhấn mạnh NOXH là nhà ở bình thường như các loại nhà ở khác, phải bảo đảm chất lượng, an toàn, vệ sinh môi trường, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu tất cả các chủ thể có liên quan chung tay, góp sức tạo phong trào phát triển NOXH, đặt mình vào địa vị của những người chưa có chỗ ở để hành động. Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành liên quan tập trung tháo gỡ các khó khăn vướng mắc trên tinh thần cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, đồng thời nghiên cứu, triển khai gói tín dụng ưu đãi.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo: "Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng quy trình rút gọn các thủ tục hành chính để lựa chọn chủ đầu tư, rút gọn các triển khai thực hiện dự án NOXH để tiết kiệm thời gian, huy động, khuyến khích các nguồn lực xã hội tham gia phát triển NOXH. Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo Ngân hàng Thương mại, Nhà nước lớn chung tay cùng doanh nghiệp, nghiên cứu và cung cấp gói tín dụng cho người mua NOXH với thời hạn vay từ 10 đến 15 năm, lãi suất ưu đãi thấp hơn từ 3-5%. Tôi cũng nêu như vậy để Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nghiên cứu, ban hành chính sách, xây dựng một chính sách chung, khung chung như vậy, ai có khả năng, ai có điều kiện thì làm và khuyến khích để làm. Bộ Kế hoạch Đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước báo cáo cấp có thẩm quyền, bổ sung nguồn vốn ngân sách thực hiện cho vay NOXH thông qua Ngân hàng chính sách xã hội giai đoạn 2024-2025 theo quy định của pháp luật về nhà ở. Bộ Tài chính nghiên cứu thành lập quỹ nhà ở chính sách xã hội, chính sách thuế cho phù hợp".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!