Các cơ quan báo chí hiện nay đang phải đối diện với việc sụt giảm doanh thu mạnh mẽ, trong bối cảnh các nền tảng mạng xã hội đã lấy đi phần lớn doanh thu quảng cáo. Theo số liệu của Bộ Thông tin và truyền thông, tổng nguồn thu năm 2023 của các Đài Phát thanh Truyền hình đã giảm 20% so với năm 2022. Chưa kể trong 2 năm đại dịch COVID-19 thì doanh thu còn giảm mạnh hơn từ 30 - 40%. Việc sụt giảm doanh thu đã khiến cho các cơ quan báo chí đang tự chủ hoặc tự chủ một phần gặp nhiều khó khăn trong hoạt động.
Một biện pháp khoan sức cho báo chí hiện nay tại dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp đang được Quốc hội thảo luận đó là giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các cơ quan báo chí từ 20% xuống còn 15%; báo in vẫn giữ ở mức 10% như trước. Đây là tín hiệu tích cực, tuy nhiên mức đề xuất này theo nhiều ý kiến thì vẫn chưa thực sự tháo gỡ được khó khăn cho cơ quan báo chí. Các cơ quan báo chí vẫn cần sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn nữa.
Báo Thể thao và Văn hóa đã bị sụt giảm hơn một nửa doanh thu quảng cáo so với lúc trước dịch bệnh COVID-19. Nhưng chi phí sản xuất tin, bài thì lại tăng lên, dẫn đến mọi hoạt động sản xuất gặp khó khăn hơn trước. Có nhân sự cũng đã rời bỏ tòa soạn để tìm đến công việc có thu nhập cao hơn.
Ông Lê Xuân Thành - Tổng biên tập Báo Thể thao và Văn hóa, Thông tấn xã Việt Nam đề xuất: "Chúng tôi đang phải đối mặt với những nghịch cảnh chưa từng có như bây giờ. Đó là chi phí sản xuất cho nội dung tăng lên, trong khi đó doanh thu từ quảng cáo giảm 60 - 70%. Chúng tôi đề xuất áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp với báo in là 5%, còn lại các loại hình báo chí khác như báo điện tử, truyền hình, phát thanh là 10%".
Giảm thuế để tạo nguồn lực cho cơ quan báo chí phát triển. Ảnh minh họa.
Là một cơ quan báo chí lớn, báo Nhân dân cũng đang phải đối mặt với việc sụt giảm khoảng 20% nguồn doanh thu từ quảng cáo. Đại diện báo Nhân dân cho rằng, báo chí hiện nay đang mang một sứ mệnh chính trị quan trọng.
Ngoài việc đưa ra thông tin, định hướng thông tin là công cụ tuyên truyền của Đảng và Nhà nước thì báo chí còn mang sứ mệnh đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tư tưởng của Đảng. Với nhiệm vụ chính trị quan trọng như vậy thì cần các chính sách ưu đãi tối đa về nguồn lực để cho báo chí phát triển.
"Nếu không thể nuôi dưỡng báo chí bằng các nguồn kinh phí thì ít nhất cũng phải hỗ trợ bằng rất nhiều biện pháp. Chúng tôi cho rằng cần tìm ra những cách thức, ít nhất là về thuế để hỗ trợ tối đa. Ưu đãi này trước hết để báo chí có thể tồn tại và làm đúng chức năng của mình, chứ chưa nói đến việc có lãi hay nâng cao đời sống", ông Lê Quốc Minh - Tổng biên tập Báo Nhân dân chia sẻ.
Đại diện Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho rằng, một số cơ quan báo chí lớn hiện nay đang phải thực hiện cơ chế tự chủ về tài chính, không có trợ cấp từ ngân sách sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi doanh thu sụt giảm. Việc đề xuất giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho cơ quan báo chí về 15% dù đã là sự hỗ trợ, nhưng vẫn chưa đủ tháo gỡ khó khăn, cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ nhiều hơn nữa.
Ông Đỗ Chí Nghĩa - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhận định: "Xét trên thực tiễn báo chí rất khó khăn, cần sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn nữa. Theo tôi nên áp dụng mức thuế 10% cho tất cả các loại hình báo chí, không chia nhỏ ra. Một số cơ quan báo chí tự chủ, trong khi đó chúng ta tăng lương, tất cả chi phí cũng tăng lên. Nếu không có ngay nguồn lực hỗ trợ mạnh mẽ thì các cơ quan báo chí sẽ hết sức khó khăn, ngay cả những việc giữ được người có năng lực trong đơn vị cũng đã khó, chưa nói đến việc phát triển lên ngày càng cao về truyền thông chính sách, về bảo vệ nền tư tưởng của Đảng và rất nhiều nhiệm vụ tuyên truyền khác mà cơ quan báo chí là chủ lực".
Báo chí là lĩnh vực đặc thù, hoạt động bất kể ngày đêm, cần nhiều sự tư duy, sáng tạo. Việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho các cơ quan báo chí, sẽ tạo thêm nguồn thu nhập giữ chân được người lao động, để các phóng viên, nhà báo sống được với nghề, để họ luôn giữ được "tâm sáng, bút sắc, lòng trong", sáng tạo ra những tác phẩm báo chí chất lượng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!