Năm 2030, thành phố Nha Trang sẽ không còn đất trồng lúa và đất nuôi trồng thủy sản. Đó là quy hoạch sử dụng đất vừa được UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt nhằm xây dựng tỉnh trở thành thành phố trực thuộc trung ương.
Quy hoạch này phù hợp với xu hướng phát triển đô thị nhưng ở một góc nhìn khác, sinh kế người dân sẽ ra sao và không gian đô thị sẽ như thế nào nếu không còn những không gian này?
Đường ra ruộng, có lẽ là con đường thân thuộc nhất với những nông dân như ông Đạm. Tuổi đã gần 70, ông vẫn không bỏ việc đồng áng. Một phần công việc này đã là nếp quen, nếu không làm thì cảm thấy trống vắng. Một phần, có làm ruộng thì mới có gạo ăn, không phải mua gạo chợ.
Xã Vĩnh Phương vẫn còn 164 ha đất trồng lúa, đứng đầu thành phố Nha Trang. Gắn với từng ấy diện tích lúa là hàng trăm nông hộ. Dẫu biết rằng chẳng ai giàu có nhờ thửa ruộng nhưng cũng chẳng ai bỏ ruộng. Thậm chí, những người trong độ tuổi lao động, đi nơi khác làm thuê nhưng cứ đến mùa vụ thì lại quay về với thửa ruộng của mình.
Theo quy hoạch sử dụng đất của thành phố Nha Trang vừa được UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt, đến năm 2030, toàn bộ hơn 1.000 ha đất trồng lúa và đất nuôi trồng thủy sản hiện có ở 8 xã ngoại thành của thành phố Nha Trang sẽ chuyển đổi mục đích sử dụng.
Bên cạnh nỗi lo sinh kế, một lo lắng khác khi không còn đất lúa chính là nguy cơ gia tăng ngập lụt bất thường mà lâu nay Nha Trang cũng là điểm nóng. Gần nhà của ông Chiến trước đây có cả một cánh đồng, nhưng giờ chỉ còn lại một vài thửa ruộng.
Ruộng lúa là đường thoát lũ tự nhiên ở nhiều khu vực tại thành phố Nha Trang. Nhưng, đường thoát lũ tự nhiên ấy, giờ ruộng được san lấp, tôn cao nền để rồi ngay sau đó là khu đô thị mới hình thành.
Quy hoạch Nha Trang không còn đất trồng lúa, đất nuôi trồng thủy sản là phù hợp với yêu cầu phát triển đô thị. Nhưng điều quan trọng hơn là cần có một lộ trình thực hiện quy hoạch sử dụng đất phù hợp thực tế. Có như thế mới không phát sinh những mặt trái từ việc chuyển đổi sử dụng đất.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!