Chùm rễ đắng cho những kẻ đầu cơ khẩu trang
Đến thời điểm này, đã không còn những nghi ngờ hay kỳ thị với những người đeo khẩu trang giống như cách đây vài tháng. Đeo khẩu trang từ dấu hiệu của tội đồ mang mầm mống dịch bệnh trở thành một hành động đáng được tôn vinh.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phát động cả một chiến dịch đeo khẩu trang trên toàn thế giới. Thậm chí ở một số nơi, không đeo khẩu trang còn bị phạt tiền hay ngồi tù. Với một sứ mệnh lớn lao trong phòng chống COVID-19 như vậy, khẩu trang đang tiến những bước thần tốc trên nấc thang giá trị, nếu có so sánh với giá vàng cũng không phải là quá lời.
Nhất là khi, chỉ một chút lơ là xem thường giá trị của khẩu trang, COVID-19 đã trở lại. Và lần khẳng định giá trị thứ hai này, giá trị khẩu trang đúng nghĩa đã trở lại và lợi hại hơn xưa. Xã hội có những cách tôn vinh khẩu trang rất khác nhau. Giới doanh nhân từ xa xưa đã nhạy bén với cơ hội và luôn biết cách thổi phồng giá trị.
Ngay khi COVID-19 trở lại, khẩu trang bị đẩy vào tình trạng "cháy hàng"
Một củ hoa tulip từng được xem là loại tài sản đáng giá để điên cuồng đầu cơ. Gần đây một bông hoa lan đột biến cũng được đẩy giá ngang với vài căn nhà mặt phố ở Hà Nội. Và chuối có thể hét giá lên đến chục triệu. Vậy thì không lý gì, khẩu trang không làm được như vậy. Ngay khi COVID-19 trở lại, khẩu trang bị đẩy vào tình trạng "cháy hàng".
Các nhà chức trách luôn làm đúng vai trò trấn an của mình mỗi khi thị trường bị đẩy giá: Việt Nam không thiếu khẩu trang y tế. Thậm chí chúng ta còn xuất khẩu và trao tặng cho một số quốc gia đang thiếu khẩu trang phòng dịch. Vậy là đã có một cái kết đắng cho những người tin vào giá trị của khẩu trang có thể làm giàu nhanh không khó.
Cái kết đắng cho những người tin vào giá trị của khẩu trang có thể làm giàu nhanh không khó
Sau thời gian tăng giá đột biến, hiện nay giá khẩu trang đã giảm xuống hơn 1 nửa khiến dân buôn trở tay không kịp vì đã trót ôm hàng. Lợi dụng dịch bệnh để đầu cơ khẩu trang - tưởng hoa quả ngọt ngào, hoá ra là chùm rễ đắng.
Hai mặt LẤY và CHO của chiếc khẩu trang
Những tay buôn khẩu trang đã không thành công trong nỗ lực biến những chiếc khẩu trang thành một cây ATM cho riêng mình, chỉ vì một cây ATM khác. Tác giả của cây ATM gạo vừa lắp đặt thành công cây ATM thứ 2 cho người dân thành phố: một cây ATM khẩu trang. Cây ATM gạo cứu đói, còn cây ATM khẩu trang cứu người khỏi lây nhiễm dịch bệnh. Giữa một bên chỉ nhìn khẩu trang như thứ vật chất để LẤY, thì bên khác giá trị của khẩu trang đang nằm ở chữ CHO.
Hai mặt chiếc khẩu trang như hai mặt LẤY và CHO trong xã hội
LẤY hay CHO là sự lựa chọn. Chữ LẤY sẽ dành cho những ai muốn đầu cơ trục lợi, phù phép cho khẩu trang, găng tay đã qua sử dụng đem bán ra thị trường kiếm lời, lấy cắp đi niềm tin của người tiêu dùng. Chữ LẤY còn là lấy cắp thương hiệu uy tín mà Công ty TNHH Nam Anh tại TPHCM là một ví dụ điển hình. Công ty này đã lấy nhãn hiệu khẩu trang 3M Company của Mỹ, rồi sản xuất hàng trăm nghìn tấn khẩu trang giả mạo tung ra thị trường, cho đến một ngày xấu trời tuần qua, đã bị cơ quan chức năng phát hiện, xử lý.
Chọn chữ CHO là chọn trao đi mà không cần nhận lại. Cây "ATM khẩu trang" nằm ở số 204b đường Vườn Lài, Quận Tân Phú. Phương thức hoạt động của "ATM khẩu trang" là người nào cần lấy vào bấm nút, có camera nhận diện và sẽ nhả khẩu trang ở đây. Mỗi người sẽ được một bịch 3 chiếc khẩu trang y tế. Hiện tại tác giả cây ATM khẩu trang Hoàng Anh Tuấn đã vận động được 8.000 khẩu trang để phục vụ bà con. Nhưng nếu có nhiều mạnh thường quân tham gia, có nhiều khẩu trang hơn, thì chữ CHO sẽ càng được lan toả.
Có thể ví hai mặt chiếc khẩu trang như hai mặt LẤY và CHO trong xã hội này.
Muốn giữ thể diện, hãy đeo khẩu trang
Giá trị của khẩu trang với đại đa số người dân, trước đây chỉ dừng ở tác dụng phòng chống lây lan dịch bệnh, thì bây giờ, nó còn mang giá trị về thể diện con người.
Khái niệm "người có thể diện" bây giờ phải đồng nghĩa với việc, tuân thủ chấp hành việc đeo khẩu trang, che kín giao diện. Việc hai thành phố lớn Hà Nội và TP.HCM quyết định phạt người không đeo trang giống như việc tạo ra một quy chuẩn đạo đức xã hội mới, mà đeo hay không đeo không còn nằm ở ý thức tuỳ nghi của cá nhân nữa, mà phải trở thành thái độ sống về cách bạn muốn người khác nhìn mình như thế nào.
Muốn giữ thể diện, hãy đeo khẩu trang
Thành công nhất của một quy định xử phạt là không ai bị phạt. Khi cộng đồng đã hình thành một phản xạ tự nhiên không cần cân nhắc, đã ra đường là đeo khẩu trang, sẽ là lúc có một người đàn ông sẽ vui vẻ cất đi những tấm biển dán nhãn hành vi.
Anh Phan Hồng Minh (tên gọi khác là Minh Râu), 37 tuổi, bán rau ở khu công nghiệp Biên Hòa, Đồng Nai hơn 11 năm qua. Chiều ngày 6/8, anh Minh chở rau ra cửa hàng bán. Thấy nhiều người đến mua rau không thực hiện việc đeo khẩu trang, anh Minh nhắc họ bằng cách viết bảng thông báo: "Không đeo khẩu trang bán đắt gấp đôi. Đeo khẩu trang hở mũi không thêm hành ngò".
Tấm biển 'Không đeo khẩu trang bán đắt gấp đôi' của anh bán rau (Ảnh: VNN)
Nhìn thấy thông báo của anh, nhiều người đã có ý thức thực hiện. Có mấy người không làm theo, anh bán rau đắt gấp đôi thật. Anh kể: "Họ đồng ý mua, nhưng ức chế lắm. Vì sức khỏe của cộng đồng, tôi đã nói là làm".
Vì sức khoẻ của cộng đồng, một người bán rau sẵn sàng hy sinh lợi ích kinh tế, một nhà sáng chế sẵn sàng trao đi miễn phí. Một tay buôn găm hàng sẵn sàng trục lợi, một công ty sẵn sàng bất chấp pháp luật và tính mạng con người. Vì vậy, giá trị của khẩu trang thì không thể được định giá bằng con số cụ thể vì giá trị cụ thể nhất mà khẩu trang có thể phản chiếu, là động cơ của con người.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!