Tại nhiều địa phương miền núi, không ít công trình cấp nước sau một thời gian đầu tư và nâng cấp đã rơi vào tình trạng hoạt động kém hiệu quả, thậm chí xuống cấp nghiêm trọng. Nguyên nhân chính là thiếu sự quản lý và vận hành cụ thể. Để giải quyết bài toán này, tỉnh Bắc Kạn đã triển khai cách làm mới, giao cho cấp xã thành lập các tổ quản lý nước sạch, đồng thời thu phí sử dụng nước để tạo nguồn kinh phí duy trì hoạt động.
Tại xã Côn Minh, huyện Na Rì, mô hình này đang mang lại hiệu quả tích cực. Gia đình ông Nông Văn Xuân, một hộ dân trong xã, đã được sử dụng nước sạch đều đặn trong 6 tháng qua. Nguồn nước từ công trình cấp nước tập trung được dùng cho sinh hoạt, nấu ăn và chăn nuôi. Chi phí sử dụng nước chỉ 1.200 đồng/m³, bằng 1/6 so với giá nước ở các vùng đồng bằng, đô thị. "Nước sạch quý lắm. Từ ngày có nước, gia đình yên tâm sử dụng, đảm bảo sức khỏe," ông Xuân chia sẻ.
Các công trình cấp nước tập trung tại đây được giao cho tổ nước sạch của xã quản lý. Thành viên trong tổ là những người dân được tự bầu, chịu trách nhiệm vận hành và bảo vệ công trình. Số tiền thu từ phí sử dụng nước được dùng để sửa chữa công trình và trả lương cho tổ quản lý. Ông Nông Văn Hoàng, Phó Chủ tịch UBND xã Côn Minh, khẳng định: "Chúng tôi xây dựng mô hình này để gắn trách nhiệm của người dân trong việc bảo vệ và vận hành công trình."
Thống kê từ Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Bắc Kạn cho thấy, gần 50% công trình cấp nước trên toàn tỉnh đã bị hư hỏng, xuống cấp, trong khi địa phương không có đủ kinh phí để duy tu, bảo dưỡng. Cách thức vận hành mới được kỳ vọng sẽ đảm bảo nguồn nước ổn định, lâu dài cho người dân.
Ông Đinh Huy Hoàng, Giám đốc Ban Quản lý các công trình nông nghiệp tỉnh Bắc Kạn, cho biết: "Địa phương vẫn còn khó khăn, nhưng sẽ cố gắng huy động nguồn vốn xã hội hóa và hỗ trợ từ Trung ương."
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!