Trẻ sơ sinh nguy kịch vì hít phân su từ trong bụng mẹ

Bệnh sử ghi nhận: Trẻ sinh thường, đủ tháng, cân nặng lúc sinh 3,7kg tại một bệnh viện tại địa địa phương. Sau sinh, trẻ tím tái, thở rên, co kéo, rút lõm ngực nặng, lơ mơ, ghi nhận nước ối vàng đặc, màu ối nhuộm da trẻ, được điều trị hỗ trợ hô hấp thở oxy, sau đó đặt nội khí quản giúp thở, kháng sinh, chuyển Bệnh viện Nhi đồng Thành phố.

Tại đây, trẻ được các bác sĩ thăm khám, xét nghiệm máu và chụp X-quang phổi chẩn đoán: suy hô hấp nặng/viêm phổi do hít phân su. Trẻ được được xử trí tiếp tục thở máy, kháng sinh, dịch truyền tĩnh mạch.

Diễn tiến trẻ suy hô hấp ngày càng nặng tím tái, được chuyển chế độ máy rung tần số cao, nhưng tình trạng không cải thiện, tím tái. Các bác sĩ đã hội chẩn và quyết định đặt cannula mạch máu và gắn nối với hệ thống máy ECMO để cung cấp oxy qua màng ngoài cơ thể. Từ đó chuyển máu có oxy vào hệ tuần hoàn trong cơ thể để cung cấp oxy cho mô và các cơ quan trong cơ thể trẻ.

Kết quả sau gần một tuần chạy ECMO và phối hợp với các điều trị hỗ trợ tích cực khác, tình trạng suy hô hấp trẻ cải thiện dần, được cai máy ECMO, thở máy với thông số thấp. Sức khỏe trẻ cải thiện rõ rệt, tổn thương phổi phục hồi, chức năng trao đổi oxy của phổi rất tốt, chức năng các cơ quan ổn định.

Trẻ đã được rút nội khí quản, tự thở khá qua hỗ trợ oxy, ăn sữa hoàn toàn, tình trạng nhiễm trùng giảm nhiều. Hiện, trẻ được 25 ngày tuổi và đang được theo dõi chăm sóc tích cực tại Khoa Hồi sức sơ sinh.

Theo bác sĩ Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc bệnh viện, khi thấy ra nước ối có màu xanh đậm, sản phụ cần báo ngay cho bác sĩ để được theo dõi sát nhịp tim thai, tình trạng suy thai, từ đó có những biện pháp can thiệp sớm để tránh các tai biến. Trẻ hít ối có phân su vào phổi có thể gây viêm và nhiễm trùng nặng. Phân su cũng có thể chặn đường thở, vỡ hoặc suy phế nang, không khí từ bên trong phổi có thể tích tụ trong khoang ngực và xung quanh phổi gây tràn khí màng phổi, gây khó khăn cho việc tái tạo phổi...

Các biểu hiện viêm phổi hít phân su:

- Trẻ sinh ra thường có tầm vóc to, người phủ đầy phân su, miệng hầu đầy nước ối phân su.

- Biểu hiện suy hô hấp: thở nhanh, thở khó, rên rỉ, tím tái, ngưng thở... Nhịp tim chậm, giảm trương lực cơ. Trẻ có thể ngạt nặng, chết lâm sàng.

- Chụp X-quang phổi thấy: các hạt đậm bờ không rõ tập trung nhiều quanh rốn phổi, ứ khí ở phổi, xẹp phổi và khí thũng rải rác. Một số trường hợp có tràn khí màng phổi. Xét nghiệm: giảm oxy, tăng CO2 máu, toan hóa máu.

- Những trẻ hít ối phân su được cứu sống mà phải thở oxy dài ngày có nguy cơ bị bệnh phổi mạn, tăng nhạy cảm đường thở (dễ phát triển bệnh hen suyễn, viêm phổi) chậm phát triển tâm thần, điếc.

- Những thai kỳ có nguy cơ cao như: chậm tăng trưởng trong tử cung, thai già tháng, mẹ tiền sản giật, cao huyết áp, bệnh tim phổi mãn... cần được theo dõi kỹ trong thai kỳ và trong khi sinh.

Tuy hít ối phân su ở trẻ sơ sinh là tai biến đáng sợ cho các ông bố bà mẹ nhưng phần lớn các trường hợp là không nghiêm trọng. Việc theo dõi cẩn thận và điều trị kịp thời sẽ giúp hạn chế tình trạng nặng cũng như những di chứng về sau.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!