Sốt xuất huyết giảm tiểu cầu là lượng tiểu cầu trong máu bị giảm dưới mức bình thường (dưới 150.000/mm3 hay tương đương dưới 150 G/L) nguyên nhân là do virus gây bệnh sốt xuất huyết gây ra.
Loại virus này chủ yếu thuộc họ Filoviridae – Dengue, với tác nhân truyền bệnh chính là muỗi vằn. Khi bị sốt xuất huyết, virus gây bệnh sẽ ức chế khu vực sản xuất tiểu cầu (tủy xương) giảm khả năng sản xuất tiểu cầu, các tế bào máu bị ảnh hưởng bởi virus khiến số lượng tiểu cầu trong máu giảm. Các kháng thể được tạo ra trong giai đoạn sốt xuất huyết cũng phá hủy một lượng lớn tiểu cầu trong thời gian người bệnh bị sốt xuất huyết.
Theo các bác sĩ Bệnh viện đa khoa Quốc tế Thu Cúc, trẻ nhỏ khi bị sốt xuất huyết giảm tiểu cầu có thể khiến lượng tiểu cầu giảm thấp hơn 6 lần so với mức bình thường, điều này có thể gây thoát huyết tương và gây ra các biến chứng rất nguy hiểm cho phổi, gan, tim mạch. Huyết áp có thể giảm xuống mức nguy hiểm, gây sốc, trong một số trường hợp trẻ có thể tử vong nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Biểu hiện của bệnh sốt xuất huyết giảm tiểu cầu
Bệnh thường khởi phát đột ngột và diễn biến qua ba giai đoạn gồm sốt, giai đoạn nguy hiểm và hồi phục.
- Giai đoạn sốt:
Giai đoạn này trẻ thường có các biểu hiện sốt cao đột ngột, liên tục, nhức đầu, chán ăn, buồn nôn. Da sung huyết, đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt. Thường có chấm xuất huyết ở dưới da, chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam.
- Giai đoạn nguy hiểm:
Thường rơi vào ngày thứ 3 - 7 của bệnh. Người bệnh có thể còn sốt hoặc đã giảm sốt. Một số biểu hiện dễ gặp là thoát huyết tương do tăng tính thấm thành mạch, tràn dịch màng phổi, nề mi mắt, gan to, có thể đau, li bì, da lạnh ẩm, tụt huyết áp hoặc không đo được huyết áp, tiểu ít… Số lượng tiểu cầu thường giảm đáng kể vào ngày thứ 4 của bệnh.
Ở người trưởng thành không bị sốc do sốt xuất huyết, số lượng tiểu cầu giảm nhẹ đến vừa từ ngày thứ 3 - 7 của bệnh và trở lại mức bình thường vào ngày thứ 8 hoặc thứ 9. Ở trẻ nhỏ, có rất ít mối tương quan giữa số lượng tiểu cầu và biểu hiện chảy máu hoặc số lượng tiểu cầu và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Người bệnh thường có xuất huyết dưới da, chảy máu mũi, tiểu máu, kinh nguyệt kéo dài hoặc xuất hiện kinh sớm hơn kỳ hạn, xuất huyết nội tạng như tiêu hóa, phổi, não. Một số trường hợp nặng có thể có biểu hiện suy tạng như viêm gan nặng, viêm não, viêm cơ tim...
- Giai đoạn hồi phục:
Giai đoạn này kéo dài từ 48 - 72 giờ. Người bệnh hết sốt, thể trạng tốt lên, thèm ăn, huyết động ổn định và tiểu nhiều. Giai đoạn này nếu truyền dịch quá mức có thể gây ra phù phổi hoặc suy tim.
Khi nào cần đưa trẻ đến viện?
Phần lớn trường hợp sốt xuất huyết đều được điều trị ngoại trú và theo dõi tại y tế cơ sở. Chủ yếu là điều trị triệu chứng và phải theo dõi chặt chẽ phát hiện sớm để xử trí kịp thời.
Khi trẻ có dấu hiệu cảnh báo như đau bụng, nôn ói, xuất huyết niêm mạc, lừ đừ, li bì, bứt rứt, đau bụng vùng hạ sườn phải, đặc biệt trẻ có thể trạng béo phì cần đưa đến cơ sở y tế để được bác sĩ theo dõi, điều trị kịp thời, tránh đến trễ trong tình trạng trụy mạch.
Hiện chưa có vaccine phòng bệnh sốt xuất huyết. Biện pháp chủ yếu là tránh muỗi đốt, diệt lăng quăng, diệt muỗi trưởng thành. Mặc quần áo rộng vì muỗi có thể cắn qua quần áo bó sát. Mặc quần dài, áo sơ mi dài tay, vớ và giày để tránh muỗi cắn. Ngủ trong màn chống muỗi, kể cả ban ngày. Dọn dẹp, phát quang môi trường xung quanh thường xuyên, vì muỗi lây truyền bệnh sốt xuất huyết thường sống trong các vũng nước đọng, bụi cây, góc tối…
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Đèn đường, biển báo, đèn xe… có thể khiến cho đường sá an toàn và cải thiện cảnh quan, nhưng thật bất ngờ khi nó lại gây hại trực tiếp cho sức khỏe.
VTV.vn - Ngày 16/9, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) chỉ đạo Sở Y tế Gia Lai điều tra, xử lý vụ nghi ngờ ngộ độc thực phẩm xảy ra tại Trường THCS Tôn Đức Thắng.
VTV.vn - Men vi sinh BioGastro•IBS® cải thiện hiệu quả triệu chứng đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy, đặc biệt khi điều trị viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản.
VTV.vn - Người phụ nữ có tiền sử sỏi thận cách đây nhiều năm nhưng không thăm khám hay điều trị tại cơ sở y tế, mà chỉ uống thuốc đông y với hy vọng sỏi tiêu đi.
VTV.vn - Đây là thông điệp của Ngày An toàn người bệnh thế giới năm nay do Tổ chức Y tế thế giới đưa ra.
VTV.vn - Bệnh viện Nội tiết Trung ương vừa tiếp nhận bệnh nhân V. (51 tuổi, trú tại Nam Định) nhập viện trong tình trạng ho nhiều, chảy nước mũi và đau ngực gáy.
VTV.vn - Từ khảo sát với cư dân ở một số vùng đất có nhiều người sống thọ, chuyên gia đã đúc kết những "chìa khóa" cho cuộc sống hạnh phúc dài lâu.
VTV.vn - Bệnh nhân G.X.S. (nam, 59 tuổi, dân tộc Mông, trú tại Hà Giang) đã trải qua những biến chứng nghiêm trọng của hội chứng Fournier (hoại tử vùng sinh dục và hậu môn).
VTV.vn - Khi gặp vấn đề về giấc ngủ hãy điều chỉnh thói quen ăn uống của mình.
VTV.vn - Bé trai 5 tuổi, béo phì nặng, mắc cúm A/H1 bội nhiễm diễn tiến sốc nhiễm trùng kèm hội chứng suy hô cấp cấp tiến triển, có nguy cơ tử vong.
VTV.vn - Ngày 16/9, Cục Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) ban hành công văn về việc bảo đảm công tác khám, chữa bệnh, hỗ trợ khắc phục hậu quả bão lụt.
VTV.vn - Khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á Tây Ninh liên tục tiếp nhận các trường hợp chấn thương mắt xảy ra trong sinh hoạt, lao động với mức độ tổn thương khác nhau.
VTV.vn - Tinh hoàn ẩn là một tình trạng tương đối phổ biến ở trẻ em, chẩn đoán và điều trị kịp thời giúp ngăn ngừa các biến chứng như vô sinh, ung thư tinh hoàn, xoắn tinh hoàn.
VTV.vn - Thời gian gần đây, Khoa Ngoại tiêu hoá - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lạng Sơn tiếp nhận điều trị một số trường hợp bệnh nhân vào viện do áp xe gan.
VTV.vn - Bệnh viện Bạch Mai vừa hội chẩn toàn viện nhằm tìm ra phương pháp điều trị cho bé gái 11 tuổi, nạn nhân trong vụ lũ quét thôn Làng Nủ, Bảo Yên, Lào Cai.