Tăng huyết áp và bệnh động mạch vành có mối quan hệ thế nào?

Tăng huyết áp dẫn đến các biến chứng ở não, tim và thận thông qua hai cơ chế chính, cả hai cơ chế này đều liên quan đến việc tăng áp lực ở trong các động mạch. Cơ chế thứ nhất là do ảnh hưởng lên cấu trúc và chức năng của tim và các động mạch. Cơ chế thứ hai là do thúc đẩy sự tiến triển của quá trình vữa xơ động mạch. Cơ chế đầu tiên là hậu quả trực tiếp của huyết áp, trong khi cơ chế thứ hai đòi hỏi phải có sự tương tác với các yếu tố nguy cơ tim mạch khác, quan trọng nhất là tăng cholesterol máu.

Do vậy, đột qụy liên quan chặt chẽ với những ảnh hưởng trực tiếp của huyết áp, trong khi bệnh động mạch vành liên quan đến sự vữa xơ động mạch. Sự liên quan giữa huyết áp với các biến cố chặt chẽ với đột qụy hơn là với bệnh động mạch vành. Ở các quốc gia có nồng độ cholesterol máu thấp thì đột qụy hay gặp hơn là bệnh động mạch vành.

Mặc dù đã được biết rõ ràng rằng huyết áp là một trong ba yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh động mạch vành (hai yếu tố nguy cơ kia là tăng cholesterol máu và hút thuốc lá), nhưng các biến cố động mạch vành có thể xuất hiện ở những bệnh nhân không có cả ba yếu tố nguy cơ trên. Một phân tích tổng hợp ba nghiên cứu lớn cho thấy có trên 90% các trường hợp nhồi máu cơ tim có một trong ba yếu tố nguy cơ nói trên.

ThS Khổng Tiến Bình, Trưởng Khoa Nội, Can thiệp tim mạch - Hô hấp, Trung tâm Tim mạch và lồng ngực, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết: Do có sự tương tác giữa các yếu tố nguy cơ với nhau, do vậy mối liên quan giữa cao huyết áp với biến cố động mạch vành càng chặt chẽ hơn ở những bệnh nhân có cholesterol máu cao hơn là các bệnh nhân có cholesterol máu bình thường. Mặc dù đã xác định rõ ràng rằng huyết áp là một trong ba yếu tố nguy cơ chủ yếu gây bệnh động mạch vành (hai yếu tố nguy cơ kia là cholesterol máu cao và hút thuốc lá), nhưng thường người ta thấy biến chứng bệnh động mạch vẫn xuất hiện ở các bệnh nhân không có đầy đủ cả 3 yếu tố nguy cơ này.

Sự liên quan giữa cao huyết áp với biến cố động mạch vành ở mỗi cá thể, những người đã bị nhồi máu cơ tim là khác nhau. Do vậy, khuyến cáo chính thức trong điều trị bệnh nhân cao huyết áp có bệnh động mạch vành là mục tiêu điều trị huyết áp dưới 140/90mmHg, trong khi giảm huyết áp nhiều hơn có lợi hay gây hại còn là vấn đề đang tranh cãi.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!