Suy thận cấp do làm ruộng giữa trời nắng nóng

Bệnh nhân T.T.A. (71 tuổi, trú tại Hà Nội) nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, khi ăn uống bị nôn. Trước nhập viện 3 ngày, bệnh nhân có đi làm ruộng từ 7h đến trưa, giữa thời tiết nắng nóng. Trong suốt thời gian này, bệnh nhân chỉ mang theo 500ml nước để uống.

Sang ngày hôm sau, bệnh nhân xuất hiện tình trạng mệt mỏi, khó chịu, nôn khi ăn và uống nước. Bệnh nhân được gia đình đưa vào cơ sở y tế gần nhà để theo dõi điều trị. Tại đây, kết quả xét nghiệm cho thấy có tình trạng tăng ure, creatinin máu và được chẩn đoán suy thận cấp do thiếu nước.

Sau một ngày điều trị, bệnh nhân xuất hiện biến chứng của suy thận cấp là tăng kali máu (kali máu là 6,7 µmol/lít), tiên lượng phải lọc máu nên được chuyển đến Khoa Nội thận - Tiết niệu, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang để tiếp tục điều trị.

Tại thời điểm nhập viện, chỉ số creatinin của bệnh nhân lên tới gần 800 µmol/l, kali máu là 6,7 mmol/l. Sau khi tiếp nhận, các bác sĩ đã tiến hành đánh giá toàn diện bệnh nhân, phối hợp với các xét nghiệm cận lâm sàng: bệnh nhân được bù nước, điện giải tích cực.

Sau 2 ngày điều trị, tình trạng của bệnh nhân dần ổn định, chức năng thận có dấu hiệu phục hồi. Bệnh nhân tiểu trung bình 5 lít/24 giờ, kali máu về trong giới hạn bình thường, creatinine máu giảm xuống khoảng 400 µmol/l, bệnh nhân không phải lọc máu.

Theo TS.BS Nguyễn Văn Tuyên, Trưởng Khoa Nội thận - Tiết niệu, với bệnh nhân suy thận cấp trong giai đoạn phục hồi sẽ tiểu nhiều hơn. Do đó, trong giai đoạn này, các bác sĩ phải theo dõi sát việc tiểu tiện của bệnh nhân để có kế hoạch bù nước và điện giải phù hợp cho bệnh nhân. Nếu không bù đủ dịch, điện giải trong giai đoạn này thì bệnh nhân có nguy cơ rơi vào tình trạng rối loạn điện giải, mất nước.

Hiện tại, bệnh nhân bài tiết được 5l nước tiểu trong một ngày. Các bác sĩ phải theo dõi và bù lượng dịch tương đương. Nếu tình trạng vẫn tiến triển tốt, dự kiến bệnh nhân sẽ được xuất viện trong vài ngày tới.

Phân tích rõ hơn về cơ chế gây suy thận cấp của bệnh nhân trên, theo TS.BS Nguyễn Văn Tuyên, trời nắng nóng khiến chúng ta mất nước nhiều, mất điện giải. Nếu không được bù nước đúng mức sẽ dẫn tới giảm thể tích tuần hoàn. Điều này đồng nghĩa với việc giảm cung lượng máu đến mô và các cơ quan, đặc biệt là thận sẽ gây ra tình trạng suy thận cấp.

"Trời nắng nóng, nếu chỉ làm việc trong môi trường bình thường, không quá nặng nhọc thì mỗi ngày chúng ta đã phải bù 3 - 4l nước. Với trường hợp phải làm việc trong môi trường nắng nóng khắc nghiệt như bệnh nhân trên thì mức bù nước phải nhiều hơn. Trong khi đó, bệnh nhân chỉ uống 500ml nước xuyên suốt buổi sáng", TS. BS Nguyễn Văn Tuyên phân tích.

Giai đoạn nắng nóng cao điểm tiềm ẩn nguy cơ gia tăng suy thận cấp do mất nước. Trên thực tế, chỉ trong 2 tháng cao điểm nắng nóng của năm 2023, Khoa Nội thận - Tiết niệu cũng đã tiếp nhận 5 bệnh nhân suy thận cấp do mất nước. Từ thực trạng này, TS.BS Nguyễn Văn Tuyên khuyến cáo, người dân trong điều kiện nắng nóng hiện nay, cần đảm bảo bổ sung đủ nước và điện giải để tránh các vấn đề về sức khỏe, đặc biệt là suy thận cấp.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!