Phát hiện sớm đái tháo đường type 2 để tránh các biến chứng

Tại tỉnh Đắk Lắk, theo số liệu thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, hiện toàn tỉnh có 24.091 bệnh nhân mắc đái tháo đường đang được quản lý điều trị tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh. Chỉ tính riêng trong 9 tháng đầu năm 2023, toàn tỉnh ghi nhận gần 4.000 trường hợp mắc đái tháo đường.

Chăm sóc chồng tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên vì các biến chứng do đái tháo đường type 2 gây ra, bà L.T.T. (trú tại huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk) cho biết: Cách đây 13 năm, chồng bà có biểu hiện thường xuyên khát nước, ăn nhiều nhưng sút cân nhanh nên bà đưa ông đi khám tại cơ sở y tế. Kết quả phát hiện chồng bà mắc đái tháo đường type 2. Sau khi mắc bệnh, ông vừa uống cả thuốc tây và thuốc nam, còn đặt mua rất nhiều loại thuốc được quảng bá trên trang mạng xã hội như các loại cao, các loại lá… tốn rất nhiều tiền nhưng bệnh không thuyên giảm. Cách đây 2 tuần, ông bị sưng phù hết cả người, ngón chân bị bong tróc sau đó lan rộng và hoại tử. Bệnh khiến sức khỏe ông ngày một suy yếu, hoại tử cả chân khiến bà hết sức lo lắng.

Được bác sĩ cảnh báo có khả năng cao bị đái tháo đường trong một lần đi phẫu thuật mắt nhưng do chủ quan, thấy bản thân vẫn khỏe mạnh nên khi về nhà, bà T.T.C. (trú tại huyện Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk) không đi khám để phát hiện, điều trị sớm. Đến khi ngón chân bắt đầu có dấu hiệu hoại tử, bà nhập viện điều trị thì kết quả mình mắc đái tháo đường type 2.

Bà T.T.C, chia sẻ: "Thỉnh thoảng thấy chân tay hơi tê và khát nước nhiều, nhưng nghĩ do mình lao động làm rẫy, mồ hôi đổ nhiều nên khát nước, do đó tôi bỏ qua các dấu hiệu bất thường. Thậm chí khi bác sĩ cảnh báo nhưng tôi vẫn chủ quan không đi khám, không kiêng khem điều trị sớm để giờ bệnh đã nặng, các biến chứng đã xuất hiện khiến chân hoại tử".

Theo BSCKI. Y Sa Muel Bkrông, Khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, bệnh đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa khi hormone insulin của tụy bị thiếu hay giảm tác động trong cơ thể, biểu hiện bằng mức đường trong máu luôn cao. Đái tháo đường được chia làm 2 type. Đối với đái tháo đường type 1, khi mắc bệnh, bệnh nhân sẽ có các biểu hiện lâm sàng rất rầm rộ do thiếu hụt tuyệt đối hormone insulin khiến người bệnh thường đi tiểu nhiều, tiểu ban đêm và uống nhiều nước. Đối với đái tháo đường type 2, các triệu chứng diễn tiến âm thầm trong thời gian dài, đôi khi các bệnh nhân chỉ tình cờ phát hiện mắc bệnh khi đi khám sức khỏe vì một lý do khác và thường bệnh chỉ phát hiện khi xuất hiện các biến chứng của đái tháo đường như có các vết thương lâu lành, các biến chứng về thận, thần kinh…

Bản chất của bệnh đái tháo đường là rối loạn chuyển hóa gluxit nhưng nó kéo theo hàng loạt các rối loạn chuyển hóa khác như chuyển hóa lipit, protit. Từ các rối loạn chuyển hóa đó sẽ gây ra các biến chứng trên toàn bộ cơ thể người mắc bệnh.

Đối với đái tháo đường type 2, các biểu hiện của bệnh giai đoạn đầu rất khó xác định do không điển hình và dễ nhầm lẫn với triệu chứng các bệnh khác. Tuy nhiên, nếu quan tâm và biết cách kiểm soát tốt sức khỏe, thì có thể phát hiện được bệnh tiểu đường từ rất sớm. Việc phát hiện sớm, điều trị bệnh kịp thời và liên tục, sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm như: Nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, bệnh lý võng mạc gây mù mắt, bệnh lý thận gây suy thận, bệnh lý mạch máu ngoại vi dẫn đến đoạn chi và các biến chứng nghiêm trọng…

Cũng theo bác sĩ Y Sa, khi mắc bệnh đái tháo đường, bệnh nhân thường có các biểu hiện như lượng đường trong máu cao, ăn nhiều, uống nhiều, sút cân bất thường... Vì là bệnh lý mạn tính nên khi mắc, người bệnh phải chung sống cả đời với bệnh. Mặc dù đái tháo đường chưa thể chữa khỏi nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu bệnh nhân biết cách tự chăm sóc sức khỏe cùng với điều trị theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

Trong quá trình điều trị, người bệnh đái tháo đường không được tự ý dừng thuốc, không sử dụng thuốc theo đơn của bệnh nhân khác hoặc tự ý dùng thuốc không theo chỉ dẫn của bác sĩ, mua thuốc không rõ nguồn gốc để uống thay thế thuốc kiểm soát đường máu. Việc sử dụng thuốc tùy tiện có thể dẫn đến hậu quả tăng hoặc hạ đường huyết quá mức cho người bệnh hoặc gây tổn thương chức năng gan, thận, thậm chí suy thận do uống thuốc không rõ nguồn gốc ảnh hưởng sức khỏe người bệnh. Bên cạnh việc sử dụng thuốc, bệnh nhân cần theo dõi lượng đường trong máu thường xuyên, hằng ngày để xem cơ thể có đang kiểm soát tốt lượng đường trong máu hay không bởi chỉ có kiểm soát tốt lượng đường trong máu mới phòng được các biến chứng nguy hiểm.

Đối với bệnh nhân mắc đái tháo đường, chế độ ăn uống cần cân bằng các nhóm chất như tinh bột, đạm, chất xơ, vitamin, khoáng chất, hạn chế các thực phẩm chứa quá nhiều đường. Nên tập thể dục 30 phút mỗi ngày, vận động hợp lý giúp cơ thể tăng cường trao đổi chất, lưu thông khí huyết, cải thiện giấc ngủ và tâm trạng, đồng thời cần có chế độ sinh hoạt lành mạnh như không thức khuya, ăn đúng giờ giấc, không hút thuốc lá, không dùng các chất kích thích (rượu, bia...).

Gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm với các biểu hiện âm thầm, vì thế, để phòng bệnh đái tháo đường, mỗi người dân cần kiểm soát tốt sức khỏe của mình; đảm bảo chế độ dinh dưỡng lành mạnh: ăn giảm muối, hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, nước có ga, chất kích thích bia, rượu; dành thời gian nghỉ ngơi tránh căng thẳng. Bên cạnh đó, người dân cũng nên xét nghiệm đường huyết tối thiểu 12 tháng 1 lần để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!