Bệnh nhiễm độc thủy ngân nghề nghiệp là tình trạng bệnh lý xảy ra do tác động, ảnh hưởng của hơi thủy ngân hoặc các hợp chất thủy ngân vô cơ lên cơ thể người tiếp xúc trong quá trình lao động, gây nên các rối loạn bệnh lý đặc trưng.
Thủy ngân (Hg) là một kim loại duy nhất ở thể lỏng trong điều kiện nhiệt độ và áp lực bình thường. Thủy ngân rất di động, màu trắng bạc, lóng lánh. Nhiệt độ nóng chảy là âm 40 độ C, độ sôi là 360 độ C, tỷ trọng là 13,6.
Theo Bộ Y tế, những người làm công việc dưới đây có nguy cơ cao bị nhiễm độc thủy ngân:
- Chưng cất, thu hồi thủy ngân.
- Chế tạo sửa chữa các loại nhiệt kế, áp kế, bơm có thủy ngân...
- Sử dụng thủy ngân hoặc các hợp chất thủy ngân trong các cấu trúc điện, chủ yếu như: dùng bơm có thủy ngân chế tạo đèn thắp sáng, đèn vô tuyến, bóng X-quang; chế tạo, sửa chữa các đèn có hơi thủy ngân, máy chỉnh lưu dòng điện; chế tạo và sử dụng ngồi nổ bằng fuminat Hg.
- Kỹ nghệ đồ sứ, in hình, làm hoa nhân tạo...
- Xử lý bảo quản hạt giống và xử lý đất bằng Hg và các hợp chất Hg hữu cơ.
- Chế biến da bằng sử dụng muối Hg như tẩy da bằng nitrat natri acid Hg, ép lông...
- Mạ vàng, mạ thiếc, mạ đồng, tráng gương bằng Hg và muối Hg.
Dấu hiệu nhiễm độc thủy ngân
Trong bệnh nhiễm độc thủy ngân nghề nghiệp. các triệu chứng nổi bật thuộc về tiêu hóa và thần kinh.
- Triệu chứng tiêu hóa xuất hiện trước như viêm loét lợi, niêm mạc, miệng, viêm họng.
- Triệu chứng thần kinh biểu hiện rõ hơn, điển hình hơn như: run cố ý (giống như ở người bị bệnh xơ cứng nhiều vùng, nhiều vị trí); bệnh parkinson (biểu hiện run khi nghỉ và giảm chức năng vận động).
- Triệu chứng về mắt: trong nhiễm độc thủy ngân mạn tính, phần trước thủy tinh thể có thể biến màu do các hạt thủy ngân nhỏ động, đối xứng hai mắt, tuy nhiên thị lực không bị ảnh hường. Hoặc có thể biểu hiện thu hẹp thị trường và thủy tinh thể đục màu ngọc bích.
- Các rối loạn khác: viêm loét da, mống; trong nhiễm độc thủy tinh mạn tính nặng có thể gặp sảy thai, cơ thể suy nhược, thiếu máu.
Chẩn đoán bệnh nhiễm độc thủy ngân
Ngoài yếu tố nghề nghiệp, triệu chứng bệnh thì bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm khác gồm:
- Viêm loét lợi, miệng.
- Răng xám đen hoặc đường viền thủy ngân.
- Hàm lượng thủy ngân trong nước tiểu từ 0,1 - 0,8 mg/24 giờ.
- Số lượng hồng cầu giảm, lympho bào và bạch cầu ái toan tăng.
Người lao động làm việc trong môi trường có tiếp xúc với thủy ngân, phải được khám tuyển cẩn thận. Những người không được tuyển dụng gồm phụ nữ, người kém sức khỏe, dưới 18 tuổi, những người mắc các bệnh thần kinh, tiêu hóa, gan, thận, cường tuyến giáp, người nghiện rượu.
Làm việc trong môi trường tiếp xúc với thủy ngân thời gian 6 tháng phải được khám định kỳ, nếu phát hiện có các biểu hiện viêm loét miệng, run… phải xét nghiệm Hg niệu, nếu có biểu hiện nhiễm độc phải ngừng tiếp xúc, tổ chức điều trị và chuyển công việc.
Định kỳ đo môi trường xác định nồng độ thủy ngân trong không khí, để có các giải pháp phù hợp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Ngủ là thời gian để phục hồi, khi bị đau lưng, cần phải tìm cho mình tư thế ngủ thoải mái nhất, không gây áp lực thêm cho cột sống.
VTV.vn - Lingo, thiết bị đeo sinh học cá nhân của Abbott vừa được vinh danh tại Giải thưởng Sáng tạo CES 2025. Đây là công nghệ giúp người dùng cải thiện sức khỏe tổng thể.
VTV.vn - Khi đang dọn dẹp nhà, bệnh nhân N.T.T. (trú tại Phú Thọ) không may bị cục vôi tôi bắn vào mắt.
VTV.vn - Các bác sĩ Trung tâm Y tế huyện Thanh Ba (Phú Thọ) vừa kịp thời xử trí cho một trường hợp trẻ sơ sinh bị hạ đường huyết.
VTV.vn - Bệnh nhân 57 tuổi, đi xe máy tự ngã, nhập viện trong tình trạng sưng nề, bầm tím mắt trái, vết thương phức tạp vùng môi trên...
VTV.vn - Bệnh nhân 28 tuổi, bị biến chứng nghiêm trọng do tự chữa trị bỏng không đúng cách bằng cao sim - một loại cao tự chế thường được sử dụng trong dân gian.
VTV.vn - Sau một ngày làm việc ở nghĩa trang trở về, ông N.T.T., (60 tuổi, Tuyên Quang - làm nghề quản trang) thấy trên ngực xuất hiện một nốt đỏ như một nốt mụn thông thường.
VTV.vn - Bệnh viện E vừa tiếp nhận và điều trị cho một trường hợp nam thanh niên (24 tuổi, Hà Nội) bị gãy xương cánh tay phải do tham gia trò chơi vật tay với bạn.
VTV.vn - Trong 2 ngày liên tiếp, Bệnh viện Mắt Hà Tĩnh tiếp nhận 2 trường hợp bị đèn sân khấu trong đám cưới chiếu vào và mắt mờ đột ngột.
VTV.vn - Mới đây, Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á TP Hồ Chí Minh tiếp nhận liên tiếp 2 trường hợp đột quỵ khi thức giấc trong cùng một buổi sáng.
VTV.vn - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa tiếp nhận và cứu sống thành công một trường hợp bệnh nhân 76 tuổi, vỡ phình động mạch chủ bụng.
VTV.vn - Ovisure Gold – giải pháp dinh dưỡng lý tưởng cho người xương khớp: giảm đau nhức, cải thiện thoái hóa, cung cấp dưỡng chất nâng cao sức khỏe bền vững.
VTV.vn - Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh vừa có cập nhật về tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết, tay chân miệng và sởi tính đến tuần 2/2025.
VTV.vn - Chiều ngày 15/1, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Cao Bằng đã tiếp nhận trường hợp bệnh nhân nữ, 67 tuổi, trong tình trạng hôn mê sâu.
VTV.vn - TS. BS Nguyễn Thu Hương là bác sĩ hàng đầu trong ngành nhãn khoa, và được mệnh danh là "Bàn tay vàng" trong lĩnh vực phẫu thuật khúc xạ, thể thủy tinh, dịch kính.