Muốn trẻ tăng trưởng toàn diện, cần chế độ dinh dưỡng ra sao?

Ngay từ những ngày đầu khi con còn nằm trong bụng mẹ cho đến những ngày con chập chững và suốt cả hành trình khôn lớn của con sau này cũng luôn có sự quan tâm và dõi theo, chăm sóc từ bố mẹ. Với mong muốn con được lớn khôn, khỏe mạnh một cách tối ưu thì vấn đề tăng trưởng và phát triển toàn diện luôn là vấn đề được các ông bố bà mẹ quan tâm.

Vấn đề dinh dưỡng của trẻ tuy đã được quan tâm nhưng vẫn còn nhiều vấn đề cần được bàn bạc và xử lý. Việt Nam đang phải đối mặt với gánh nặng kép về dinh dưỡng: tình trạng thừa cân, béo phì tại các thành phố lớn và tình trạng suy dinh dưỡng, nhẹ cân, thấp còi tại các tỉnh vùng sâu, vùng xa.

Vậy làm thế nào để có chế độ dinh dưỡng khoa học cho trẻ phát triển toàn diện?

Trước tình trạng đó, vào 20h tối 5/8, Báo điện tử VTV News phối hợp với nhãn hàng PediaSure của tập đoàn Abbott thực hiện chương trình với chủ đề "DINH DƯỠNG KHOA HỌC CHO TRẺ TĂNG TRƯỞNG TỐI ƯU". Chương trình được phát trực tiếp trên Báo điện tử VTV News (VTV.vn) và livestream trên các trang fanpage: Thời sự VTV, Trung tâm Tin tức VTV24, Báo Điện Tử VTV.

Chương trình có sự tham gia của các chuyên gia dinh dưỡng: GS. TS Robert Murray, khoa Tiêu hóa và Dinh dưỡng Nhi, trường Đại học Y Ohio; TS. Rachel Johnson, Khoa học và Y tế, Khoa học Dinh dưỡng toàn cầu, Abbott, Hoa kỳ và TS. BS. Nguyễn Gia Khánh, Chủ tịch Hội Nhi khoa Việt Nam.

Các vị khách mời tham gia chương trình.

Hiểu lầm phổ biến về tăng trưởng toàn diện ở trẻ

TS. Nguyễn Gia Khánh cho biết, một trẻ phát triển và tăng trưởng toàn diện phải tăng trưởng về cả thể chất (chiều cao, cân nặng) và phải có phát triển vận động, trí tuệ đầy đủ. Nhiều bà mẹ có quan điểm sai lầm là chỉ muốn tăng cân nặng của con mà quên đi quan tâm đến chiều cao, vận động, tinh thần, các giác quan… và tình trạng miễn dịch của trẻ.

Theo TS. Johnson, nhiều cha mẹ cho rằng chiều cao phụ thuộc vào di truyền. Đây là nhận thức sai, bởi di truyền có thể tác động đến tiềm năng chiều cao nhưng dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng. Ví dụ, trong độ tuổi nhũ nhi, dinh dưỡng đóng vai trò lớn trong việc phát triển chiều cao, còn yếu tố di truyền đóng vai trò nhỏ hơn.

Nhiều cha mẹ vẫn còn hiểu lầm về tăng trưởng ở trẻ.

"Giai đoạn vàng" cho sự tăng trưởng của trẻ là khi nào?

Tiến sĩ Robert Murray cho biết, tăng trưởng khỏe mạnh là tăng trưởng toàn diện. 5 tuổi đầu đời, cùng với sự tăng trưởng chiều cao, cân nặng rất nhanh, là cơ hội tốt nhất để cung cấp dinh dưỡng cho trẻ có sự phát triển tốt nhất. Nếu sau 5 tuổi, bạn đã bỏ qua mất cơ hội.

TS Nguyễn Gia Khánh cho biết, bên cạnh kiểm tra chiều cao, cân nặng của trẻ, trong quá trình nuôi con, cha mẹ cần quan tâm tới sự phát triển về các chức năng bình thường khác như: ăn uống, tiêu hóa, ngôn ngữ, vận động, tiêm chủng…

Những dấu hiệu sớm như trẻ biếng ăn, rụng tóc, không vui vẻ, lười vận động… kèm theo chiều cao, cân nặng không tăng đúng theo biểu đồ tăng trưởng thì có thể trẻ mắc tình trạng suy dinh dưỡng.

TS. Khánh nhấn mạnh, sự tăng trưởng của một đứa trẻ trong 1.000 ngày đầu đời rất quan trọng. Đây là giai đoạn "vàng", bởi tăng trưởng trong giai đoạn này ảnh hưởng tới suốt cuộc đời đứa trẻ. Trong nhiều công trình nghiên cứu, người ta tìm thấy nhiều sự tương quan rõ ràng giữa chiều cao của trẻ tới lúc 3 tuổi với chiều cao khi trưởng thành. Nếu trẻ thấp còi thì sẽ ảnh hưởng đến chiều cao sau này. 1000 ngày đầu đời cũng là thời điểm trẻ thiết lập hệ thống miễn dịch.

Cùng với sự phát triển tăng trưởng, phát triển trí tuệ, tâm thần, ngôn ngữ và một hệ miễn dịch khỏe mạnh hứa hẹn đứa trẻ trong tương lai sẽ trở thành người trưởng thành khỏe mạnh.

Thế nào là một chế độ ăn cân bằng, lành mạnh cho trẻ?

TS. Nguyễn Gia Khánh cho biết, chế độ ăn cân bằng, hoàn thiện là chế độ ăn chứa các dinh dưỡng thiết yếu cho sự phát triển của trẻ và phù hợp với lứa tuổi. Ví dụ, trong 6 tháng trẻ bú mẹ, khi sau 6 tháng trẻ cần ăn dặm...

Một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh là cung cấp đủ chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất thiết yếu có thể giúp trẻ bắt kịp và duy trì đà tăng trưởng.

TS. Johnson khuyên các bậc cha mẹ không nên "đầu hàng" khi đưa sự đa dạng vào thực phẩm đối với trẻ.

Để việc ăn của trẻ không trở nên căng thẳng, cha mẹ nên tắt các phương tiện điện tử như tivi, điện thoại... Cha mẹ có quyền chọn loại và chất lượng thực phẩm nhưng trẻ có quyền chọn số lượng thực phẩm mà chúng muốn ăn. Cha mẹ không nên ép.

Các chuyên gia tư vấn khi cha mẹ gặp phải tình trạng con mình biếng ăn.

Về vấn đề này, TS. Khánh chia sẻ thêm, với trẻ biếng ăn, cha mẹ thường bật tivi, điện thoại cho trẻ vừa xem vừa ăn. Cha mẹ cứ đưa thìa vào miệng là trẻ ăn và nuốt ngay. Ở đây, cha mẹ cần phân biệt trẻ ăn có ý thức hay nhai và nuốt một cách vô thức. Lúc vừa ăn vừa xem, tinh thần của trẻ tập trung vào thiết bị điện tử, có thể trẻ nuốt như một phản xạ không điều kiện.

"Đây là phương pháp mà cha mẹ không nên áp dụng. Nếu trẻ không chịu ăn, trước hết cha mẹ nên chọn thức ăn trẻ yêu thích. Với thức ăn trẻ không yêu thích, cha mẹ có thể cho ăn ít một.

Cha mẹ nên cho trẻ tập trung vào giờ ăn để trẻ cảm nhận được sự ngon miệng từ thức ăn. Đây cũng là cách tập cho trẻ cách thưởng thức thức ăn" - TS. Khánh đưa ra lời khuyên.

TS. Murray khẳng định, với các trẻ nhỏ, sữa cung cấp các nền tảng dinh dưỡng, không chỉ canxi và vitamin D mà còn có các dưỡng chất khác. Trong những năm đầu đời, tất cả trẻ em đều có cơ hội như nhau để phát triển, tăng trưởng như nhau nếu như nhận được nguồn dinh dưỡng đầy đủ.

Tư vấn trực tuyến: Dinh dưỡng khoa học cho trẻ tăng trưởng tối ưu (20h, 5/8)

VTV.vn - Vào lúc 20h00 ngày 5/8/2019, các bác sĩ đã giải đáp tất cả các thắc mắc xung quanh chủ đề "Dinh dưỡng khoa học cho trẻ tăng trưởng tối ưu".

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!