
Theo PGS.TS Lê Bạch Mai, Viện Dinh dưỡng Quốc gia: Đặc trưng của lao động nặng là tiêu hao thể lực với đặc trưng là hiện tượng vận cơ và tiêu hao năng lượng tăng lên để phù hợp với yêu cầu lao động. Cơ thể người lao động muốn tạo ra năng lượng thì cần phải có các chất sinh năng lượng (glucid, lipid và protein) và oxy để đốt cháy các chất này. Năng lượng sinh ra từ các chất sinh năng lượng một phần ở dạng công một phần ở dạng nhiệt. Nhiệt làm nóng cơ thể và cơ quan điều hoà thân nhiệt của cơ thể sẽ phải đáp ứng theo như bài tiết mồ hôi, tăng nhịp thở, dãn mạch ngoại biên.
Do bài tiết mồ hôi nhiều, nên lượng nước tiểu của người lao động nặng thường giảm. Hiện tượng giãn mạch ngoại biên làm cho lượng máu qua thận giảm đi tuỳ theo cường độ lao động và sự mệt mỏi trong lao động, nhiệt độ môi trường và điều kiện lao động kết hợp với hiện tượng điều hoà thân nhiệt làm cho lượng mồ hôi được thoát ra có khi tới 3 hoặc 4 lít trong một ca lao động.
Trong mồ hôi thành phần chính là nước (98%), 2% là muối vô cơ và sản phẩm chuyển hoá. Người lao động trong môi trường nóng mất quá nhiều mồ hôi sẽ gây mất cả nước và muối (natri). Natri là một chất điện giải chính có vai trò điều hoà áp lực thẩm thấu và cân bằng thể dịch, cân bằng acid-base, hoạt động điện sinh lý trong cơ, thần kinh và chống lại các yếu tố gây sức ép đối với hệ thống tim mạch. Ở người khỏe mạnh, gần như 100% natri ăn vào được hấp thu trong quá trình tiêu hóa và bài tiết qua nước tiểu là cơ chế cơ bản để duy trì cân bằng natri. Thậm chí trong môi trường nóng, ẩm, chỉ có một lượng rất nhỏ natri mất qua phân và nước tiểu.
Việc thích nghi của cơ thể người lao động nặng với môi trường nóng xảy ra nhanh chóng; do vậy, trong vòng vài ngày phải làm việc với điều kiện nóng và ẩm, cơ thể người lao động nặng chỉ mất một lượng rất nhỏ natri qua mồ hôi. Nếu người lao động nặng phải làm việc trong điều kiện rất nóng và hoạt động thể lực cường độ cao tạo ra nhiều mồ hôi, thì natri mất qua mồ hôi tăng đáng kể. Tuy nhiên, hầu hết người lao động nặng đều có thể bù lượng natri cần thiết khá dễ dàng thông qua chế độ ăn uống thường ngày mà không cần thay đổi thói quen ăn uống hay bổ sung các sản phẩm có công thức đặc biệt.
Nếu người lao động nặng lại phải làm việc trong điều kiện trời rất nóng, ra mồ hôi quá nhiều có thể gây mất nước tại khu vực ngoài tế bào hoặc thậm chí là mất nước toàn bộ. Trong trường hợp này, cơ thể mất nước nhiều hơn mất muối, gây ra trạng thái ưu trương tại khu vực ngoài tế bào và kéo nước ở trong tế bào ra, gây mất nước tế bào và phát sinh mất nước toàn bộ. Người lao động nếu không được bổ sung kịp thời sẽ là tiền đề cho các rối loạn sinh lý, bệnh lý như hạ huyết áp, mạch nhanh, đái ít, da khô, khát nước, nếu nặng có thể dẫn đến sốt, rối loạn tâm thần, thần kinh... Vì vậy, người lao động nặng cần được cung cấp đủ nước và các chất dinh dưỡng.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, trong khẩu phần hàng ngày của người lao động nặng nên được cung cấp dưới 2.000mg natri (tương đương với dưới 5g muối/ngày). Trong khẩu phần của người Việt Nam thì khoảng 10% lượng natri đã có sẵn trong thực phẩm tự nhiên, 20% lượng natri đến từ các thực phẩm chế biến sẵn và 70% lượng natri là do người nội trợ cho vào trong quá trình chế biến và ăn thức ăn.
Natri thường có trong thức ăn nguồn động vật nhiều hơn thức ăn nguồn thực vật. Natri được tìm thấy có sẵn trong nhiều loại thực phẩm như sữa, thịt và hải sản. Natri thường có nhiều trong các thực phẩm chế biến sẵn như bánh mỳ, bánh quy, thịt chế biến sẵn và đồ ăn vặt (snack foods). Natri cũng có nhiều trong nhiều loại gia vị (như nước mắm, xì dầu, bột canh, hạt nêm …). Do đó, khi người lao động lựa chọn nhiều thực phẩm chế biến sẵn và ít rau quả làm cho bữa ăn thường có nhiều natri.
Tăng khẩu phần natri có liên quan tới tăng huyết áp, trong khi giảm khẩu phần natri làm giảm huyết áp ở người trưởng thành. Khẩu phần natri tăng cũng liên quan trực tiếp tới các bệnh tim mạch, nhất là đột quỵ và bệnh mạch vành tim. Giảm khẩu phần natri không chỉ giúp người lao động có sức khỏe tốt hơn, làm giảm tỷ lệ mắc tăng huyết áp, bệnh tim mạch, ung thư dạ dày mà còn làm tăng thu nhập và giảm chi phí chăm sóc sức khỏe của người lao động.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!
VTV.vn - Tối ngày 26/2, Thành đoàn TP Hồ Chí Minh đã tổ chức chương trình giao lưu “Thắp sáng ước mơ ngành Y” và trao giải thưởng Phạm Ngọc Thạch lần thứ 9.
VTV.vn - Việc rửa rau sạch trước khi sử dụng hoặc chế biến là một bước quan trọng trong việc đảm bảo an toàn và sức khỏe cho món ăn của chúng ta.
VTV.vn - Mưa trái mùa tại TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành lân cận có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
VTV.vn - Người nhà phát hiện bé trai (3 tuổi, Hà Nội) cho nắm thóc trộn thuốc diệt chuột cho vào miệng nên đã nhanh chóng sơ cứu và đưa đến bệnh viện cấp cứu.
VTV.vn - Tin vui nhân ngày Thầy thuốc Việt Nam, nghề Huấn luyện viên sức khoẻ chính thức được đào tạo chính quy bởi Trường CĐ Dược TW Hải Dương và Học viện Health Coach Việt Nam.
VTV.vn - Trong lúc ăn lẩu cùng gia đình, cụ bà 77 tuổi sơ ý nuốt mảnh xương cá mà không hề hay biết, đến khi đau bụng dữ dội, vào viện kiểm tra mới phát hiện bị thủng dạ dày.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á Tây Ninh vừa báo động đỏ liên viện phối hợp cấp cứu cho một người đàn ông 45 tuổi rơi vào hôn mê do ngộ độc thuốc trừ sâu.
VTV.vn - Theo thống kê mới nhất từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hồ Chí Minh, tính đến tuần thứ 7 của năm 2025, toàn thành phố ghi nhận 3.431 ca mắc sốt xuất huyết Dengue.
VTV.vn - Theo các chuyên gia, đi chân trần không phải là cảm giác thoải mái nhất nhưng nó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
VTV.vn - Bé N.L.N.A. (29 tháng tuổi, Phú Thọ) được đưa vào viện trong tình trạng sốt cao 38,5 độ C, ho nhiều, xuất tiết dịch mũi xanh, da toàn thân nổi nhiều ban sẩn đỏ...
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Thanh Sơn (Phú Thọ) vừa tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân bị bỏng giác mạc do than nóng bắn vào mắt khi đang nhóm bếp nướng.
VTV.vn - Miền Bắc đang bước vào giai đoạn chuyển giao mùa, đây cũng là thời điểm dễ dàng khiến bệnh đau mắt đỏ gia tăng mạnh.
VTV.vn - Ông B.V.T. (50 tuổi, Phú Thọ) đến viện trong tình trạng thường xuyên đau tức vùng bụng dưới, cơ thể suy nhược, mệt mỏi, tái nhợt, tiểu ra máu.
VTV.vn - Ăn kẹo sô cô la dạng bơm tiêm, bé trai 8 tuổi bị sặc đầu ống vào đường thở gây biến chứng nguy hiểm.
VTV.vn - Ngày 25/2, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) có công văn yêu cầu Sở Y tế Cà Mau xử lý sự cố y khoa nghiêm trọng tại Bệnh viện Sản Nhi Cà Mau.