Làm gì khi bị côn trùng bay vào mắt?

Theo ThS.BS Bùi Hải Yến, Bệnh viện Mắt Sài Gòn, côn trùng cũng là một loại dị vật sinh học nên khi bay vào mắt, mắt dễ bị kích thích, gây viêm nhiễm, nhìn mờ, chảy nước mắt kéo theo rất nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu không được xử trí đúng cách và kịp thời. Vì thế, cần tìm hiểu cách xử trí đúng đắn để bạn có thể ứng phó kịp thời khi rơi vào trường hợp này.

Những hoàn cảnh dễ bị côn trùng bay vào mắt

Trong những ngày hè, đặc biệt là vào chiều tối, có rất nhiều côn trùng bay trong không trung. Khi điều khiển giao thông, nếu không đội mũ bảo hiểm, đeo kính thì các côn trùng rất dễ bay vào mắt.

Với vận tốc đi xe máy từ 40 - 60km/h, cộng với vận tốc bay của côn trùng, côn trùng cũng dễ trở thành một "viên đạn" có sức công phá mạnh đến các bộ phận của mắt. Các loại côn trùng thường có rất nhiều lông, các lông tơ này có thể xuyên qua giác mạc, nằm sâu trong tiền phòng.

Các dị vật sinh học này thường kích thích rất nhiều, dễ gây viêm nhiễm, chảy nước mắt, nhìn mờ. Hậu quả nghiêm trọng khi không xử trí đúng cách dễ gây cho mắt sự kích thích kéo dài, mắt đỏ, chảy nước mắt, ngứa mắt và giảm thị lực.

Các cách xử trí sai khi côn trùng bay vào mắt

Khi bị côn trùng bay vào mắt, có thể bạn sẽ nghĩ ngay đến việc nhờ bác sĩ can thiệp, đến ngay các phòng khám để kịp thời nhờ xử trí từ giới chuyên môn. Tuy nhiên, ngay lúc côn trùng bay vào mắt thì việc sơ cứu cũng hết sức quan trọng. Sơ cứu sai cũng có thể làm tình trạng của mắt bị nặng hơn, việc xử trí sau khi sơ cứu cũng trở nên phức tạp và khó khăn hơn.

Vì thế, khi bị côn trùng bay vào mắt, cần tránh các cách xử trí sau:

- Dụi mắt: Khi côn trùng bay vào mắt, kết mạc sẽ bị ửng đỏ do kích ứng. Tuy nhiên, việc dụi mắt khi có dị vật rơi vào mắt quá mạnh, côn trùng quá lớn có thể khiến tổn thương nặng hơn, dị vật vào sâu hơn, có thể gây tróc biểu mô giác mạc, rách võng mạc, nhiễm trùng mắt, thậm chí là mù lòa trong thời gian ngắn.

- Thổi vào mắt: Khi côn trùng bay vào mắt, một thói quen của nhiều người thường là nhờ người khác thổi. Điều này được các bác sĩ nhãn khoa cho rằng vô cùng nguy hiểm vì trong nước bọt của người thổi có chứa rất nhiều vi khuẩn gây hại, có thể xâm nhập qua đường thổi và gây viêm nhiễm mắt.

Đặc biệt là khi côn trùng mắc trong mắt có nọc độc thì việc thổi vào mắt sẽ khiến chúng tiết nhiều độc tố hơn, thậm chí lông của côn trùng có thể xuyên sâu gây chảy nước mắt, viêm nhiễm, suy giảm thị lực. Nếu là kiến ba khoang thì chúng ta có khả năng bị bỏng giác mạc, thậm chí mù lòa.

- Tự nhỏ thuốc đau mắt, đặc biệt là các loại thuốc kháng sinh, kháng viêm đặc biệt là corticoid khi chưa có sự can thiệp, chỉ định, kê đơn của các bác sĩ. Nhỏ thuốc có thể làm dịu mắt ở thời điểm sử dụng nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và thị lực sau này.

- Tự dùng các loại lá cây, côn trùng đắp vào mắt theo mách bảo của dân gian cũng vô cùng nguy hiểm cho mắt.

Cách xử trí đúng khi côn trùng bay vào mắt

Khi côn trùng bay vào mắt, cách xử trí đúng là cần nhúng mắt vào một cốc nước sạch và nháy mắt liên tục để côn trùng trôi ra ngoài. Nếu cảm thấy côn trùng hay một phần của côn trùng còn trong mắt khiến mắt cộm, ngứa, đỏ, chảy nước mắt, đau nhức mắt thì cần đến ngay cơ sở y tế chuyên khoa mắt để các bác sĩ kiểm tra và điều trị kịp thời.

- Chớp mắt thật nhanh: Phản xạ chớp mắt chính là cách tốt để làm sạch mắt. Chớp mắt nhanh có thể loại bỏ được các loại côn trùng nhỏ. Nếu bị chảy nước mắt, nên để nước mắt chảy ra ngoài để loại bỏ sạch côn trùng trong mắt một cách tự nhiên.

- Dùng gạc hoặc khăn ướt: Làm ẩm một miếng gạc, hoặc miếng vải nhỏ bằng cotton với nước sạch, sau đó nhẹ nhàng chấm lên mắt để lấy côn trùng mắt kẹt trong mắt. Lưu ý không chà hoặc tạo quá nhiều lực lên giác mô của mắt, vì đây là khu vực rất nhạy cảm, có thể bị đau nếu chạm vào.

- Kéo mí mắt: Thao tác này được thực hiện cụ thể là kéo mí mắt rồi lại chớp mắt vài lần nữa, sẽ giúp lấy các dị vật nhỏ ra khỏi mí mắt, nên lặp lại quá trình nhiều lần nếu chưa lấy được dị vật.

- Dùng thuốc nhỏ mắt: Nếu côn trùng vẫn ở trong mắt sau khi chớp mắt nhiều lần, bạn có thể dùng nước muối sinh lý để nhỏ mắt giúp quá trình đẩy côn trùng ra ngoài được nhanh chóng.

Việc điều trị lấy dị vật sinh học rất nan giải. Do lông côn trùng rất nhỏ, dài, dễ gãy nên quá trình lấy dị vật ra là rất khó khăn. Nếu muốn lấy hết dị vật thì có thể làm tổn thương giác mạc trầm trọng. Trường hợp không lấy được dị vật, bệnh nhân cần được điều trị bằng thuốc kháng sinh, chống viêm tích cực. Việc điều trị cần kéo dài cho đến khi quá trình viêm ổn định, để thải hết lông côn trùng.

Hạn chế côn trùng bay vào mắt bằng cách phòng tránh

Do điều trị dị vật do côn trùng rất khó khăn, bệnh nhân bị giảm thị lực nhiều nên việc phòng bệnh là rất quan trọng. Khi đi xe máy, nên đội mũ bao hiểm có kính chắn hoặc đeo kính bảo vệ mắt.

Chăm sóc mắt bằng cách đeo kính đi đường ban đêm, chúng ta thường bị lóa mắt, nhất là khi có đèn pha của xe đi ngược chiều, nhưng sau một thời gian đeo kính sẽ nhanh chóng quen với hiện tượng này.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!