Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhấn mạnh việc hợp tác đa ngành trong phòng, chống bệnh dại là chìa khóa quan trọng để đạt được thành công và khuyến khích sự tham gia của tất cả mọi người và các ban ngành liên quan, cùng đồng lòng hướng tới một mục tiêu chung: Không còn ca tử vong vì bệnh dại vào năm 2030.
Bệnh dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do virus dại thuộc họ Rhabdoviridae, giống Lyssavirus gây ra. Bệnh dại lây truyền từ động vật sang người chủ yếu qua vết cắn hoặc vết cào, liếm của động vật bị dại lên trên da bị tổn thương. Bệnh thường lưu hành ở các nước thuộc khu vực châu Á và châu Phi.
Tại Việt Nam, bệnh dại đã lưu hành trong nhiều năm và đặc biệt có chiều hướng gia tăng liên tục trong thời gian gần đây. Năm 2022, cả nước ghi nhận 70 trường hợp tử vong vì bệnh dại. Năm 2023 tiếp tục có 82 trường hợp và năm 2024 (tính đến 25/8) đã có 65 trường hợp tử vong ở 31/63 tỉnh, tăng 10% so với cùng kì năm 2023 (59 trường hợp).
Bệnh thường tăng cao vào mùa nắng nóng từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm. Các biểu hiện lâm sàng của bệnh dại trên người là sợ nước, sợ gió, co giật, liệt và dẫn đến tử vong. Khi đã lên cơn dại, tỷ lệ tử vong gần như 100% (đối với cả người và động vật). Tuy vậy, bệnh dại trên người có thể phòng và điều trị dự phòng bằng vaccine và huyết thanh kháng dại. Tiêm vaccine dại cho cả người và động vật (chủ yếu là chó) là biện pháp hiệu quả để phòng, chống bệnh dại.
Bệnh dại thuộc bệnh truyền nhiễm nhóm B trong Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm. Thường thời gian ủ bệnh dại ở người từ 2-8 tuần, có thể ngắn khoảng 10 ngày hoặc dài trên một năm hoặc hai năm. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào số lượng virus xâm nhập vào cơ thể, sự nặng nhẹ của vết thương, khoảng cách xa gần từ vết thương đến não bộ. Vết thương nặng, gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh ngắn.
Thời kỳ lây truyền: Ở chó và mèo thường từ 3-7 ngày trước khi có dấu hiệu lâm sàng và trong suốt thời kỳ súc vật bị bệnh. Theo WHO, thời kỳ lây truyền bệnh ở chó, mèo trong vòng 10 ngày. Một số nghiên cứu cho thấy dơi và một số động vật hoang dã khác như chồn, đào thải virus dại ít nhất là 8 ngày trước khi có triệu chứng lâm sàng và có thể kéo dài tới 18 ngày trước khi chết.
Nhằm nâng cao nhận thức và sự tham gia tích cực của chính quyền các cấp và cộng đồng đối với hoạt động phòng chống dại hướng tới mục tiêu khống chế và loại trừ bệnh dại vào năm 2030, WHO phát động hưởng ứng Ngày Thế giới phòng chống bệnh dại lần thứ 18 vào ngày 28/9/2024 với chủ đề "Chung tay phá vỡ rào cản - phòng chống bệnh dại".
Theo khuyến cáo của Bộ Y tế, bệnh dại hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tuy nhiên hoàn toàn có thể phòng tránh được. Để phòng chống bệnh dại một cách hiệu quả, người dân cần thực hiện tốt một số biện pháp sau:
1. Chó, mèo nuôi cần được tiêm phòng bệnh dại 100% và tiêm nhắc lại hàng năm theo lịch tiêm của cơ quan thú y.
2. Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo. Chó, mèo nuôi phải được nhốt, xích trong nhà. Chó phải được đeo rọ mõm khi cho đi ra ngoài đường phố.
3. Khi bị chó, mèo, chuột cắn, cào, liếm vào vết thương hở, cần thực hiện các bước sau:
- Xối rửa kỹ vết thương bằng xà phòng và nước sạch liên tục trong 15 phút.
- Sau đó rửa vết thương bằng cồn 70% hoặc cồn iod.
- Không chà xát và làm đụng dập vết thương và không được băng kín vết thương.
- Đến ngay các cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm vaccine phòng dại.
- Tuyệt đối không dùng thuốc nam, không chữa thầy lang.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
VTV.vn - Giai đoạn đầu của quá trình lão hóa não bộ, cơ thể, đặc biệt là tay chân đã phát ra tín hiệu nhưng hầu hết mọi người dễ bỏ qua những triệu chứng này.
VTV.vn - Trước khi nhập viện, bệnh nhân có dọn bùn đất sau mưa lũ, không sử dụng đồ bảo hộ, có bị tổn thương ngoài da.
VTV.vn - UBND tỉnh Ninh Thuận vừa có văn bản yêu cầu các Sở, ngành, huyện, thị trong tỉnh triển khai quyết liệt, các giải pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn.
VTV.vn - Một xét nghiệm đã xác định được 6 loại vi khuẩn khác nhau, trong đó có cả những loại có thể dẫn đến những vấn đề về sức khỏe nghiêm trọng trên kính mà bạn đang đeo.
VTV.vn - Thanh protein, bột whey, thực phẩm bổ sung trước khi tập đều giúp tăng cường thể lực và cơ bắp. Tuy nhiên, chúng có thể tác động tiêu cực đến hệ tiêu hóa.
VTV.vn - Đối với tình trạng khó chịu ở khớp gối, việc nên tập luyện hay nghỉ ngơi không phải do cảm tính của bản thân quyết định, mà phải lắng nghe bác sĩ.
VTV.vn - Việc lười vận động đang trở thành kẻ thù đầu tiên và tồi tệ nhất của sức khỏe, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng trong đời sống hiện đại.
VTV.vn - Nặng 66kg cùng khối cơ săn chắc, nhưng chỉ trong vòng hơn 1 tuần lễ, ông C. đã giảm hơn 2 kg, cảm giác háo nước khiến ông phải uống nước liên tục.
VTV.vn - Nếu gầy nhưng có lượng lipid trong máu bất thường, bạn có thể gặp nhiều nguy cơ sức khỏe hơn người béo.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc tiếp nhận trường hợp bệnh nhi P.T.K.P. (11 tuổi) bị đa chấn thương nghiêm trọng sau tai nạn giao thông.
VTV.vn - Sở Y tế TP Hồ Chí Minh vừa có cập nhật kết quả chiến dịch tiêm vaccine phòng, chống dịch sởi trên địa bàn TP đến hết ngày 25/9/2024.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa Đức Giang (Hà Nội) vừa công bố thực hiện thành công 3 ca ghép thận đầu tiên.
VTV.vn - Liệu việc hạn chế calo và nhịn ăn gián đoạn có giúp bạn tăng tuổi thọ? Dưới đây là những gì các chuyên gia dinh dưỡng đã phát hiện ra...
VTV.vn - Chiều ngày 26/9, 4 nạn nhân bị thương do sạt lở đất ở huyện Bảo Yên (Lào Cai) điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lào Cai đã được xuất viện.