Cảnh báo nguy cơ viêm tụy cấp do thói quen lạm dụng rượu bia

Theo GS.TS Nguyễn Gia Bình, nguyên Trưởng khoa Hồi sức tích cực, bệnh viện Bạch Mai, trước đây, phần lớn những trường hợp bị viêm tụy cấp ở Việt Nam thường do sỏi trong ống tụy hoặc do giun đũa chui vào ống mật. Nhưng trong những năm gần đây, tỷ lệ viêm tụy cấp do rượu bia, mỡ máu đang tăng lên một cách rõ rệt, chiếm tới 70% số ca nhập viện, trong đó nhiều ca viêm tụy cấp hoại tử gây suy đa phủ tạng và bệnh nhân tử vong có liên quan đến sử dụng quá nhiều rượu bia.

Theo số liệu thống kê, khoa Hồi sức tích cực - bệnh viện Bạch Mai đang điều trị cho 41 bệnh nhân thì trong đó có đến 6 bệnh nhân bị viêm tụy cấp, chiếm tỷ lệ 15%. Trong tháng 9, số bệnh nhân mắc viêm tụy cấp điều trị tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Lạng Sơn cũng có chiều hướng gia tăng. Mỗi tháng trung bình bệnh viện có 15 - 20 bệnh nhân mắc viêm tụy cấp.

GS. Bình khuyến cáo, người sử dụng rượu bia thường nghĩ sẽ bị ảnh hưởng đến gan hoặc bị ung thư dạ dày… nhưng không biết rằng viêm tụy cấp mới là tác hại nguy hiểm nhất mà việc lạm dụng rượu bia dẫn đến. Mặc dù viêm tụy cấp nguy hiểm biến chứng nhanh nhưng để chẩn đoán viêm tuỵ cấp cũng không khó, các bệnh viện tuyến dưới cũng có thể chẩn đoán được qua xét nghiệm máu, siêu âm, hoặc qua hình ảnh chụp cắt lớp.

Cũng theo GS. Bình, để điều trị được viêm tuỵ cấp, bệnh nhân phải được chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt, các trường hợp nhẹ hầu hết đều qua khỏi được. Tuy nhiên, bệnh lý này đôi khi diễn biến quá nhanh nên nhiều bệnh nhân vào viện khi đã nặng và có biến chứng vào các tạng. Được biết, đối với bệnh nhân viêm tụy cấp xuất hiện tình trạng hoại tử lan rộng thì tỷ lệ tử vong rất cao.

Viêm tụy cấp là tình trạng viêm cấp tính ở tụy do hoạt hóa các proenzyme ngay tại tụy gây ra sưng, phù nề. Lẽ ra các men này phải xuống ruột non mới hoạt động để phân hủy thức ăn giúp cho quá trình hấp thu tại ruột, nhưng khi tụy bị viêm, men được hoạt hóa ngay tại tụy và phân hủy luôn cả tổ chức tụy gây hoại tử trong nhu mô tụy và các cơ quan xung quanh, hoặc nặng hơn nữa là gây ra chảy máu.

Triệu chứng của viêm tuỵ cấp nổi bật nhất là đau bụng, đau thường xuất hiện một cách đột ngột ở vùng thượng vị, có thể lan lên ngực, ra hai mạng sườn hai bên và sau lưng. Đau bụng liên tục, dữ dội kéo dài nhiều giờ, có thể đau sau khi ăn hoặc tự nhiên. Ngoài ra, đa số người bệnh sẽ bị nôn hoặc có cảm giác buồn nôn, lúc đầu nôn ra thức ăn, sau đó nôn ra dịch, nôn xong có thể đỡ đau. Bên cạnh đó, bệnh nhân còn có các biểu hiện khó thở do đau và tràn dịch màng bụng, màng phổi.