Vào tháng 5, chính phủ Trung Quốc đã triển khai nhiều cuộc truy quét đối với hoạt động khai thác và giao dịch Bitcoin. Điều đó dẫn tới "cuộc di cư" của các mỏ đào Bitcoin. Cuộc di cư này đang diễn ra và có thể là một yếu tố thay đổi cuộc chơi dành cho Texas (Mỹ).
Khai thác Bitcoin là một quá trình tiêu tốn nhiều năng lượng, vừa tạo ra các đồng tiền mới, vừa duy trì sổ cái lưu trữ tất cả giao dịch hiện có.
Sự thống trị của Trung Quốc
Các ước tính trước đây chỉ ra rằng khoảng 65-75% hoạt động khai thác Bitcoin trên thế giới diễn ra ở Trung Quốc, chủ yếu ở Tân Cương, Nội Mông, Tứ Xuyên và Vân Nam. Thủy điện của Tứ Xuyên và Vân Nam biến chúng thành thánh địa năng lượng tái tạo, trong khi Tân Cương và Nội Mông là nơi có nhiều nhà máy than.
Các kỹ thuật viên làm việc bên trong một mỏ đào Bitcoin tại Trung Quốc.
Sau khi không đạt được các mục tiêu về khí hậu, giới chức Trung Quốc cho rằng các mỏ khai thác tiền điện tử là nguyên nhân chính gây ra điều này. Do đó, họ đã đưa ra quyết định cho những cơ sở này 2 tháng để giải tỏa.
Nic Carter, đối tác sáng lập của Castle Island Ventures, cho rằng Trung Quốc sẽ đưa ra các biện pháp xử lý theo từng giai đoạn. "Có vẻ Bắc Kinh đang đi từ tuyên bố chính sách đến triển khai thực tế trong khoảng thời gian tương đối ngắn", ông nói.
Quy mô của các cuộc di cư này được đánh giá bằng tỷ lệ băm (hash rate), một thuật ngữ trong ngành được sử dụng để mô tả sức mạnh tính toán của tất cả thợ đào trong mạng Bitcoin.
"Các thống kê cho thấy, tỷ lệ băm đang giảm; có vẻ như một lượng lớn máy khai thác đã bị tắt trên toàn quốc", ông Carter nói.
Mặc dù thông báo của Trung Quốc chưa trở thành chính sách, nhưng những người khai thác như Alejandro De La Torre đã bắt đầu tìm lối thoát.
"Chúng tôi không muốn mỗi năm lại phải đối mặt với một loại lệnh cấm mới từ chính phủ Trung Quốc. Vì vậy, chúng tôi đang cố gắng đa dạng hóa tỷ lệ băm khai thác toàn cầu và đó là lý do tại sao chúng tôi chuyển sang Mỹ và Canada", De La Torre, Phó chủ tịch Poolin, một nhóm khai thác có trụ sở tại Hong Kong cho biết.
Tuy nhiên, việc di cư sẽ không diễn ra ngay lập tức, bởi các thợ đào sẽ mất một khoảng thời gian để di chuyển máy móc ra khỏi Trung Quốc hoặc thanh lý tài sản và thiết lập cơ sở mới ở nơi khác.
Đâu là điểm đến mới?
Khi hoạt động trên quy mô lớn, ngành công nghiệp khai thác Bitcoin có biên lợi nhuận khá thấp. Vì thế, các địa điểm sở hữu nguồn năng lượng rẻ sẽ được ưu tiên lựa chọn.
"Nhiều công ty khai thác hoặc thợ đào ở Trung Quốc đang tìm đến Trung Á, Đông Âu, Mỹ và Bắc Âu", ông Carter nói.
Khai thác Bitcoin là một quá trình tiêu tốn nhiều năng lượng.
Một điểm đến được một số công ty chọn là Kazakhstan, nước láng giềng của Trung Quốc. Các mỏ than của đất nước cung cấp nguồn cung cấp năng lượng dồi dào và rẻ. Ngoài ra, nơi đây có chính sách khá dễ chịu trong lĩnh vực xây dựng, cho phép các công trình khai thác được hoàn thành trong một khoảng thời gian ngắn.
Didar Bekbauov, CEO của Xive, một công ty cung cấp dịch vụ lưu trữ và kinh doanh các thiết bị khai thác tiền điện tử, cho biết có vô số thợ đào Bitcoin đến từ Trung Quốc đã gọi điện cho ông để hỏi về các phương án di dời. Quy mô dàn trâu của họ dao động từ 15 đến hàng nghìn máy.
"Một thợ đào nói với chúng tôi rằng, chỉ các nhà máy điện của chính phủ Trung Quốc mới hạn chế việc khai thác. Các nhà máy tư nhân vẫn sẽ phục vụ các thợ đào Bitcoin. Tuy nhiên, hầu hết nguồn cung điện ở Trung Quốc đều do các nhà máy của nhà nước sản xuất, vì thế thợ đào buộc phải rời đi", Bekbauov nói.
Dù vậy, vẫn chưa thể khẳng định Kazakhstan sẽ là địa điểm gắn bó lâu dài hay chỉ đơn giản là một nơi dừng chân trong chuyến di cư này.
Trong khi đó, Brandon Arvanaghi, cựu kỹ sư bảo mật tại sàn giao dịch Gemini, lạc quan về các địa điểm ở Bắc Mỹ và cho rằng tỷ lệ băm ở đó sẽ tăng trong vài tháng tới.
"Texas không chỉ có giá điện rẻ nhất ở Mỹ mà còn là một trong những nơi có giá điện rẻ nhất trên thế giới. Thủ tục thành lập một công ty khai thác cũng rất dễ dàng. Nếu bạn có 30-40 triệu USD, thì bạn có thể có một công ty khai thác tiền điện tử hàng đầu ở Mỹ", Arvanaghi nói.
Texas được biết đến là một trong những nơi có giá điện thấp nhất trên thế giới. Bên cạnh đó, thị phần năng lượng tái tạo đang tăng lên theo thời gian, với 20% lượng điện năng đến từ gió trong năm 2019. Điểm quan trọng nhất là chính quyền tại đây ủng hộ tiền điện tử. Đó là những điều kiện "trong mơ" đối với các thợ mỏ.
Tuy nhiên, nơi đây cũng tồn tại một số hạn chế lớn khiến nó chưa thể trở thành điểm đến lý tưởng cho các công ty khai thác Bitcoin toàn cầu.
Đầu tiên, thời gian xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết để tiếp nhận các thợ đào có thể là từ 6-9 tháng. "Mỹ có lẽ không thể nhanh nhẹn như các quốc gia khác trong việc thu hút những người này", Carter nói.
Bên cạnh đó, việc di chuyển cũng gặp khó khăn do tình trạng thiếu hụt container vận chuyển.
Tuy nhiên, câu hỏi lớn nhất được đặt ra là độ tin cậy của lưới điện Texas. Đầu năm nay, một cơn bão đã gây mất điện tại nhiều vùng của bang này. Một loạt nguyên nhân được cho là dẫn tới sự cố mất điện trên, trong đó có sự cũ kỹ của cơ sở hạ tầng. Hay gần đây nhất, ERCOT, tổ chức vận hành lưới điện của Texas, đã yêu cầu người tiêu dùng tiết kiệm năng lượng trong bối cảnh một đợt nắng nóng sắp tới.
Có thể thấy, thời điểm hiện tại, không có nhiều nơi đủ điều kiện và sẵn sàng tiếp nhận cộng đồng thợ đào Bitcoin Trung Quốc. Tuy nhiên, sự phân tán về địa lý sẽ giúp làm giảm khả năng của bất kỳ quốc gia nào trong việc kiểm soát mạng lưới Bitcoin.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!