Việc bán tháo trái phiếu gây tác động mạnh đến thị trường.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã nêu lý do dừng mua trái phiếu trên thị trường, vốn là một phần trong hoạt động nới lỏng tiền tệ.
Làn sóng bán tháo đang quét qua thị trường trái phiếu toàn cầu, đẩy lợi suất tiến gần các ngưỡng quan trọng. Điều này diễn ra trong bối cảnh lo ngại về lạm phát dai dẳng, tình hình chính trị bất ổn và gánh nặng nợ công ngày càng phình to.
Tại Hoa Kỳ, lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm - thước đo quan trọng của thị trường tài chính toàn cầu - đã vọt lên 4.73% trong phiên giao dịch ngày ngày 8/1, tiến gần đến mức đỉnh 5% được thiết lập vào tháng 10/2023.
Tại Anh, lợi suất trái phiếu 10 năm đã chạm mức 4.82%, cao nhất kể từ năm 2008, gợi nhớ về đợt bán tháo đã khiến Thủ tướng Liz Truss phải từ chức sau một nhiệm kỳ ngắn ngủi cách đây hơn 2 năm.
Ngay cả Nhật Bản - quốc gia vốn được xem là "pháo đài cuối cùng" của chính sách tiền tệ nới lỏng, lợi suất trái phiếu Chính phủ 10 năm cũng đã vượt 1% - mức cao nhất trong hơn một thập kỷ.
Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, động thái này lại trùng với đợt bán tháo dữ dội trên các thị trường trái phiếu lớn khác trên thế giới và cho thấy ngân hàng trung ương Trung Quốc đang cố gắng đảm bảo lợi suất trong nước cũng tăng theo.
Lợi suất trái phiếu, vốn biến động ngược chiều với giá trái phiếu, đã tăng vọt sau thông báo của ngân hàng trung ương.
Lợi suất trái phiếu kho bạc 30 năm của Trung Quốc tăng năm điểm cơ bản trong phiên giao dịch đầu ngày trong khi lợi suất trái phiếu 10 năm tăng bốn điểm cơ bản. Cả hai đều đạt mức thấp kỷ lục gần đây. Đồng nhân dân tệ cũng tăng nhẹ.
Theo chiến lược gia ngoại hối châu Á tại Ngân hàng Mizuho Ken Cheung: "Một trong những lý do chính khiến đồng Nhân dân tệ mất giá là khoảng cách lợi suất giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ ngày càng lớn. Do đó, ngân hàng trung ương đang gửi tín hiệu đến thị trường rằng lãi suất khó có thể giảm thêm nữa".
Thông báo bất ngờ này được đưa ra chỉ vài tháng sau khi PBOC bắt đầu mua trái phiếu như một phần của các biện pháp cải thiện quản lý thanh khoản. Ngân hàng trung ương cho biết trong một tuyên bố rằng họ sẽ tiếp tục mua trái phiếu thông qua các hoạt động thị trường mở "vào thời điểm thích hợp tùy thuộc vào cung và cầu trên thị trường trái phiếu chính phủ".
Ngay trước đó, PBOC đưa ra cảnh báo về rủi ro bong bóng trên thị trường trái phiếu, nơi lợi suất trái phiếu dài hạn liên tiếp chạm mức thấp kỷ lục khi các nhà đầu tư tìm kiếm tài sản an toàn trong nền kinh tế đang suy yếu và mong muốn nới lỏng tiền tệ hơn nữa.
Thực tế cho thấy, giá trái phiếu ở Trung Quốc đã tăng trong một thập kỷ - tăng mạnh nhất vào khoảng hai năm trước khi khó khăn của ngành bất động sản và sự yếu kém của thị trường chứng khoán đã gây ra làn sóng tiền gửi ngân hàng và thị trường trái phiếu.
Sự bán tháo trái phiếu toàn cầu gây áp lực lên cổ phiếu và thúc đẩy đồng USD - nơi trú ẩn an toàn - có dấu hiệu chậm lại.
Đợt tăng giá trái phiếu gần đây đã đẩy lợi suất trái phiếu kỳ hạn 30 năm xuống mức thấp nhất là 1,8%, phản ánh quan điểm bi quan về nền kinh tế, mở rộng mức chiết khấu lãi suất của Trung Quốc so với Hoa Kỳ và tạo thêm áp lực mất giá cho đồng nhân dân tệ. Đồng tiền này đang ở mức thấp nhất trong 16 tháng và đã giảm gần 5% kể từ khi đạt đỉnh vào tháng 9/2024.
Trước tình hình đó, ông Huang Xuefeng - giám đốc nghiên cứu tại Shanghai Anfang Private Fund Co ở Thượng Hải dự kiến, xu hướng giảm lợi suất trái phiếu sẽ tiếp tục vì "thị trường tiếp tục vật lộn với tình trạng khan hiếm tài sản" khi thiếu hụt các cơ hội đầu tư tốt.
Ở một diễn biến khác, trong một hội thảo trực tuyến với các nhà đầu tư vừa diễn ra, ông Yu Yangyu tại Ngân hàng Thương mại Nông thôn Guangdong Shunde cho biết, khi tỷ giá hối đoái chịu áp lực và lợi suất giảm nhanh chóng, ngân hàng trung ương cảm thấy cần phải duy trì tâm lý thị trường trái phiếu.
Trong tuần qua, đồng nhân dân tệ của Trung Quốc giảm xuống mức thấp nhất trong 16 tháng, giao dịch ở mức 7,33 nhân dân tệ đổi 1 USD. Sự sụt giảm này đánh dấu những lo ngại ngày càng gia tăng về khả năng áp dụng các mức thuế quan cao do ông Donald Trump đề xuất sau khi nhậm chức, điều có thể gây ra tác động tiêu cực đối với xuất khẩu của Trung Quốc – một trong những trụ cột chính giúp nước này duy trì tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng nội địa suy giảm.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã liên tục tái khẳng định cam kết duy trì sự ổn định cho đồng nhân dân tệ, đảm bảo tỷ giá hối đoái không vượt quá biên độ 2% mà họ đã đặt ra. Tuy nhiên, các áp lực bên ngoài đang đặt ra thách thức lớn đối với mục tiêu này./.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!