Cộng đồng kinh tế ASEAN nhằm hướng tới hình thành nên một thị trường mở không còn các rào cản thuế quan đối với hàng hóa nội khối. Đến nay, 6 thành viên phát triển nhất của khối đã cơ bản giảm được thuế quan hàng hóa trong danh sách giảm thuế về từ 0-5%.
Năm 2015 là mốc để 4 nước còn lại là Việt Nam, Lào, Campuchia và Myanmar thực hiện lộ trình này. Khi lộ trình hoàn thành, những cơ hội vươn ra thị trường khu vực với thuế quan gần 0% là vô cùng lớn, song thách thức cạnh tranh cũng không hề nhỏ.
‘ Ảnh: VTV News
Ông Lê Triệu Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mại Đa biên, Bộ Công Thương cho biết: “Khi Cộng đồng đi vào hiện thực, doanh nghiệp sẽ gia nhập vào một thị trường chung, rộng lớn hơn. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng có thể tham gia vào chuỗi sản xuất khu vực và tận dụng nguồn nguyên liệu, thiết bị máy móc giá rẻ hơn. Tuy nhiên, cũng cần lường trước những thách thức về giá cả và chất lượng sản phẩm”.
Tuy nhiên, theo báo cáo mới đây tại Diễn đàn mạng lưới ASEAN, trong 5 doanh nghiệp chỉ có 1 doanh nghiệp có kế hoạch chuẩn bị cho cạnh tranh trong Cộng đồng kinh tế ASEAN. Điều đáng nói, các doanh nghiệp có sự chuẩn bị đều là các doanh nghiệp lớn, đã có chiến lược vươn ra khu vực nhiều năm nay.
Ông Nguyễn Hữu Thái Hòa, Giám đốc chiến lược, Công ty Cổ phần FPT chia sẻ: “Tập đoàn FPT vốn đã đầu tư rất mạnh vào các quốc gia trong ASEAN, chúng tôi đã đặt ra mục tiêu rất lớn nhằm chiếm lĩnh thị trường này. Không chỉ FPT, nhiều tập đoàn lớn khác như Hoàng Anh Gia Lai, Viettel… cũng đã hướng tới thị trường này”.
Đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa, đối tượng sẽ chịu cạnh tranh nhiều nhất từ khu vực dường như lại nắm được rất ít thông tin đến lộ trình giảm thuế này.
Ông Đào Đức Hiếu, Tổng Giám đốc Công ty Cham Việt Nam cho biết: “Mình là thành viên Hội doanh nghiệp trẻ Hà Nội, cũng có nhiều lợi thế về thông tin, nhưng quả thực mình chưa hiểu nhiều về cụm từ Cộng đồng Kinh tế ASEAN”.
Ông Trần Anh Vương, Tổng Giám đốc Thép Bắc Việt, Phó Chủ tịch Hội doanh nhân trẻ Hà Nội cho biết thêm: “Cộng đồng kinh tế ASEAN mang lại nhiều cơ hội cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, thông tin về Cộng đồng đến với doanh nghiệp trẻ, những người thường nắm bất thông tin nhanh nhạy, lại chưa thấu đáo. Trách nhiệm của lãnh đạo Hội một phần nhưng các chủ doanh nghiệp cũng nên nhanh nhạy để nắm bắt được những thông tin này”.
Đến 2015, thuế suất giảm gần 0% thì gần như không còn ranh giới giữa các thị trường trong ASEAN. Các sản phẩm của các nước đi sau trong ASEAN như Việt Nam, Lào, Campuchia, Myanmar có thể bị đánh bật ngay trên sân nhà bởi các sản phẩm chất lượng tốt hơn, giá cạnh tranh hơn từ các nước thành viên khác. Các doanh nghiệp Việt Nam có thể sẽ không trở tay kịp nếu không có chiến lược thay đổi để cạnh tranh ngay từ hôm nay.