Những khó khăn của ngành mía đường đã được liên tục nhắc đến trong thời gian qua. Đặc biệt, khi Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN chính thức có hiệu lực, thuế xuất nhập khẩu mặt hàng đường vào Việt Nam giảm từ 85% xuống còn 5%.
Không còn rào cản về thuế, năm 2020 đường nhập khẩu đã lên tới hơn 1 triệu tấn. Các nhà máy không cạnh tranh nổi nên sản lượng đường sản xuất trong nước chỉ còn dưới 1 triệu tấn.
Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, với tác động của biện pháp phòng vệ thương mại, ngành đường đã có những tác động tích cực, tạo đà cho những thay đổi để có thể "đứng vững" trước hội nhập.
Đặc biệt, ngày 15/6, Bộ Công Thương đã có Quyết định 1578 - quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp chính thức đối với đường mía xuất xứ từ Thái Lan sẽ mang lại cơ hội cạnh tranh công bằng cho đường của Việt Nam ở thị trường nội địa.
Phòng vệ thương mại mang nhiều tín hiệu tích cực đối với ngành sản xuất mía đường trong nước. Ảnh minh họa - Báo Đầu tư.
Theo đánh giá của Bộ Công Thương, kể từ khi áp thuế sơ bộ, việc áp thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp đối với đường mía nhập khẩu từ Thái Lan đã có tác động tích cực đối với ngành mía đường.
Cụ thể, lượng đường nhập khẩu Thái Lan từ tháng 3/2021 cho tới thời điểm này giảm đáng kể, từ mức bình quân là 110.000 tấn năm 2020, tới nay chỉ còn khoảng 28.000 tấn, giảm 75%.
Việc này đã làm giảm tác động cạnh tranh không bình đẳng của đường Thái Lan đối với ngành sản xuất trong nước và từ đó giúp giá đường trong nước nhích lên, đồng thời giá thu mua mía đối với người nông dân được tăng từ 100.000 - 200.000 đồng/tấn. Qua đó, giúp người nông dân lần đầu tiên qua nhiều năm tiêu thụ toàn bộ hơn 6 triệu tấn mía.
Trước những tín hiệu tích cực từ ngành mía đường trong nước, tại nhiều địa phương, nông dân đã có kế hoạch mở rộng diện tích trồng mía cho niên vụ mía 2021 - 2022 sắp tới.
Bộ Công Thương cũng cho biết, cung - cầu trên thị trường được ổn định, giá đường trong nước có nhích lên nhưng trong mức độ chấp nhận được và cũng trong phương án tính toán. Tất cả các yếu tố mục tiêu, chính sách đề ra cũng đã đạt được.
"Chúng tôi đang kết hợp chặt chẽ với Hiệp hội Mía đường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo dõi sát tình hình nhập khẩu với tác động biện pháp này để có các biện pháp phù hợp, đảm bảo hiệu quả của biện pháp chống bán phá giá, chống trợ cấp cũng như đảm bảo cung cầu, ổn định thị trường theo đúng quy định", ông Lê Triệu Dũng- Cục trưởng Cục Phòng vệ thương mại cho biết.
Ngày 15/6, Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 1578/QĐ-BCT về việc áp dụng biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp chính thức đối với đường mía có xuất xứ từ Thái Lan ở mức 47,64%. Quyết định có thời hạn 5 năm và có thể được rà soát theo đúng quy định pháp luật.
Trước đó, trên cơ sở kết quả điều tra sơ bộ, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 477/QĐ-BCT ngày 9/2/2021 áp dụng biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp tạm thời với một số sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan.
Bộ Công Thương bắt đầu điều tra vụ việc vào ngày 21/9/2020 sau khi thẩm định Hồ sơ yêu cầu áp dụng biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp của đại diện ngành sản xuất trong nước.
Quá trình điều tra đã được Bộ Công Thương thực hiện theo đúng quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới, Luật Quản lý ngoại thương và các quy định liên quan.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!