Trong dịp Tết Nguyên đán, một số quốc gia như Trung Quốc hay Việt Nam có tục lệ tặng nhau những bao lì xì màu đỏ (hồng bao), bên trong chứa tiền mới, kèm theo lời chúc tốt đẹp.
Văn hóa Trung Quốc cũng như nhiều nước châu Á khác, màu đỏ là sự tượng trưng cho may mắn, thịnh vượng. Đó cũng là lý do màu sắc này thường được chọn làm hồng bao.
Ban đầu, tiền mừng tuổi thường dành cho trẻ nhỏ với ý nghĩa chúc ngoan ngoãn, hay ăn chóng lớn. Nhưng ngày nay, những phong bao lì xì vẫn dùng để tặng cho cả người thân, bạn bè, đồng nghiệp, không quy định lứa tuổi, giới tính.
Ở Trung Quốc, số tiền để trong những phong bao đỏ luôn theo quy tắc nhất định. Họ không để tiền có mệnh giá liên quan tới số 4, bởi con số này phát âm giống từ “Chết” trong tiếng Hoa, hàm ý kém may.
Tiền trong bao nhiều ít tùy thuộc vào mối quan hệ mỗi người, nhưng con số đẹp được nhiều người thích là 8 vì phát âm giống từ “Phát” trong “phát tài”, hoặc số 9 mang ý nghĩa “trường thọ”.
Ngày nay, người Hoa xuất hiện ở khắp nơi trên thế giới. Họ cũng mang theo truyền thống tặng nhau phong bì đỏ vào dịp đầu năm, khiến phong tục này vẫn tồn tại và nối tiếp.
Trái ngược với văn hóa Trung Hoa, người Nhật lại tặng nhau những phong bao nhiều màu sắc, thậm chí cả màu trắng có đề tên của người nhận, thể hiện sự trân trọng. Chúng được gọi chung với cái tên Otoshidama-bukuro.
Những phong bì mừng tuổi ngày đầu năm của người Nhật
Kể từ thời Edo (cách đây hơn 400 năm), người Nhật đã xuất hiện tập tục mừng nhau phong bì giấy, bên trong có đặt những món tiền nhất định, kèm theo đó là lời chúc phúc.
Còn tại quốc gia đa sắc tộc như Malaysia, nơi có 3 cộng đồng chính là người Mã Lai, Trung Quốc và Ấn Độ, cũng có những phong tục mừng tuổi khác nhau.
Người Hồi giáo tặng nhau phong bì màu xanh lá cây
Nếu như người Hoa ở Malaysia vẫn giữ nguyên truyền thống tặng nhau hồng bao, thì người Mã Lai theo đạo Hồi lại có tục mừng tuổi người già, trẻ nhỏ vào lễ Eid al-Fitr. Đó là ngày kết thúc tháng ăn chay, được coi như Tết của hàng trăm triệu người Hồi giáo. Tuy nhiên, thay vì phong bao đỏ, họ dùng phong bì màu xanh lá cây. Đây cũng là màu truyền thống của các nước Hồi giáo.
Với cộng đồng người theo đạo Hindu Ấn Độ, dịp truyền thống sẽ có phong bao lì xì màu tím. Trước đó, phong bì màu vàng phổ biến hơn cả.
Tục mừng tuổi ở Hàn Quốc có tên gọi là Sabae
Một quốc gia khác ở châu Á cũng có tục mừng lì xì gọi là Sabae ở Hàn Quốc. Đó là dịp ông bà cha mẹ tặng con cháu những món tiền bên trong phong bao, hoặc tặng nhau vàng, ngọc, đá quý – những món biểu tượng cho phát tài, phúc lộc đầu năm…
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!