Sách gồm 8 chương chính, viết theo dòng lịch sử. Mỗi chương ngoài việc đề cập đến bối cảnh thực tế thì đều xen thêm những nhận định, tư tưởng, quan điểm riêng của tác giả để người đọc dễ dàng nắm bắt và lĩnh hội. Cải cách giáo dục Nhật Bản phù hợp với nhiều lớp người đọc nhưng tập trung hơn vào các chuyên gia, nhà nghiên cứu, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục.
Người đọc hẳn sẽ rất thú vị khi biết được những quan niệm của người Nhật về giáo dục con người. Hội đồng thẩm định khóa trình giáo dục Nhật Bản nhận định: “Trường học phải là nơi thoải mái và vui vẻ đối với trẻ em. Trẻ em phải có đủ không gian để có thể tiến hành chậm rãi những gì liên quan đến mối quan tâm và sở thích của mình. Đồng thời, nó phải là trường học nơi các giờ học dễ hiểu được triển khai, những điều không hiểu có thể được coi là lẽ tự nhiên, những thất bại trong học tập, những dò dẫm và vấp ngã được tiếp nhận như là chuyện đương nhiên… Trong quá trình hoạt động học tập, việc bản thân trẻ em có thể cảm nhận mình được coi trọng như là một con người không có gì thay thế, được tin cậy và được nếm trải hạnh phúc khẳng định bản thân và thực thi cái tôi là rất quan trọng”.
Trong cuốn sách của mình, Tiến sĩ giáo dục Ozaki Mugen không chỉ giúp người đọc biết được quan niệm của người Nhật Bản về giáo dục qua các thời kỳ, mà còn đưa ra những nhận định và đánh giá về các cuộc cải cách giáo dục, để rút ra đường hướng mà nền giáo dục Nhật Bản hiện đại nên đi theo. Theo tác giả, giáo dục hiện đại là thể chế được tổ chức một cách quy mô bởi quốc gia và thông qua giáo dục mà xã hội được “tái sản xuất” trong đó trẻ em được đảm bảo về nhân quyền và sinh tồn. Và một khi như vậy thì đương nhiên, một loạt các yếu tố căn bản như giải quyết các vấn đề quốc tế, đối phó với các vấn đề xã hội, trợ giúp sự sinh tồn của cá nhân sẽ trở thành các vấn đề cơ bản của giáo dục.
Sau khi phân tích các mô hình giáo dục, tác giả nhận định, nền giáo dục Nhật Bản phải trưởng thành về mặt lý luận. Giáo dục Nhật Bản cần phải học tập và kế thừa lý luận của Rousseau, lý luận giáo dục tự do cổ điển của Montessori, lý luận giáo dục lí tưởng chủ nghĩa Đức của các học giả thuộc phái Kant mới, ngoài ra còn có lý luận giáo dục kinh nghiệm chủ nghĩa của Anh, Mỹ.
Tác giả kết luận: “Dẫu cho đánh giá thế nào thì cuộc cải cách giáo dục không thể chậm trễ vẫn đang đặt ra. Cải cách giáo dục một lần nữa sẽ được hiểu như là vấn đề thận trọng và mang tính toàn cầu chứ không phải là sự giải quyết cái khung quốc gia đơn thuần và chúng ta mong ước con đường đó sẽ sớm được triển khai”.
Các bạn có thể xem lại nội dung trên qua video sau đây: