Phó Chủ tịch phụ trách Quan hệ Toàn cầu của Apple, người dẫn đầu các cuộc đàm phán với Indonesia, đã rời Jakarta khi không đạt được thỏa thuận nào sau khi Bộ trưởng Công nghiệp nước này, Agus Gumiwang Kartasasmita, bất ngờ quyết định duy trì lệnh cấm bán iPhone 16.
Điều này đi ngược lại chỉ đạo trước đó từ Tổng thống Prabowo Subianto, người đã yêu cầu các bộ trưởng chấp nhận khoản đầu tư 1 tỷ USD từ Apple để chấm dứt tranh cãi kéo dài nhiều tháng qua.
Apple đã đề xuất khoản đầu tư trị giá 1 tỷ USD, bao gồm việc một nhà cung cấp của họ xây dựng nhà máy sản xuất AirTags trên đảo Batam và hỗ trợ tài chính cho các học viện công nghệ đào tạo kỹ năng như lập trình.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Kartasasmita vẫn kiên quyết yêu cầu Apple tuân thủ quy định sản xuất nội địa, nghĩa là một phần iPhone hoặc linh kiện của iPhone phải được sản xuất tại Indonesia.
Quyết định của ông Kartasasmita cho thấy sự khác biệt trong nội bộ chính phủ Indonesia. Trước đó, Tổng thống Prabowo đã thông qua đề xuất của Apple và yêu cầu Bộ trưởng Điều phối Kinh tế Airlangga Hartarto hoàn tất thỏa thuận. Tuy nhiên, quyền quyết định cuối cùng lại thuộc về Bộ Công nghiệp, nơi đang theo đuổi chính sách buộc các công ty quốc tế tăng cường sản xuất tại địa phương.
Lệnh cấm này không chỉ là vấn đề nội bộ mà còn là biểu hiện của xu hướng chính trị ngày càng mang tính dân tộc trong kinh tế Indonesia. Những quy định như yêu cầu sản xuất nội địa đã tạo áp lực lớn đối với các công ty quốc tế như Apple, vốn muốn tiếp cận thị trường tiềm năng với 278 triệu người tiêu dùng, hơn một nửa trong số đó là người trẻ và ưa chuộng công nghệ.
Hiện tại, đội ngũ của Apple vẫn tiếp tục làm việc tại Jakarta để đàm phán thêm. Nhưng động thái mạnh mẽ từ phía chính phủ Indonesia, như quy định nhập khẩu nghiêm ngặt áp dụng từ năm ngoái, có thể khiến các công ty khác cân nhắc rủi ro khi đầu tư hoặc mở rộng tại quốc gia này.
Apple không chỉ muốn bán iPhone mà còn tìm cách củng cố vị thế ở khu vực Đông Nam Á thông qua các dự án dài hạn, nhưng kết quả cuối cùng vẫn phụ thuộc vào sự nhượng bộ từ cả hai phía.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!