Khu di tích lịch sử Công an nhân dân Việt Nam (Di tích Nha Công an Trung ương) tại thôn Đồng Đon, xã Minh Thanh, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang là một phần thuộc Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Tân Trào, nơi ở và làm việc của Nha Công an Trung ương từ tháng 4/1947 đến tháng 9/1950.
Nơi đây đã chứng kiến những bước trưởng thành, nơi ra những chỉ thị, nghị quyết quan trọng có ý nghĩa lịch sử đối với lực lượng Công an nhân dân.
Đây cũng là nơi bảo tồn, lưu giữ, giới thiệu những dấu tích và kỷ vật lưu niệm của lực lượng công an nhân dân. Khu di tích có ý nghĩa sâu sắc đối với các thế hệ cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng công an và toàn thể nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Khu di tích lịch sử Công an nhân dân là địa điểm Nha Công an Trung ương chuyển đến đầu tiên và làm việc lâu nhất. Trong hơn 3 năm ở và làm việc tại đây, Nha Công an Trung ương đã bảo vệ tuyệt đối an toàn cho Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan đầu não của Trung ương trong kháng chiến chống Pháp.
Trước đây, toàn bộ nhà ở và làm việc của các bộ phận trong Nha Công an Trung ương được phân bố trên 2 quả đồi lớn, thường được gọi là đồi A và B. Hai quả đồi này nằm liền nhau và sát cánh đồng Lũng Cò. Từ đây có thể quan sát được cả một vùng rừng núi, xóm làng rộng lớn, thuận tiện cho việc đi lại hội họp.
Điểm nhấn của khu di tích lịch sử là quần thể tượng đài bằng đá, với diện tích 3000m2. Chính giữa là tượng đài Vì an ninh Tổ quốc.
Tượng đài “Bảo vệ an ninh Tổ quốc”, tọa lạc trên đỉnh đồi B, vị trí trung tâm khu di tích, tượng có trọng lượng hoàn thiện là 420 tấn. Đây là công trình văn hóa độc đáo không chỉ có giá trị về mặt lịch sử, nội dung mà còn có giá trị về nghệ thuật, kiến trúc, điêu khắc...
Phía sau của Tượng đài là bức phù điêu bằng đá granit đỏ, khắc họa 39 sự kiện bằng hình ảnh được chọn lọc tiêu biểu nhằm thể hiện một cách khái quát nhất các hoạt động nổi bật trong chiến đấu, xây dựng, trưởng thành của lực lượng CAND cùng với toàn dân trong sự nghiệp bảo vệ an ninh Tổ quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng. Bức phù điêu là một công trình văn hóa tiêu biểu, độc đáo, tôn vinh quá trình hình thành và phát triển ngành Công an nhân dân Việt Nam.
Với mục đích giáo dục truyền thống vẻ vang của ngành đối với mỗi cán bộ, chiến sĩ trong lực lượng Công an nhân dân, năm 2010, cùng với việc xây dựng bức Phù điêu, lãnh đạo Bộ Công an đã quyết định cho khắc tên của 630 tập thể và 336 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thuộc lực lượng CAND lên bảng vàng phía sau của bức phù điêu.
Bên trong bảo tàng Công an Nhân dân Việt Nam là nơi lưu giữ trên 2000 hiện vật, là một kho tư liệu vô giá của lực lượng Công an nhân dân qua các thời kỳ.
Khu di tích lịch sử Nha Công an Trung ương là điểm tham quan hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước khi đến Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Tân Trào. Nơi đây được coi là "địa chỉ đỏ" để giáo dục truyền thống vẻ vang cho các cán bộ chiến sĩ công an và nhân dân về truyền thống cách mạng và tinh thần chiến đấu giành độc lập, tự do của người chiến sĩ Công an nhân dân.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!