Ngày 25/8, tại Hà Nội, Tổng hội Y học Việt Nam, Viện Y học ứng dụng Việt Nam đã tổ chức Hội thảo khoa học "Báo động thực trạng thừa cholesterol - hệ luỵ và giải pháp", với sự tham gia của các nhà khoa học, các giáo sư, tiến sỹ, bác sỹ đầu ngành y khoa, dinh dưỡng và tim mạch.
Tại Hội thảo, Tổng Hội Y học Việt Nam đã lên tiếng cảnh báo: Gần 50% người trưởng thành sống ở thành thị bị mỡ máu cao, trong đó, thừa cholesterol do chế độ dinh dưỡng và vận động không hợp lý là nguyên nhân chính gây nên tình trạng này. Đồng thời, trong khuôn khổ Hội thảo, Viện Y học ứng dụng Việt Nam đã cập nhật một số hướng dẫn chế độ dinh dưỡng giúp kiểm soát tình trạng thừa cholesterol, ngăn ngừa mỡ máu cao.
Phát biểu tại Hội thảo, PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên - Nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội Y học các nước Đông Nam Á, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam nhấn mạnh: "Theo thống kê về Gánh nặng bệnh tật toàn cầu vào năm 2019, rối loạn lipid máu, thường được biết tới với tên gọi mỡ máu cao gây ra gần 4,4 triệu ca tử vong, tương đương 7,78% số ca tử vong trên toàn cầu và được xác định là một trong các yếu tố nguy cơ chính của nhiều bệnh mạn tính không lây. Nhưng đáng lo ngại hơn, tại Việt Nam, theo thống kê, có đến gần 50% người trưởng thành sống tại thành thị bị mỡ máu cao. Trong đó, thừa cholesterol do chế độ dinh dưỡng và vận động không hợp lý là nguyên nhân chính gây nên tình trạng này".
Mỡ máu cao đã và đang trở thành vấn đề báo động, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, nhưng cộng đồng vẫn chưa được trang bị kiến thức đúng đắn, trong khi tình trạng này có thể dự phòng và kiểm soát được thông qua chế độ dinh dưỡng và vận động.
Các đại biểu dự hội thảo.
Báo cáo tổng quan về tình hình mỡ máu cao, PGS.TS. Nguyễn Quang Dũng - Phó trưởng bộ môn Dinh dưỡng và An toàn thực phẩm, Đại học Y Hà Nội kiêm Phó trưởng khoa Dinh dưỡng và tiết chế, Bệnh viện Phổi Trung ương đã cập nhật một số xu hướng thay đổi về tình hình rối loạn chuyển hóa lipid máu, thừa cholesterol hiện nay trên thế giới, giải thích mối quan hệ giữa thừa cholesterol và tình trạng mỡ máu cao, đồng thời nhấn mạnh đến những hậu quả nghiêm trọng mà nó có thể gây ra đối với sức khỏe.
Báo cáo của TS.BS. Trương Hồng Sơn - Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam đã cập nhật các khuyến nghị dinh dưỡng mới nhất dành cho người bị thừa cholesterol máu từ các tổ chức quốc tế cũng như tại Việt Nam.
Báo cáo cũng đã phân tích cụ thể ảnh hưởng của một số yếu tố dinh dưỡng đến tình trạng cholesterol máu, từ đó đưa ra các hướng dẫn cụ thể về việc lựa chọn từng nhóm thực phẩm tốt cho người bị mỡ máu cao, đặc biệt là những thực phẩm có chứa Phytosterol và Gamma-Oryzanol, hai dưỡng chất đã được nhiều nghiên cứu chứng minh có khả năng làm giảm cholesterol, ngăn ngừa mỡ máu.
TS.BS. Trương Hồng Sơn nhấn mạnh đến quan điểm sai lầm của người Việt cho rằng để giảm cholesterol, ngừa mỡ máu cao thì cần loại bỏ hoàn toàn chất béo ra khỏi khẩu phần ăn. Đây là quan niệm không đúng vì chất béo là một nhóm chất thiết yếu mà cơ thể cần bổ sung mỗi ngày với hàm lượng hợp lý. Nhiều chế độ ăn tốt cho sức khoẻ trên thế giới cũng nhấn mạnh đến việc không cần thiết phải kiêng sử dụng chất béo hoàn toàn.
TS.BS. Trương Hồng Sơn - Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam phát biểu tại hội thảo.
"Thay vì loại bỏ, chúng ta cần chọn lọc nguồn chất béo có lợi cho sức khoẻ để nạp vào cơ thể. Cụ thể, nên hạn chế sử dụng nguồn chất béo từ phủ tạng động vật, mỡ động vật, thức ăn nhanh, đồ đóng hộp… Thay vào đó, cần tăng cường bổ sung nguồn chất béo có lợi - thường được tìm thấy nhiều trong các loại cá biển sâu như cá hồi, cá trích; trong quả bơ, ô liu, trong các loại dầu thực vật như dầu gạo lứt, dầu đậu nành, dầu hướng dương…Ưu tiên sử dụng các loại dầu ăn có chứa dưỡng chất Gamma-Oryzanol và Phytosterol vì còn có khả năng giảm hấp thụ cholesterol từ thực phẩm" - TS.BS. Trương Hồng Sơn cho biết.
Cũng trong báo cáo của mình, TS.BS. Trương Hồng Sơn đã đưa ra gợi ý về thực đơn chuẩn LIGHT dành cho người bị mỡ máu cao, dựa trên 5 nguyên tắc: L - Lựa chọn chất béo có lợi; I - Ít tiêu thụ da mỡ, nội tạng động vật; G - Giảm muối khi nấu nướng; H - Hạn chế rượu, bia; T - Tăng cường rau xanh, ngũ cốc.
Sau khi được nghe trình bày các báo cáo khoa học về thực trạng thừa cholesterol và một số hướng dẫn dinh dưỡng dành cho người bị mỡ máu cao, Hội thảo đã thảo luận và thống nhất một số điểm chính như sau:
1. Trong những năm gần đây, thực trạng mỡ máu cao tại Việt Nam là vấn đề sức khỏe đang ngày càng trở nên nghiêm trọng khi gần 50% người thành thị bị mỡ máu cao. Mỡ máu cao gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe, như xơ vữa động mạch, gây hẹp, tắc mạch máu đến tim và não, nhưng lại chưa được nhiều người quan tâm và có thái độ đúng đắn.
2. Một trong số những giải pháp chính giúp dự phòng và cải thiện tình trạng mỡ máu cao là thay đổi chế độ dinh dưỡng. Cập nhật những hướng dẫn chế độ ăn uống mới nhất để ngăn ngừa tình trạng mỡ máu cao cho thấy, hiện nay, không cần thiết phải hạn chế chất béo trong khẩu phần ăn mà thay thế bằng việc lựa chọn, sử dụng chất béo có lợi cho sức khỏe như chất béo không bão hòa đơn, chất béo không bão hòa đa, hạn chế chất béo bão hòa, trans fat và hạn chế đường bổ sung. Ngoài ra, tăng cường bổ sung các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như Phytosterol, Gamma-Oryzanol từ thực phẩm và các loại dầu thực vật cũng là một giải pháp mới góp phần cải thiện tình trạng thừa cholesterol.
3. Trong thời gian tới, cần đẩy mạnh việc tuyên truyền về mức độ nguy hiểm và những hậu quả nghiêm trọng do tình trạng thừa cholesterol, mỡ máu cao gây ra, đồng thời hướng dẫn chế độ ăn lành mạnh tới toàn thể cộng đồng, nhằm nâng cao nhận thức cũng như cải thiện chế độ ăn uống của người Việt nói chung theo hướng tốt cho sức khỏe hơn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!