Những vụ việc xảy ra gần đây tại các trung tâm bảo trợ xã hội đang được dư luận rất chú ý đã cho thấy một thực tế: Mặc dù cả nước có tới gần 200 trung tâm bảo trợ xã hội công lập nhưng phần lớn các trung tâm này chưa phát huy được hiệu quả.
Lý do là hoạt động chỉ dựa vào kinh phí nhà nước, trong khi số lao động tại một số trung tâm quá lớn. Chính vì vậy, việc đẩy mạnh xã hội hóa các trung tâm bảo trợ xã hội đang là vấn đề cấp thiết, nhằm phát huy hiệu quả trong việc đảm bảo an sinh xã hội.
Sự việc chi sai tới 784 triệu đồng trong 5 năm tại trung tâm bảo trợ xã hội tỉnh Nghệ An vừa qua đã cho thấy một loạt những tồn tại về công tác thu chi, chăm sóc người bệnh tâm thần.
Hiện cả nước có 45 trung tâm bảo trợ xã hội tổng hợp nuôi dưỡng người bị bệnh tâm thần và 26 trung tâm nuôi dưỡng người bị bệnh tâm thần chuyên biệt.
Theo xu hướng của thế giới, cần đẩy mạnh việc xã hội hóa các trung tâm này và tăng thêm chức năng khác nhằm tạo kinh phí đảm bảo hoạt động. Việc nuôi dưỡng tập trung dài ngày chỉ áp dụng đối với một số ít đối tượng đặc biệt.
Một năm ngân sách Nhà nước dành khoảng 300 tỷ đồng cho các trung tâm bảo trợ xã hội. Do đó, dù có vận động thêm được các khoản khác, tính trung bình mỗi một đối tượng chỉ được hưởng 1 triệu đồng/tháng.
Nếu thực hiện xã hội hóa thì các trung tâm sẽ tự chủ được kinh phí còn số tiền từ ngân sách Nhà nước sẽ được dành cho các đối tượng nghèo, yếu thế, không phân biệt là công lập hay ngoài công lập.
Già hóa dân số cùng với sự thay đổi môi trường xã hội dẫn tới việc các bệnh về tâm thần ngày càng gia tăng. Nhu cầu chăm sóc người bệnh tâm thần tại các trung tâm bảo trợ xã hội rất lớn. Thay đổi hình thức hoạt động của các trung tâm bảo trợ xã hội sẽ góp phần vào công tác an sinh xã hội và tạo ra sự công khai, minh bạch trong hoạt động của các trung tâm.