Hơn 50 năm trước, khi đất nước còn chia cắt, vẫn có những con đường nối liền hậu phương miền Bắc với chiến trường miền Nam, liên tục chi viện vũ khí, thuốc men cho tiền tuyến. Một trong số đó chính là đường Hồ Chí Minh trên biển với những con tàu không số - trở thành con đường huyền thoại trong lịch sử.
Huyền thoại ấy chính là tài chỉ huy, chiến lược quân sự đầy trí tuệ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc. Huyền thoại ấy được kết dệt từ tinh thần quả cảm, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc của cả một thế hệ.
Tại Hòn Hèo, tỉnh Khánh Hòa - nơi có di tích tàu không số với con đường Hồ Chí Minh huyền thoại trên biển. Tại đây, ngày 1 tháng 3 năm 1968, sau khi thả hàng an toàn, tàu C235 bị địch phát hiện. Thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh cùng đồng đội đã quả cảm đánh chìm tàu để không rơi vào tay địch. 14 cán bộ, chiến sĩ trên tàu C235 mãi nằm lại nơi này. Những cái tên thân thương khắc trên tấm bia bên sóng biển. Những mảnh vỡ của tàu C235 giờ vẫn còn.
Tất cả như lời kể không dứt về những con người bình dị đã đi vào lịch sử như một huyền thoại. Huyền thoại từ lòng quả cảm. Với những người khi đó có mặt ở bến Hòn Hèo như bà Hường, mỗi lần về nơi này là trở về ký ức.
Bà Phạm Thị Hường, Nhân viên hậu cần Bến Hòn Hèo (1967- 1973) chia sẻ: "Hòa bình, mình còn sống, còn khỏe, làm ra được bát cơm ăn, tôi lại nghĩ những người hy sinh để mình sống".
Ông Lê Duy Mai, nguyên chiến sĩ tàu C235 trở lại Hòn Hèo là như gặp lại đồng đội, những gương mặt thân quen trên tàu C235 như vẫn còn đây. "Lần nào cũng vậy, bồi hồi xúc động, không cầm nổi lòng mình khi các đồng chí ra đi để chúng tôi bình an" - Trung tá Lê Duy Mai cho biết.
Trong suốt 14 năm (từ năm 1961 cho đến năm 1975), đường Hồ Chí Minh trên biển với những con tàu không số đã lập nên kỳ tích, vận chuyển hàng trăm ngàn tấn vũ khí, thuốc chữa bệnh từ miền Bắc chi viện cho chiến trường miền Nam. Gắn liền với những con tàu không số là những bến tiếp nhận, cùng làm nên con đường huyền thoại trên biển.
Ông Nguyễn Tuấn Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích tỉnh Khánh Hòa cho biết: "Nhân dân ở vùng xung quanh này thấy đây là sự hy sinh cao cả nên rất nhiều người gọi đây là vùng biển huyền thoại".
50 năm sau ngày đất nước thống nhất, nhiều chứng nhân lịch sử không còn. Nhưng câu chuyện về đường Hồ Chí Minh trên biển với những tàu không số vẫn luôn được kể như là biểu tượng của lòng quả cảm, của tình quân dân sắt son.
Những vùng biển như Hòn Hèo, bất cứ ai đến đây cũng như được nhắc nhớ về một chặng đường lịch sử không thể nào quên của dân tộc, thành kính tri ân những con người làm nên tượng đài bất tử. Ở vùng biển huyền thoại, những điều thiêng liêng luôn còn mãi
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!