Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cùng Tổng thống Ấn Độ Shri Pranab Mukherjee chúc mừng sự hợp tác thành công phát triển giữa hai nước - Ảnh: Việt Dũng/Tuổi trẻ
Trên nền tảng của mối quan hệ vốn hết sức tốt đẹp như lời của Hồ Chủ tịch nói trước đây là “bầu trời không gợn một chút mây”, lần này với những cam kết mới được thông qua, Việt Nam và Ấn Độ đã tìm thấy ở nhau sự lựa chọn có tính chiến lược, phù hợp với những gì đang diễn ra ở khu vực và thế giới.
Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của một vị nguyên thủ Ấn Độ sau khi Ấn Độ vừa kết thúc bầu cử Hạ viện và thành lập Chính phủ mới, thể hiện sự coi trọng đặc biệt của Ấn Độ đối với mối quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác chiến lược giữa hai nước.
Ngược trở lại lịch sử, với những dấu ấn về nghệ thuật và kiến trúc Chămpa thì hai nước đã có những kết nối văn hóa từ thế kỷ thứ 2 Sau Công Nguyên. Quan hệ chính trị hai nước thực sự gắn bó kể từ giai đoạn cả hai cùng có chung khát vọng giải phóng dân tộc. Với Ấn Độ, Việt Nam là hiện thân của tinh thần quật cường, và từ đó, mối quan hệ được hai vị lãnh tụ kiệt xuất là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng Jawaharlan Nehru đặt nền móng, các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công vun đắp đã trở thành nền tảng để Việt Nam- Ấn Độ có những bước đi mới trong bối cảnh tình hình thế giới đang có nhiều biến động phức tạp hiện nay.
Năm 2007, hai nước đã nhất trí nâng tầm quan hệ trở thành Đối tác chiến lược, các cuộc tiếp xúc của lãnh đạo cấp cao ngày càng trở nên thường xuyên hơn, cùng với đó là các lĩnh vực hợp tác rộng mở và sâu sắc hơn.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, các nhà lãnh đạo Việt Nam đã dành cho Tổng thống Ấn Độ sự đón tiếp trọng thị và thân tình nhất. Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã có cuộc gặp riêng, hội đàm và chiêu đãi Tổng thống Ấn Độ; Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cũng đã có các cuộc gặp riêng với Tổng thống Ấn Độ.
Tại các cuộc hội đàm và tiếp xúc, Tổng thống Ấn Độ khẳng định Việt Nam có vai trò và vị trí quan trọng nhất trong chính sách Hướng Đông của mình và điều này đã được chứng minh qua thực tế, hợp tác kinh tế ngày càng khởi sắc, kim ngạch thương mại hai chiều đã vượt 8 tỷ USD trước hạn định đặt ra vào năm 2015, nhiều lĩnh vực như hợp tác dầu khí, năng lượng có ý nghĩa chiến lược đang được triển khai và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Lãnh đạo hai nước đã thống nhất các phương hướng lớn nhằm tiếp tục làm sâu đậm và thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước trong thời gian tới.
Trong lĩnh vực an ninh quốc phòng, Ấn Độ cam kết khoản tín dụng 100 triệu USD cho Việt Nam, đồng thời khẳng định, quốc phòng an ninh là một trong những trụ cột của quan hệ hai bên. Bên cạnh đó, Ấn Độ sẽ đào tạo, huấn luyện các sỹ quan Việt nam về kỹ thuật quân sự. Ấn Độ mong muốn nhìn thấy một đối tác chiến lược là Việt Nam mạnh ở khu vực và trên biển Đông. Đặc biệt, Tổng thống Ấn Độ nhiều lần khẳng định “tại Ấn Độ, mọi đảng phái chính trị đều nhất trí ủng hộ tăng cường quan hệ với Việt Nam”. Ngoài ra về kinh tế thương mại hai bên cũng ký kết các văn bản hợp tác quan trọng khác liên quan đến các lĩnh vực như dệt may, hóa chất, dược phẩm, nông nghiệp, du lịch, công nghệ thông tin, dầu khí.
Đây là những lĩnh vực mà tiềm năng bổ trợ lẫn nhau giữa hai nước còn rất lớn. Nhất là với Việt Nam, những thỏa thuận này là sự cân đối chiến lược nhằm đa dạng hóa thị trường, tránh sự phụ thuộc vào một thị trường tiềm ẩn nhiều rủi ro, khai thông một đường dẫn vốn mới, góp phần hình thành nền công nghiệp phụ trợ.
Với việc mở đường bay thẳng hai nước, Tổng thống Pranab Mukherjee nhận xét đây là sự kết nối thực tế của hai nền văn hóa, kết nối con người với con người. Trong buổi lễ khai trương Trung tâm văn hóa Ấn Độ tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Tổng thống Ấn Độ cho rằng, phải làm tất cả những gì có thể để khuyến khích thế hệ trẻ kết nối, xây dựng mối quan hệ hai bên cùng có lợi, duy trì tình hữu nghị vốn đã gắn kết hai nước qua nhiều thế hệ.
Chuyến thăm của Tổng thống Mukherjee có một sự trùng hợp thú vị và nhiều ý nghĩa, 60 năm trước, tháng 10 năm 1954, một tuần sau khi Hà Nội vừa giải phóng, Thủ tướng Nehru là vị nguyên thủ nước ngoài đầu tiên đến Việt Nam. Chia tay với Tổng thống Mukherjee, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh: 60 năm với nhiều thử thách nhưng Việt Nam tự hào là người bạn chân thành, thủy chung với nhân dân và đất nước Ấn Độ; còn Tổng thống Mukherjee cho rằng, “quan hệ hai nước chưa bao giờ tốt hơn ngày hôm nay”, nhấn mạnh “để bảo vệ được lợi ích dân tộc và lợi ích chung như hòa bình và thịnh vượng, Ấn Độ và Việt Nam phải đứng cạnh nhau” và “Ấn Độ sẽ luôn là người bạn tin cậy và thủy chung của Việt Nam”.
Với ý nghĩa khắc sâu tư tưởng hòa bình và cùng tồn tại hài hòa, cây bồ đề có nguồn gốc từ đất Phật thể hiện mối liên hệ về Phật giáo có nguồn gốc từ xa xưa giữa hai nước là quà tặng của Tổng thống Ấn Độ đến Chủ tịch nước đã được hai nhà lãnh đạo trồng tại Khu di tích Phủ Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Ấn Độ Mukherjee đã thành công hết sức tốt đẹp, thể hiện tầm vóc to lớn và đánh dấu thêm một mốc son mới trong mối quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác chiến lược Việt Nam-Ấn Độ.