Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu các nhà khoa học phải có trách nhiệm trong việc chuyển đổi mô hình phát triển của nền kinh tế, đồng thời khẳng định thời gian tới Thủ tướng sẽ có chính sách tháo gỡ khó khăn cho nghiên cứu khoa học.
Một dấu ấn lớn nhất trong năm vừa qua là lần đầu tiên Chỉ số sáng tạo của Việt Nam tăng lên 12 bậc, từ vị trí 59 lên vị trí 47 trong 127 nước và nền kinh tế và là nước dẫn đầu trong các quốc gia có mức thu nhập trung bình thấp. Một nhà khoa học nhận xét, năm 2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tạo được cảm hứng, động lực, quyết tâm và kích hoạt được tiềm năng nghiên cứu khoa học cũng như khởi nghiệp sáng tạo trong giới khoa học cũng như của người dân.
Để minh chứng cho điều nay, Bí thư Tỉnh ủy Lê Minh Hoan đã chuyển một món quà của nông dân Đồng Tháp tới Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đó là "cây xoài nhà tôi" - một sản phẩm ứng dụng tiến bộ khoa học và cũng là hành động trao niềm tin cho xã hội về sản xuất sạch của nông dân Đồng Tháp.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP
Bày tỏ sự ấn tượng về Hà Giang đang sử dụng khoa học công nghệ làm đòn bẩy trong phát triển nông nghiệp, hay phong trào khởi nghiệp sáng tạo ở Bến Tre, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đặt câu hỏi về trách nhiệm của các Sở Khoa học và Công nghệ khác trong tham mưu cho các tỉnh, thành ủy về ứng dụng khoa học công nghệ, hỗ trợ đổi mới sáng tạo và về cách mạng công nghiệp 4.0.
Với tinh thần thẳng thắn, Thủ tướng đã chỉ ra 4 trụ cột, 3 đột phá và 5 lưu ý đối với sự phát triển của khoa học công nghệ nước nhà hiện nay đó là giới khoa học phải góp phần chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế, nhất là những mô hình sản xuất nông nghiệp có năng suất thấp đi cùng với việc phải thúc đẩy đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn nữa cho dù tinh thần quốc gia khởi nghiệp và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo đã phát triển rộng với sự ra đời của hơn 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Từ đó, Thủ tướng tái khẳng định yêu cầu phải tập trung phục vụ doanh nghiệp ứng dụng và đổi mới công nghệ, cũng như phải coi doanh nghiệp là trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo.
Vì thế, trong 3 mũi đột phá của ngành khoa học và công nghệ, Thủ tướng yêu cầu cần phải có đột phá về thể chế, chính sách, trong đó cần xóa bỏ tư duy hành chính hóa, quy hoạch hóa khoa học công nghệ và tư duy thành lập mới tổ chức khoa học công nghệ phải theo quy hoạch. Đi cùng phải có thể chế, cơ chế thuận lợi cho các nhà nghiên cứu khoa học về sử dụng kinh phí.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu phải đổi mới chính sách sử dụng và trọng dụng cán bộ khoa học công nghệ theo hướng phải quan tâm chính đến các nhà khoa học đầu ngành, các nhà khoa học được giao chủ trì các nhiệm vụ quan trọng của quốc gia và các nhà khoa học trẻ tài năng; đồng thời phải làm sao để trí thức ở cả trong và ngoài nước ủng hộ và đi theo Đảng, Nhà nước bởi con người là quan trọng nhất.
Đề cập đến 5 lưu ý đối với ngành, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ phải quan tâm tới phẩm chất của cán bộ khoa học. Cơ chế thoáng nhưng phải khắc phục được bệnh thành tích, buôn thần, bán thánh trong khoa học công nghệ cũng như bệnh không thiết thực, không đi vào cuộc sống của khoa học công nghệ; đồng thời phải dây dựng Bộ và các tổ chức khoa học công nghệ khỏe mạnh cả tư chất, thể chất cũng như phẩm chất.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!