Theo thống kê, hiện Việt Nam đang có hơn 35 triệu người sử dụng mạng xã hội (MXH), chiếm 37% dân số, với thời lượng trung bình dành cho MXH khoảng 2 giờ 18 phút/ngày. Đây là tỷ lệ cao so với mức độ trung bình toàn cầu là 31%. Bên cạnh những mặt tích cực không thể phủ nhận trong đời sống xã hội, mạng xã hội cũng tạo những bất cập cho cá nhân người dùng và doanh nghiệp.
Trong đó, phát ngôn gây thù ghét ngày càng phổ biến và đang trở thành một vấn đề cấp thiết hiện nay ở Việt Nam với rất nhiều trường hợp nằm ngoài sự điều chỉnh của pháp luật Việt Nam và gây nhiều hậu quả nghiêm trọng.
78% người được hỏi tại Việt Nam đều khẳng định đã từng là nạn nhân hoặc biết những trường hợp phát ngôn gây thù ghét trên MXH
Ước tính theo một khảo sát do Chương trình nghiên cứu Internet và Xã hội (VPIS) thực hiện, có đến 78% người được hỏi tại Việt Nam đều khẳng định đã từng là nạn nhân hoặc biết những trường hợp phát ngôn gây thù ghét trên MXH.
Nhằm có những biện pháp hữu hiệu để đối phó với hiện tượng này, vào sáng nay (12/4), Hội thảo "Phát ngôn gây thù ghét và các giải pháp hướng tới một môi trường xã hội an toàn và phát triển bền vững" đã được tổ chức. Hội thảo do Chương trình nghiên cứu Internet và Xã hội (VPIS), Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn và Cục Phát thanh Truyền hình & Thông tin Điện tử (Bộ Thông tin & Truyền thông) phối hợp tổ chức.
"Mạng xã hội đã tạo ra một sân chơi lớn cho công dân toàn cầu có thể tự do kết nối và chia sẻ. Tuy nhiên, nó cũng trở thành công cụ miễn phí và vô hình mà bất cứ ai có thể sử dụng để tấn công hay trục lợi từ những phát ngôn truyền bá bạo lực và thù hận (hate speech) với cá nhân và tổ chức. Tình trạng này đang ngày càng nghiêm trọng và đang tạo nên một thách thức lớn không chỉ tại Việt Nam mà trên phạm vi toàn cầu", GS.TS. Phạm Quang Minh - Chủ tịch Hội đồng Khoa học Chương trình Nghiên cứu Internet và Xã hội (VPIS), Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết tại hội thảo.
GS.TS. Phạm Quang Minh Chủ tịch Hội đồng Khoa học Chương trình Nghiên cứu Internet và Xã hội (VPIS), Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội
Mặc dù hiện các trang mạng xã hội đều cài đặt chức năng "thông báo vi phạm" cho phép người dùng báo cáo những nội dung sai sự thật, kích động thù hận, tuy nhiên việc xóa bỏ còn chậm, không nhiều và chưa đáp ứng so với yêu cầu thực tế.
Trước tình trạng này, dường như đã đến lúc buộc các nhà cung cấp nền tảng mạng xã hội phải chịu trách nhiệm nhiều hơn nữa trong việc hạn chế những phát ngôn thù ghét để hướng tới xây dựng môi trường an toàn và công bằng hơn cho người sử dụng tại Việt Nam.
Tại hội thảo, đề xuất về một "Bộ quy tắc ứng xử cho mạng xã hội Việt Nam" kết hợp việc tăng cường thực thi quản lý nhà nước với những quy định cụ thể nhằm giảm thiểu và ngăn chặn tình trạng phát ngôn gây thù ghét trên mạng xã hội đã được đưa ra. Bộ quy tắc được xây dựng trên Bộ quy tắc ứng xử của Liên minh châu Âu với Facebook, Microsoft, Twitter và YouTube.
Hội thảo là diễn đàn mở chính thức đầu tiên tại Việt Nam về chủ đề "Phát ngôn gây thù ghét" với sự tham gia của các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp, các học giả trong nước và quốc tế. Diễn đàn cũng là cầu nối đối thoại để các nhà nghiên cứu khoa học, các nhà hoạch định chính sách và các doanh nghiệp cung cấp nền tảng mạng xã hội cùng bàn thảo nhằm tìm ra các giải pháp khả thi, hướng tới xây dựng một môi trường mạng xã hội an toàn và công bằng cho người sử dụng.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!