Nhà tái định cư của người dân tại Thủy điện Sông Tranh 2. Ảnh: Dân trí
Đây là kết quả khảo sát của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tại 21 dự án thủy điện thuộc một số tỉnh. Có thể nói đây là con số đáng được quan tâm bởi chưa bằng 30% thu nhập bình quân chung của cả nước. Những người đã phải nhường đất đai, tài sản của mình cho các dự án thủy điện lại đang gặp khó khăn khi tái định cư.
Tại một số dự án cụ thể mà Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn khảo sát, như dự án thủy điện Sông Tranh 2 - Quảng Nam, người dân thuộc diện tái định cư thậm chí chỉ có thu nhập 4,5 triệu đồng/năm. Tại dự án Cửa Đạt - Thanh Hóa là 4,2 triệu đồng... tỷ lệ hộ nghèo bình quân của các hộ dân tái định cư là 36%, trong khi đó hộ nghèo bình quân của cả nước là 10%.
Theo khảo sát, nguyên nhân là do một số dự án chưa đáp ứng đủ đất sản xuất cho dân theo quy định. Chính sách hỗ trợ, đặc biệt là giải quyết việc làm ngắn hạn chỉ từ 1-2 năm, chưa đủ để người dân kịp thích ứng trong giai đoạn chuyển tiếp. Hết thời gian hỗ trợ của dự án, người dân cũng không còn được nhận khoản hỗ trợ nào khác để ổn định cuộc sống.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đang kiến nghị Quốc hội về việc thành lập quỹ tái định cư, quỹ này sẽ hỗ trợ ổn định đời sống, sản xuất cho người dân vùng tái định cư. Nguồn vốn được đề xuất là trích một khoản tiền nhất định từ thu nhập của nhà máy thủy điện.