Đi nhiều nơi, có mối quan hệ xã hội rộng rãi và hiểu biết nhiều thứ, được coi là một trong những ngành nghề vinh quang - người ta thường nghĩ như vậy về nghề báo. Nhưng rất ít người ngoài nghề thấu hiểu được nỗi khổ cực, gian nan, vất vả và cả những sự hiểm nguy của công việc này. Mời quý độc giả cùng nhìn lại những đóng góp to lớn của các nhà báo trên thế giới trong năm qua và sự hy sinh thầm lặng trên con đường tác nghiệp của họ.
Minh chứng cho thành công và những đóng góp to lớn của các nhà báo trong năm 2016 không thể không kể đến Pulitzer - một trong những giải thưởng danh giá hàng đầu thế giới trong lĩnh vực báo chí.
* Giải phục vụ cộng đồng - hạng mục được đánh giá cao nhất đã thuộc về hãng thông tấn AP của Mỹ cho loạt bài về tình trạng ngược đãi lao động trên một số tàu thuyền đánh bắt thủy sản ở Đông Nam Á. Nhờ loạt bài này, hơn 2.000 công dân Thái Lan, Lào, Campuchia và Myanmar đã được giải thoát khỏi cảnh nô lệ trên những tàu thuyền đánh bắt cá. Loạt bài của AP còn có tác động khiến nhiều công ty Mỹ tuyên bố tẩy chay hàng loạt nhà cung cấp hải sản từ khu vực Đông Nam Á, trong đó có không ít doanh nghiệp đăng ký tại Thái Lan. Kết quả là Thái Lan và Indonsesia đã tiến hành những cuộc cải cách sâu rộng ngành đánh bắt cá ở hai quốc gia này.
* Một bức ảnh thay cho ngàn lời nói. Và cũng chỉ một bức ảnh đã lột tả được hết cuộc khủng hoảng di cư mà châu Âu đang phải đối mặt. Đó là tác phẩm vừa giành giải thưởng danh giá Ảnh Báo chí thế giới 2016 của nhiếp ảnh gia tự do người Australia Warren Richardson. Có tên gọi là "Hy vọng vào cuộc sống mới" , bức ảnh đen trắng chụp một người di cư đang cố chuyền đứa con mình qua hàng rào dây thép gai ở biên giới Serbia-Hungary. Bức ảnh được Richardson chụp "mù" trong đêm tối không có đèn rọi đã hoàn toàn thuyết phục ban giám khảo ở sức mạnh thị giác đáng kinh ngạc cũng như sự "ám ảnh" của nó cùng hành trình của những người di cư khốn khổ không biết tới bao giờ mới kết thúc.
* Không chỉ gây chấn động thế giới với nguồn thông tin lớn gấp 1.000 lần mà WikiLeaks từng tiết lộ cách đây 6 năm, "Hồ sơ Panama" còn tác động đến thế giới ngầm, tài sản ngầm và ảnh hưởng mạnh đến chính trường thế giới. Những người cung cấp cho công chúng những thông tin này không ai khác chính là các nhà báo đến từ Hiệp hội Báo chí điều tra quốc tế (ICIJ). 370 nhà báo thuộc 109 tòa soạn trên toàn thế giới đã bí mật điều tra trong thời gian gần 1 năm từ tháng 6/2015 - 4/2016 phân tích những tài liệu rò rỉ từ công ty luật Mossack Fonseca của Panama. Với 2,6 terabyte dữ liệu, 11,5 triệu tài liệu, ICIJ đã vạch trần Mossack Fonseca như một thiên đường trốn thuế. Đây được xem là vụ rò rỉ dữ liệu lớn nhất từ trước tới nay, hé lộ danh tính nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới có những tài sản khổng lồ ở nước ngoài, cũng như những bí mật của giới nhà giàu trên toàn thế giới.
Tuy nhiên, đằng sau những thành công, những cống hiến là cả sự hy sinh thầm lặng của hàng nghìn nhà báo tác nghiệp trong hoàn cảnh nguy hiểm. Theo số liệu từ Hiệp hội các nhà báo quốc tế, trong 25 năm qua, ít nhất 2.297 nhà báo và những người làm truyền thông đã thiệt mạng. Các nhà báo đã phải lìa bỏ mạng sống khi trở thành những mục tiêu ám sát, tử nạn trong các vụ tấn công bằng bom, các vụ bắn tỉa hoặc bị bắt cóc trong các cuộc chiến và các cuộc xung đột trên toàn cầu. Nhiều nhà báo khác thiệt mạng dưới tay những tên trùm tội phạm có tổ chức hay dưới bàn tay của những kẻ khủng bố tàn bạo.
Dẫu biết rằng có những giọt nước mắt, có những mất mát và sự nguy hiểm luôn rình rập, nhưng ngọn lửa tình yêu nghề, sự hy sinh không mệt mỏi, lòng dũng cảm sẽ không bao giờ vơi đi trong tâm hồn của những người làm báo.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.