Tình hình bất ổn ở Đông Bắc Syria hiện nay tạo cơ hội cho các tay súng IS chạy trốn. Bởi thực tế, người Kurd chỉ có 400 binh lính để canh gác tới 12.000 tù nhân. Và lực lượng này đang bị chi phối, khi cùng lúc phải đối phó với chiến dịch tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ.
Theo ông Redur Xelil, Quan chức cấp cao của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF): "Tình hình chiến sự đã giúp hồi sinh và kích hoạt các phần tử IS đang ngủ đông. Các cuộc tấn công từ Thổ Nhĩ Kỳ đã đánh trúng các nhà tù giam giữ phần tử khủng bố của IS, tạo điều kiện cho chúng trốn thoát. Chúng tôi vẫn đang hợp tác với quốc tế để ngăn chặn tổ chức khủng bố này trỗi dậy trở lại. Nhưng cùng lúc chúng tôi phải chiến đấu ở 2 chiến tuyến: một là chống lại các cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ và hai là đẩy lùi IS. Thế giới thì dường như đang bàng quan về thực trạng này và bỏ qua cả một thảm hoạ trực chờ".
Trong số gần 10.000 thành viên IS đang bị người Kurd giam giữ, có khoảng 20% là các tay súng nước ngoài. Và nguy cơ các tù nhân này trốn thoát để đến một nước thứ ba hoặc trở về quê nhà là nỗi lo với Malaysia và Indonesia, khi mà số công dân các nước này ở Syria có số lượng lên tới hàng trăm người, kể cả phụ nữ và trẻ em.
Theo ông Ayob Khan Mydin Pitchay, Người đứng đầu Bộ phận Chống khủng bố của cảnh sát Malaysia: "Tình hình tại Syria sẽ khiến chúng tôi gặp khó khăn hơn rất nhiều trong việc hồi hương công dân của mình. Việc này cần có điều kiện nghiêm ngặt, như là yêu cầu họ trải qua một chương trình thẩm vấn và cải tạo khi trở về. Nhưng nếu họ quay trở lại qua con đường bất hợp pháp, sẽ khó phát hiện ra họ. Nguy cơ lớn nhất là các đối tượng này sẽ kết nối và làm hồi sinh mạng lưới khủng bố địa phương".
Theo ông Ahmet Yayla, Giáo sư ngành Tư pháp hình sự tại Đại học DeSales (Mỹ): "Tình hình bất ổn này sẽ thúc đẩy một phiên bản thứ 2 của IS. Các phần tử trốn thoát sẽ tìm cách đến châu Âu và Đông Nam Á, nhưng khu vực Đông Nam Á có nguy cơ cao hơn. Bởi trong quá khứ, đội quân IS từng tấn công khủng bố ở Pháp và Bỉ nhưng sau đó bị các nước phương Tây săn lùng ráo riết ở Iraq và Syria".
Ngoài những phần tử IS đang bị giam, khoảng 70.000 vợ con những tù nhân đó đang bị giam giữ trong các trại riêng biệt. Trại al-Hol - nơi kiểm soát khoảng 70.000 phụ nữ và trẻ em - có thể là một rủi ro đặc biệt, vì nó có chế độ an ninh lỏng lẻo, trong khi một số phần tử nữ cũng có biểu hiện cực đoan và bạo lực.
Cũng chung mối lo về các công dân bị giam giữ trong các nhà tù ở Syria, Australia mới đây đã thông qua luật cấm bất kỳ ai trên 14 tuổi và bị nghi ngờ liên quan đến khủng bố quay về nước trong vòng 2 năm.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!