Urani vốn là nguyên tố mà khi được làm giàu đến một mức độ nhất định sẽ trở thành nguyên liệu cho nhà máy điện hạt nhân nhưng cũng có thể dùng để chế tạo vũ khí hạt nhân. Bởi vậy, một ngân hàng lưu trữ và phân phối loại nguyên liệu này cho các quốc gia có nhu cầu, hoạt động dưới sự quản lý của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế sẽ là một bước tiến mới để kiểm soát sử dụng năng lượng nguyên tử vào mục đích hòa bình.
Nhà máy luyện kim Ulbinsk nằm ở biên giới phía Đông của nước Cộng hòa Kazakhstan. Nhà máy gần 70 năm tuổi này được xây dựng từ thời Xô Viết. Đây cũng chính là nơi đặt kho chứa của ngân hàng nguyên liệu Urani quốc tế đầu tiên trên thế giới.
Nhà kho chứa nguyên liệu Urani làm nghèo đầu tiên trên thế giới, được Kazakhstan và Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế cùng nhau xây dựng. Kho chứa này có diện tích 900m2, có thể chứa được 90 tấn Urani làm nghèo.
Mỗi khối Urani được cất giữ ở đây sẽ có dạng hình trụ đặt vừa vặn vào giá đỡ khung thép tròn. Trọng lượng mỗi khối Urani đặt vào đây lên tới 1,5 tấn. Rất nhiều thiết bị cảm biến được đặt xung quanh vách và trên trần để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho kho nguyên liệu này.
Không phải tự nhiên mà Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế chọn đặt Ngân hàng Urani đầu tiên tại Kazakhstan. Đó là bởi đất nước này có trữ lượng Urani trong tự nhiên lớn thứ hai trên thế giới.
Trong thời Xô Viết, Nhà máy luyện kim Ulbinsk đã sản xuất ra khoảng 800 tấn nguyên liệu Urani để cung cấp cho các nhà máy điện hạt nhân.
Mục tiêu của Ngân hàng này không hoàn toàn là lợi nhuận mà xa hơn nữa là nhằm giảm nguy cơ sử dụng năng lượng hạt nhân vào các mục đích phi hòa bình.
Ngân hàng nguyên liệu Urani được đặt trên lãnh thổ Kazakhstan nhưng nằm dưới sự kiểm soát và điều hành của Tổ chức năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA). Kể từ sau khi Liên bang Xô Viết tan rã, Kazakhstan đã theo đuổi chính sách từ bỏ vũ khí hạt nhân và thúc đẩy sử dụng năng lượng hạt nhân vào mục đích hòa bình.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!