Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), UNICEF và Gavi, Liên minh Vaccine đã cảnh báo điều này hôm nay (28/4) trong Tuần lễ Tiêm chủng Thế giới, nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về một cam kết toàn cầu mới nhằm cải thiện khả năng tiếp cận và tiến hành tiêm chủng.
"Vaccine sẽ giúp chúng ta chấm dứt đại dịch COVID-19 nhưng chỉ khi chúng ta đảm bảo tiếp cận công bằng cho tất cả các quốc gia và xây dựng các hệ thống mạnh mẽ để tiến hành tiêm chủng", Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus,Tổng Giám đốc WHO phát biểu. "Và nếu chúng ta muốn tránh được các đợt bùng phát của những bệnh đe dọa đến tính mạng như sởi, sốt vàng da và bạch hầu, thì chúng ta phải đảm bảo các dịch vụ tiêm chủng thường xuyên được tiến hành ở mọi quốc gia trên thế giới".
Một cuộc khảo sát của WHO đã cho thấy mặc dù đã có tiến bộ so với tình hình năm 2020, nhưng hơn một phần ba các quốc gia được hỏi (37%) vẫn báo cáo bị gián đoạn dịch vụ tiêm chủng thường xuyên.
Các chiến dịch tiêm chủng đại trà cũng bị gián đoạn. Theo dữ liệu mới, 60 chiến dịch tiêm chủng đại trà hiện đang bị hoãn lại ở 50 quốc gia, khiến khoảng 228 triệu người, chủ yếu là trẻ em, có nguy cơ mắc các bệnh như sởi, sốt vàng da và bại liệt. Hơn một nửa trong số 50 quốc gia bị ảnh hưởng ở châu Phi, nhấn mạnh sự bất bình đẳng kéo dài trong việc tiếp cận các dịch vụ tiêm chủng quan trọng.
Các chiến dịch tiêm chủng phòng bệnh sởi bị ảnh hưởng nhiều nhất. Bệnh sởi là một trong những bệnh dễ lây lan nhất và dễ có các đợt bùng phát lớn khi không được tiêm phòng. Trong số các chiến dịch bị hoãn lại có 23 chiến dịch phòng chống sởi, ảnh hưởng đến khoảng 140 triệu người. Nhiều chiến dịch hiện đã bị trì hoãn hơn 1 năm.
"Ngay cả trước đại dịch, đã có những dấu hiệu đáng lo ngại cho thấy chúng ta đang bắt đầu thất thế trong cuộc chiến chống lại các bệnh có thể phòng ngừa được ở trẻ em, với 20 triệu trẻ em đã bỏ lỡ các đợt tiêm vaccine quan trọng", bà Henrietta Fore, Giám đốc Điều hành UNICEF cho biết. "Đại dịch đã làm cho tình hình tồi tệ hơn, khiến hàng triệu trẻ em không được tiêm chủng. Hiện nay, vaccine là thứ đầu tiên mọi người nghĩ đến, chúng ta cần duy trì năng lượng này để giúp mọi trẻ em được tiêm đủ vaccine phòng chống sởi, bại liệt và các loại vaccine khác. Chúng ta không nên lãng phí thời gian, thất thế có nghĩa là mất mạng".
Do không được tiêm chủng, gần đây bệnh sởi đã bùng phát nghiêm trọng ở Congo, Pakistan và Yemen. Các cơ quan quan cảnh báo dịch có nguy cơ xảy ra ở những nơi khác khi ngày càng có nhiều trẻ em không được tiêm các vaccine quan trọng. Những đợt bùng phát này xảy ra ở những nơi đang có xung đột và bị gián đoạn dịch vụ do COVID-19.
Việc cung cấp vaccine và các thiết bị khác cũng rất cần thiết cho việc tiêm chủng cho trẻ em. Do sự gián đoạn khi bắt đầu đại dịch COVID-19, UNICEF đã cung cấp 2,01 tỷ liều vaccine vào năm 2020, so với 2,29 tỷ liều vào năm 2019.
Tiến sĩ Berkley, Giám đốc điều hành của Gavi, Liên minh Vaccine cho biết: "Hàng triệu trẻ em trên thế giới có nguy cơ không được tiêm các loại vaccine thường xuyên do đại dịch. Điều này có thể làm đảo ngược những tiến bộ mà tiêm chủng mở rộng đã đạt được trong hai thập kỷ qua. Để hỗ trợ sự phục hồi từ COVID-19 và để phòng chống các đại dịch trong tương lai, chúng ta cần đảm bảo ưu tiên tiêm chủng thường xuyên, tập trung vào việc tiếp cận những trẻ em chưa được tiêm bất kỳ loại vaccine thường xuyên nào. Để làm được điều này, chúng ta, các cơ quan phát triển, các chính phủ và các tổ chức xã hội dân sự hợp tác chặt chẽ để đảm bảo rằng không trẻ em nào bị bỏ lại phía sau".
Chiến lược tiêm chủng toàn cầu mới nhằm cứu sống hơn 50 triệu người
Để giúp giải quyết những thách thức này và hỗ trợ phục hồi sau đại dịch COVID-19, UNICEF, Gavi và các đối tác khác đã khởi động Chương trình Tiêm chủng 2030 (IA2030), một chiến lược toàn cầu mới với kỳ vọng tối đa hóa tác động của vaccine thông qua các hệ thống tiêm chủng mạnh mẽ hơn.
Chương trình này tập trung vào tiêm chủng trong suốt cuộc đời, từ thời thơ ấu đến tuổi thiếu niên và tuổi già. Theo WHO, nếu được thực hiện đầy đủ, chương trình sẽ giúp ngăn chặn khoảng 50 triệu ca tử vong, 75% trong số này ở các nước có thu nhập thấp và trung bình thấp.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!