Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu về chính sách đối ngoại và an ninh Josep Borrell (Ảnh: Ủy ban châu Âu/Getty Images)
Ông Josep Borrell đồng thời cảnh báo các quốc gia thành viên EU không nên dựa vào Mỹ để bảo vệ họ.
Một số quan chức châu Âu khác đã trích dẫn mối đe dọa quân sự ngày càng gia tăng trong những tháng gần đây, trong đó Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Anh Grant Shapps vào tuần trước nói rằng thế giới đang chuyển từ trạng thái "hậu chiến sang tiền chiến" do mối đe dọa được cho là xuất phát từ Nga, Trung Quốc, Iran và Triều Tiên. Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã đưa ra đánh giá "tiền chiến tranh" tương tự vào tháng 3.
Phát biểu tại cuộc họp Forum Europa ở Brussels (Bỉ) hôm 9/4, ông Borrell tuyên bố rằng "khả năng xảy ra một cuộc chiến tranh thông thường cường độ cao ở châu Âu không còn là điều viển vông" và khối này phải "làm mọi cách để tránh điều đó".
Nhà ngoại giao hàng đầu của EU cáo buộc Nga đặt ra mối đe dọa ngày càng tăng đối với lục địa này với lý do xung đột với Ukraine, đồng thời cáo buộc Moscow đang tìm cách gây bất ổn cho Liên minh châu Âu.
Theo Borrell, mặc dù xung đột quân sự ở châu Âu chưa sắp xảy ra và "sẽ không bắt đầu vào ngày mai", người dân nên hiểu rằng "chiếc ô của Mỹ đã bảo vệ chúng ta trong Chiến tranh Lạnh, nhưng sau đó có thể không phải lúc nào cũng mở"; "Có thể, tùy thuộc vào người đang cầm quyền tại Washington, chúng ta không thể dựa vào sự hỗ trợ của người Mỹ và khả năng của Mỹ để bảo vệ chúng ta".
Mô tả EU đang bị bao quanh bởi một "vòng lửa" và sự bất ổn, ông Borrell kêu gọi các quốc gia thành viên tự chủ hơn về an ninh và tăng chi tiêu quốc phòng. Ông nói thêm rằng mặc dù NATO là "không thể thay thế" hơn bao giờ hết nhưng người châu Âu nên bắt đầu xây dựng "trụ cột" của riêng mình trong khối do Mỹ lãnh đạo.
Nhà ngoại giao này thừa nhận rằng lập trường của Brussels về các cuộc xung đột ở Gaza và Ukraine không được nhiều khán giả không phải phương Tây chia sẻ đầy đủ.
Nhận xét của ông Borrel được dưa ra sau những gợi ý từ nhiều quan chức dân sự và quân sự phương Tây trong những tháng gần đây rằng Nga có thể tấn công NATO trong vòng vài năm tới.
Phát biểu vào cuối tháng 3, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bác bỏ, gọi những suy đoán như vậy là "vô nghĩa". Ông lập luận rằng việc nói về một cuộc tấn công tiềm tàng của Nga vào Ba Lan, Cộng hòa Czech hoặc các nước vùng Baltic là lời tuyên truyền đến từ các chính phủ đang tìm cách hù dọa công dân nước mình "để bòn rút thêm chi phí từ người dân, khiến họ phải gánh gánh nặng này trên vai".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!