Biến thể Omicron có khả năng lây truyền cao của virus SARS-CoV-2, dạng phổ biến nhất được gọi là BA.1, hiện gây ra gần như tất cả các trường hợp nhiễm COVID-19 mới trên toàn cầu và số ca mắc đã tăng đột biến ở một số quốc gia.
Hiện biến thể phụ BA.2 bắt đầu cạnh tranh với BA.1 ở các khu vực của châu Âu và châu Á.
Trên toàn cầu, BA.1 chiếm 98,8% các trường hợp giải trình tự gene được gửi đến cơ sở dữ liệu theo dõi virus công khai GISAID tính đến ngày 25/1. Tuy nhiên, theo Tổ chức Y tế Thế giới, một số quốc gia đang báo cáo sự gia tăng gần đây của biến phụ BA.2.
Ngoài BA.1 và BA.2, WHO liệt kê hai biến phụ khác của Omicron gồm BA.1.1.529 và BA.3. Tất cả đều có liên quan chặt chẽ về mặt di truyền, nhưng mỗi loại đều có các đột biến có thể thay đổi cách chúng hoạt động.
Trevor Bedford, một nhà virus học tại Trung tâm Ung thư Fred Hutchinson, người đã theo dõi sự phát triển của virus SARS-CoV-2, đã viết trên Twitter rằng, BA.2 đại diện cho khoảng 82% số trường hợp mắc COVID-19 ở Đan Mạch, 9% ở Anh và 8% tại Mỹ.
Phiên bản BA.1 của Omicron có phần dễ theo dõi hơn các biến thể trước đó. Nguyên nhân là do BA.1 bị thiếu một trong ba gene mục tiêu được sử dụng trong xét nghiệm PCR thông thường. Theo mặc định, các trường hợp hiển thị mẫu này được giả định là do BA.1 gây ra.
Biến thể phụ BA.2 có thể lây nhiễm cao hơn BA.1 vốn đã cực kỳ dễ lây lan. (Ảnh: Reuters)
BA.2, đôi khi còn được gọi là biến thể phụ "tàng hình", không có cùng một gene mục tiêu bị thiếu. Thay vào đó, các nhà khoa học đang theo dõi nó giống như cách họ phát hiện các biến thể trước đó, bao gồm cả Delta, bằng cách theo dõi số lượng bộ gene virus được gửi đến cơ sở dữ liệu công cộng như GISAID.
Cũng giống như các biến thể khác, ca lây nhiễm bởi BA.2 có thể được phát hiện bằng bộ xét nghiệm COVID-19 tại nhà, mặc dù chúng không thể chỉ ra tình trạng mắc bệnh là do biến thể nào, các chuyên gia cho biết.
Một số báo cáo ban đầu chỉ ra rằng, BA.2 thậm chí có thể lây nhiễm cao hơn BA.1 vốn đã cực kỳ dễ lây lan. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có bằng chứng nào cho thấy, nó có nhiều khả năng trốn tránh sự bảo vệ từ vaccine.
Giới chức y tế Đan Mạch ước tính rằng, BA.2 có thể lây truyền gấp 1,5 lần so với BA.1, mặc dù nó có khả năng không gây ra bệnh nặng hơn.
Ở Anh, một phân tích sơ bộ về truy vết tiếp xúc từ ngày 27/12/2021 đến ngày 11/1/2022 của Cơ quan An ninh Y tế Anh (HSA) cho thấy, sự lây truyền trong hộ gia đình cao hơn trong số những người tiếp xúc với người bị nhiễm BA.2 (13,4%) so với với các trường hợp nhiễm biến thể phụ Omicron khác (10,3%).
HSA không tìm thấy bằng chứng về sự khác biệt liên quan đến hiệu quả của vaccine, theo báo cáo ngày 28/1.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!