Hiện BA.2, biến thể phụ Omicron mới, đã chiếm phần lớn các trường hợp mắc COVID-19 gần đây nhất ở một số quốc gia, bao gồm Ấn Độ, Đan Mạch và Thụy Điển.
BA.2, được coi là "em trai của Omicron", đã xuất hiện lần đầu tiên tại Pháp cách đây vài tuần. Được đề cập lần đầu tiên bởi Bộ trưởng Bộ Y tế Pháp Olivier Véran trong cuộc họp báo vào ngày 20/1, chủng virus SARS-CoV-2 mới này đang được các nhà khoa học xem xét kỹ lưỡng.
BA.2 đến từ đâu?
BA.2 lần đầu tiên được xác định ở Ấn Độ và Nam Phi vào cuối tháng 12/2021. Nó là một biến thể phụ, được cho là xuất hiện từ một đột biến của Omicron (tên gọi chính thức là BA.1). Bản thân biến thể Omicron được sinh ra từ một đột biến của Delta. Các dòng phụ khác đã được tham chiếu, như BA.3 hoặc BB.2, nhưng chúng ít được các nhà dịch tễ học chú ý hơn vì sự gia tăng đáng kể các trường hợp người mắc BA.2.
BA.2 có hơn 20 đột biến, khoảng một nửa trong số đó là ở protein đột biến. Đây là loại protein "nổi tiếng" về mức độ tương tác với các tế bào của con người và là chìa khóa để virus xâm nhập vào cơ thể.
Biến thể phụ này có nguy hiểm như Omicron không?
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đã phân loại Omicron là "biến thể cần quan tâm", ở giai đoạn này không phân biệt giữa Omicron và dòng phụ BA.2 của nó. Bộ trưởng Bộ Y tế Pháp Olivier Véran cho rằng, "theo những gì chúng ta biết ở thời điểm hiện tại, BA.2 ít nhiều tương ứng với những đặc điểm mà chúng ta đã biết về Omicron". Theo ông Véran, đây không phải là "biến chủng thay đổi cuộc chơi".
BA.2 đang được nghiên cứu chặt chẽ bởi cộng đồng khoa học, nhưng vẫn chưa có dữ liệu chính xác về khả năng kháng vaccine của nó hoặc mức độ nghiêm trọng của các trường hợp COVID-19 mà BA.2 gây ra. Các nhà khoa học đang bắt đầu lên tiếng về biến thể này nhưng vẫn thận trọng.
Các nhà khoa học đang xem xét kỹ lưỡng biến thể phụ mới BA.2. (Ảnh: AP)
Tại sao BA.2 rất khó theo dõi?
BA.2 đặt ra những thách thức nhất định cho các nhà khoa học vì nó không dễ theo dõi. Theo Florence Débarre, một nhà sinh vật học tại Viện Sinh thái và Khoa học Môi trường ở Paris, sự thay đổi trong các giao thức thử nghiệm PCR và thực tế là loại kit thay đổi từ phòng thí nghiệm này sang phòng thí nghiệm khác khiến cho việc xác định BA.2 một cách đáng tin cậy là rất khó.
Có một công cụ chính xác hơn nhưng ít được sử dụng hơn để theo dõi các biến thể, đó là giải trình tự gene của virus. Điều này cho phép xác định sự hiện diện chính xác của biến thể phụ này. Việc giải trình tự gene lại có nhược điểm là chậm, có nghĩa là nó không thích hợp để theo dõi một biến thể lây lan nhanh chóng.
BA.2 chiếm ưu thế nhất ở đâu?
Biến thể phụ đã được phát hiện ở ít nhất 43 quốc gia trên thế giới và được cho là đã trở thành biến thể phổ biến nhất ở một số quốc gia, bao gồm Ấn Độ, Đan Mạch và Thụy Điển. Ở Đan Mạch, số ca nhiễm COVID-19 hàng ngày đã bắt đầu tăng trở lại, ngay khi người dân nước này nghĩ rằng đã đạt đến đỉnh dịch.
Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh (UKHSA) đã xác định hơn 400 trường hợp mắc biến thể phụ này ở Anh trong 10 ngày đầu tháng 1.
Ở châu Âu, BA.2 đã được giải trình tự gene ở Anh, Đức, Bỉ, Italy và Pháp, trong khi Bắc Mỹ, châu Á và Australia cũng đã ghi nhận trường hợp nhiễm.
BA.2 có phát lây lan nhanh như ở Pháp không?
Cho đến nay, biến thể phụ đã được phát hiện "ở mức độ rất thấp" ở Pháp, cơ quan y tế công cộng của Pháp cho biết.
Pháp cho rằng, dịch đã đạt đến đỉnh điểm vào giữa tháng 1, nhưng số ca nhiễm mới dường như đang gia tăng trở lại. 425.183 người Pháp đã có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19 vào ngày 20/1. Trong 7 ngày qua, số ca mắc trung bình hàng ngày là 337.192, cao hơn 9% so với tuần trước.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!