Nam bệnh nhân 29 tuổi, được chuyển từ Bệnh viện huyện Thạch Thất (Hà Nội) với chẩn đoán sốc nhiệt có tổn thương tạng (gan, thận, huyết học). Bệnh nhân được chuyển đến Khoa Hồi sức nội và chống độc, Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 ngày 22/5/2023.
Theo lời kể của gia đình, sau khi chạy bộ được khoảng 5km vào lúc 17 giờ chiều, bệnh nhân thấy hoa mắt, chóng mặt, nóng bừng toàn thân, sau đó nhanh chóng đi vào hôn mê và được người nhà kịp thời đưa vào cấp cứu.
Kết quả xét nghiệm của bệnh nhân có tình trạng tăng men cơ creatinin kinase; men gan tăng; suy thận mức lọc cầu thận giảm 50 ml/ phút; giảm tiểu cầu 84 G/l, chức năng đông máu giảm, phần trăm prothrombin (PT) 55%.
Trong quá trình điều trị, bệnh nhân được kiểm soát thân nhiệt, truyền dịch, bù điện giải và các phương pháp điều trị nội khoa tích cực khác. Sau hơn 1 tuần, bệnh nhân đã cải thiện chức năng các tạng, ra viện và không để lại di chứng.
Trường hợp kể trên, bệnh nhân may mắn được cấp cứu đúng cách và kịp thời nên tránh được những hậu quả đáng tiếc. Tuy nhiên, sốc nhiệt trong những ngày nắng nóng đặc biệt luôn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.
TS.BS Phạm Đăng Hải, Phó Chủ nhiệm Khoa Hồi sức nội và Chống độc cho biết: Sốc nhiệt có thể được chia thành hai loại gồm sốc nhiệt kinh điển và sốc nhiệt do gắng sức. Sốc nhiệt kinh điển hay gặp ở người già, cơ thể suy nhược, trẻ em, người có bệnh tim mạch, bệnh thần kinh hay các rối loạn nội tiết, thường xảy ra sau tiếp xúc một cách thụ động với một môi trường có nhiệt độ cao trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày; còn sốc nhiệt do gắng sức hay gặp ở những người trẻ, khỏe mạnh với hệ điều hòa nhiệt độ bình thường, xảy ra sau phơi nhiễm với nhiệt độ môi trường tăng cao và đồng thời do sự sinh nhiệt lúc thể dục hay gắng sức.
Sốc nhiệt làm tổn thương đa cơ quan bao gồm hệ thần kinh trung ương, hô hấp, tuần hoàn, gan, thận và huyết học, gây ra tình trạng suy đa tạng nhanh chóng nếu không được xử trí y tế kịp thời, thậm chí tử vong. Vì vậy, việc hiểu biết kiến thức về sốc nhiệt, dấu hiệu nhận biết sớm, cấp cứu kịp thời cũng như dự phòng sốc nhiệt là hết sức quan trọng, giúp chúng ta giảm được tỉ lệ bệnh tật và tử vong. Để phòng ngừa nguy cơ sốc nhiệt trong những ngày nắng nóng, người dân cần lưu ý một số thông tin sau:
Nhận biết bệnh nhân sốc nhiệt
Một số dấu hiệu giúp mọi người nhận biết sớm tình trạng sốc nhiệt bao gồm rối loạn ý thức: hôn mê, cơn động kinh; rối loạn hô hấp: khó thở, suy hô hấp; rối loạn tim mạch: rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp, thiểu niệu, kèm theo mệt mỏi, đau đầu, đỏ mặt, có thể nôn mửa, ỉa chảy, nhiệt độ cơ thể trên 40 độ C, da nóng và khô.
Cấp cứu bệnh nhân sốc nhiệt ngoài bệnh viện
Ngay lập tức phải hạ thân nhiệt và hỗ trợ suy chức năng các cơ quan là hai điều cốt lõi trong cấp cứu và điều trị. Người cấp cứu cần đưa bệnh nhân ra khỏi môi trường nóng, chuyển tới nơi bóng râm, mát, cởi bỏ quần áo, ngay lập tức hạ thân nhiệt bằng các cách sau:
- Đặt bệnh nhân trong phòng lạnh 20 - 22 độ C và quạt.
- Xối nước lạnh 25 - 30 độ C vào bệnh nhân hoặc phủ gạc ướt, lạnh 20 - 25 độ C vào bệnh nhân và quạt, có thể ngâm bệnh nhân vào nước lạnh 20 - 25 độ C, để đầu trên mặt nước, theo dõi sát chức năng sống.
- Đặt các túi chườm đá vào vùng bẹn, nách, cổ.
Việc hạ thân nhiệt bệnh nhân bằng mọi cách cần được thực hiện, tuy nhiên không được gây cản trở việc vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất, có thể vận chuyển bằng xe có điều hòa nhiệt độ hoặc mở cửa sổ, vừa vận chuyển vừa hạ nhiệt bệnh nhân.
Phòng tránh sốc nhiệt
- Phân loại các đối tượng có nguy cơ: trẻ em, người già, người có bệnh lý nền như bệnh tim mạch, hô hấp, nội tiết, chuyển hóa, cơ thể suy kiệt. Từ đó có các biện pháp phòng chống và kế hoạch rèn luyện phù hợp. Khi có các bệnh lý nguy cơ thì không được tập luyện trong điều kiện thời tiết quá nóng.
- Khuyến khích các tổ chức đoàn thể có các chương trình phổ biến rộng rãi về dấu hiệu, triệu chứng và nguy cơ của bệnh để giúp chẩn đoán, điều trị sớm.
- Mỗi cá nhân đều phải tự rèn luyện để thích nghi với nóng, lập thời gian luyện tập thể lực vào lúc mát trong ngày, giảm bớt vận động thể lực vào lúc thời tiết quá nóng.
- Trường hợp bắt buộc phải lao động sinh hoạt dưới thời tiết nắng nóng, người dân cần uống đủ nước và muối, che kín cơ thể bằng cách mặc quần so rộng, nhẹ, thoáng và sáng màu, đội mũ rộng vành, sử dụng kem chống nắng.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
VTV.vn - Viêm màng não mô cầu là một bệnh truyền nhiễm cấp tính lây qua đường hô hấp, do vi khuẩn não mô cầu neisseria meningitidis gây ra.
VTV.vn - Bệnh viện Đại học Y Dược ShingMark (Đồng Nai) vừa thực hiện thành công ca phẫu thuật ung thư da lan rộng vùng mặt cho một cụ bà 92 tuổi.
VTV.vn - Trong 6 tháng đầu năm 2024, TP. Hồ Chí Minh đã triển khai khám sức khỏe cho người cao tuổi tại 22 quận, huyện và thành phố Thủ Đức.
VTV.vn - Phòng khám Đa khoa Hùng Vương Kim Xuyên (Tuyên Quang) vừa tiếp nhận nam bệnh nhân 53 tuổi, vào viện trong tình trạng ngừng hô hấp, ngừng tim.
VTV.vn - Nam bệnh nhân (52 tuổi) đến viện trong tình trạng ho, khạc đờm trong thời gian dài mà không hề biết trong phế quản có mảnh xương nhọn.
VTV.vn - Số trẻ phải nhập viện do ho gà gia tăng trong hai tháng trở lại đây tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ninh.
VTV.vn - Nam bệnh nhân (56 tuổi) vào viện trong tình trạng người nồng nặc mùi rượu, hôn mê sâu, liệt nửa người trái, bệnh nhân có tiền sử cao huyết áp và lạm dụng rượu.
VTV.vn - Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC Đồng Nai), trên địa bàn tỉnh vừa ghi nhận một phụ nữ tử vong do mắc bệnh dại sau khi bị chó nhà cắn hơn một tháng.
VTV.vn - Người bệnh nữ (46 tuổi, trú tại Hà Nội) bị sốc phản vệ nguy kịch sau khi tiêm chất làm trắng da bằng tế bào noãn thực vật nhưng không rõ thành phần tại một spa ở Hà Nội.
VTV.vn - Táo bón ảnh hưởng nhiều tới sự phát triển và tâm lý của trẻ. Vì vậy, bố mẹ cần chú ý tới chế độ sinh hoạt của con, cũng như sớm áp dụng các giải pháp điều trị kịp thời.
VTV.vn - Người bệnh N.T.T. (trú tại huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ) bị nổi sẩn ngứa ở cổ tay, bàn chân đã lâu, đi khám da liễu và bôi thuốc không đỡ.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Giang vừa tiếp nhận và điều trị cho một nam bệnh nhân bị biến chứng nhiễm trùng hạt tophi nặng nề do bệnh gout gây ra.
VTV.vn - Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhi đồng TP. Cần thơ vừa tiếp nhận bé T.A.D. (17 tháng tuổi, trú tại tỉnh Vĩnh Long) nhập viện vì đuối nước.
VTV.vn - Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh vừa phát hiện và xử lý vi phạm hành chính một công ty quảng cáo cung cấp dịch vụ truyền nước biển tại nhà.
VTV.vn - Bệnh viện Đa khoa thành phố Lào Cai vừa cấp cứu thành công một sản phụ đẻ rơi trên đường đến bệnh viện, thai nhi ngôi ngược bị kẹt đầu trong bụng mẹ.