Hút thuốc lá gia tăng bệnh lý đường hô hấp

Trong khói thuốc lá chứa 7.000 chất độc hóa học, trong đó có 69 chất là tác nhân của các căn bệnh nguy hiểm như ung thư phổi, ung thư thanh quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), bệnh tim mạch...

Theo Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm trên thế giới có 7 triệu người chết do các căn bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá. Tại Việt Nam, khoảng 40.000 ca tử vong mỗi năm do các bệnh có liên quan đến thuốc lá. Đến năm 2030, nếu không có những biện pháp can thiệp phù hợp thì sẽ tăng lên đến 70.000 ca tử vong mỗi năm. Thói quen hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về đường hô hấp, khoảng 90% người bị bệnh ung thư phổi và 75% các ca bệnh COPD có tiền sử liên quan đến thuốc lá.

Theo các bác sĩ chuyên khoa hô hấp, trong quá trình hô hấp bình thường, không khí sẽ vào mũi và được lọc, sưởi ấm cũng như làm ẩm trước khi đi qua khí quản để vào phổi. Tuy nhiên, đối với những người hút thuốc lá, khói thuốc sẽ đi thẳng vào phổi thông qua đường miệng mà không được lọc sạch khí ở mũi. Khói thuốc lá sẽ làm tắc các tuyến nhầy, làm giảm khả năng bài tiết đờm và đưa đờm ra khỏi đường hô hấp (do hệ thống lông chuyển ở các cơ quan hô hấp của người hút thuốc bị liệt, thậm chí bị phá hủy). Hậu quả cuối cùng là chất nhầy ở những người hút thuốc bị nhiễm bởi các chất độc hại, và bị giữ lại nhiều trong tổ chức phổi, cản trở sự lưu thông trao đổi khí.

Đang điều trị nội trú tại Bệnh viện Lao và bệnh Phổi tỉnh Đắk Lắk vì mắc bệnh COPD, ông Đ.V.H. (trú phường Khánh Xuân, Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk) chia sẻ, tính đến thời điểm phát hiện mình mắc bệnh COPD thì ông đã có thâm niên hút thuốc hơn 30 năm. Mấy năm gần đây, ông thường xuyên khó thở, tức ngực, ho nên mới đi khám. Kể từ đấy ông cũng ở viện nhiều hơn ở nhà. Bác sĩ cho biết, ông sẽ phải gắn bó với căn bệnh COPD đến hết phần đời còn lại, nếu tiếp tục hút thuốc thì tình hình bệnh sẽ ngày càng nặng hơn.

Không riêng gì ông Hải mà đa số bệnh nhân đang điều trị bệnh COPD tại Bệnh viện Lao và bệnh Phổi cũng trong tình trạng tương tự. Hút thuốc lá đã được chứng minh là nguyên nhân làm trầm trọng các vấn đề hô hấp như viêm phổi, hen, tổn thương phế quản và phế nang, làm hạn chế phát triển chức năng phổi ở trẻ em và suy giảm chức năng phổi ở người lớn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong do bệnh COPD, ung thư phổi, thanh quản... và làm suy yếu hệ miễn dịch của cơ thể.

Bác sĩ Rmah Lương, Phó Giám đốc Bệnh viện Lao và bệnh Phổi tỉnh Đắk Lắk cho biết: Thói quen hút thuốc lá làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường hô hấp, làm tăng số lần mắc bệnh và làm tình trạng nhiễm khuẩn nặng hơn. Nguy cơ mắc các bệnh hô hấp cấp tính ở người khỏe mạnh hút thuốc cao hơn người không hút thuốc từ 1,5 đến 7 lần. So với nhóm không hút thuốc, tỷ lệ chết do lao hô hấp ở nhóm hút thuốc lá cao hơn 3 đến 5 lần, tỷ lệ chết do cúm và viêm phổi cao hơn từ 1,4 đến 2,6 lần. Riêng bệnh nhân đang điều trị bệnh COPD tại bệnh viện thì 100% các ca bệnh đều có tiền sử liên quan đến thuốc lá.

Nguy cơ mắc các bệnh do sử dụng thuốc lá gây ra giảm đáng kể, bắt đầu từ khi ngừng hút thuốc. Với hầu hết những người bỏ thuốc sau 5 năm thì nguy cơ bị các bệnh giảm bằng so với những người không hút thuốc. Đối với trường hợp có vấn đề về đường hô hấp khi bỏ thuốc chức năng của phổi sẽ được cải thiện, giảm thiểu rủi ro mắc bệnh tim mạch, giúp ăn ngon miệng, cải thiện thị lực và trí nhớ...

Thuốc lá không những gây tổn hại về sức khỏe mà hút thuốc còn tạo ra gánh nặng kinh tế lớn cho xã hội. Khi bỏ được thuốc lá, người bỏ thuốc sẽ có sức khỏe tốt hơn và những người thân trong gia đình cũng sẽ khỏe mạnh do không bị hút thuốc lá thụ động. Vì môi trường sống an toàn, hãy từ bỏ thuốc lá, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!