Hoa hòe – dược liệu hữu hiệu chữa tăng huyết áp

Theo Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng thuốc dân tộc, hoa hòe có mùi thơm, vị hơi đắng, thường được thu hoạch từ thàng 7 - 9 dương lịch. Người ta hái hoa vào buổi sáng khi trời khô ráo, ngắt các chùm hoa đã bắt đầu có hoa mới nở, tuốt lấy hoa rồi phơi nắng hoặc sấy ngay.

Trong y học dân gian, nụ hoa hòe chưa nở, gọi là "hoè mễ", được sử dụng làm dược liệu. Dược điển Việt Nam quy định hoa nở lẫn vào không được quá 10%.

Nụ hoa hòe và rutin (chất được tìm thấy với tỷ lệ rất cao trong hoa hòe) được dùng làm thuốc cầm máu trong các trường hợp xuất huyết; dùng đề phòng tai biến khi mạch máu bị xơ vữa, giòn dễ vữa hay khi có biểu hiện về tổn thương mao mạch, xuất huyết dưới da, xuất huyết võng mạc, xuất huyết có liên quan đến xơ vữa động mạch, tăng huyết áp. Thuốc còn được dùng để chữa bệnh tăng huyết áp thể vừa và nhẹ, hạn chế được sự xuất hiện chảy máu não nhờ củng cố được thành mạch, giảm khả năng sinh ra các vi túi phình là nơi xung huyết dễ vỡ. Do đó, người cao tuổi bị cao huyết áp được khuyên nên dùng hòe.

Ngoài tác dụng điều trị đối với các rối loạn mạch máu do tăng huyết áp, hòe còn được dùng cho bệnh xơ vữa động mạch, bệnh mạch do đái tháo đường, bệnh võng mạch và thiểu năng tuần hoàn não. Có thể dùng dưới dạng nụ hòe, quả hòe sắc nước uống hoặc dùng dưới dạng hoạt chất rutin. Rutin thường được dùng với các bệnh nhân tăng huyết áp, mao mạch dễ vỡ hoặc để đề phòng đứt mạch máu não, xuất huyết cấp tính do viêm thận. Cũng có thể dùng phối hợp với papaverin.

Phương thức tiến hành là nụ hoa hòe sao vàng sắc nước uống hoặc hãm uống như chè, mỗi ngày dùng từ 6 đến 20g. Hoặc cũng có thể dùng viên rutin và viên rutin C (rutin 0.02g và vitamin C 0.05g), mỗi lần uống từ 1 đến 2 viên, mỗi ngày uống từ 2 đến 3 lần.

Ngoài ra, hoa hòe còn được dùng để điều trị nhiều chứng bệnh khác như trường phong tiện huyết (đi ngoài ra máu tích phong nhiệt), băng lậu, trĩ ra máu, chảy máu cam, nôn ra máu…

Một số bài thuốc có hoa hòe:

- Chữa đi ngoài ra máu: nụ hòe (sao) 20g, lá trắc bá (sao) 20g, chỉ xác 12g, hoàng liên 8g, kinh giới 8g. Tất cả thái nhỏ, sắc với 400ml nước đến khi còn 100ml, chia làm 2 lần uống trong ngày.

- Chữa tăng huyết áp, đau đầu choáng váng, ngón tay hơi tê, đầu óc căng thằng, khó ngủ: nụ hòe (sao vàng), hạt muồng (sao), hai vị lượng bằng nhau, tán bột, mỗi lần uống 5g, ngày dùng từ 10 đến 20g, hoặc dùng riêng mỗi vị 10g, sắc nước uống.

- Chữa tăng huyết áp, đau mắt: nụ hòe 10g, lá sen hoặc ngó sen 10g, cúc hoa vàng 4g. Tất cả sắc nước uống.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!