Hiện tượng chóng mặt ở người cao tuổi

Theo chia sẻ của PGS.TS Phạm Thị Bích Đào, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, chóng mặt được định nghĩa là cảm giác mà người bệnh không giữ được mối tương quan giữa cơ thể với môi trường xung quanh, cảm giác đồ vật xung quanh quay tròn hoặc bản thân mình thấy xoay tròn. Khoảng 10% dân số có biểu hiện này và thường có 2 nhóm người bệnh:

Nhóm 1: chỉ bị thoáng qua vài giây rồi mất, nhiều tháng sau mới xuất hiện lại và dễ bỏ qua không điều trị.

Nhóm 2: tần suất cơn chóng mặt xuất hiện thường xuyên, thậm chí nhiều cơn trong một ngày ngoài cơn cấp tính, người bệnh không ngồi dậy được. Đây là nhóm bệnh thường gặp.

Trong hầu hết các nghiên cứu về chóng mặt ở người trên 55 tuổi, rối loạn tiền đình ngoại biên là nguyên nhân thường gặp nhất hoặc đứng thứ hai gây chóng mặt với các loại hình xuất hiện theo tần suất sau:

Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính

Là dạng thường gặp nhất của rối loạn tiền đình ngoại vi. Tai trong chứa các cấu trúc gọi là các hạt thạch nhĩ, chứa chất lỏng và các hạt tinh thể canxi cacbonat.

Trong bệnh chóng mặt tư thế kịch phát lành tính, các hạt thạch nhĩ bị đánh bật và rơi vào các ống bán khuyên. Ở đó, mỗi tinh thể rơi chạm vào các tế bào lông cảm giác bên trong đài ốc tai của ống bán khuyên trong quá trình di chuyển. Kết quả là, não nhận được thông tin không chính xác về vị trí của một người, và tình trạng chóng mặt quay cuồng xảy ra. Mọi người thường trải qua thời gian chóng mặt kéo dài dưới 60 giây, có thể kèm theo buồn nôn và các triệu chứng khác.

Điều trị chủ yếu là tập theo bài tập được bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn và uống thuốc theo đơn.

Bệnh Meniere và viêm thần kinh tiền đình

- Bệnh Meniere: Là một rối loạn của tai trong có thể dẫn đến các cơn chóng mặt và mất thính giác. Trong hầu hết các trường hợp, bệnh Meniere chỉ ảnh hưởng đến một tai. Bệnh Meniere có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường bắt đầu giữa tuổi trẻ và trung niên. Meniere được xếp vào nhóm bệnh mạn tính.

- Viêm dây thần kinh tiền đình: Là dây thần kinh phụ trách dẫn truyền các thông tin do cơ quan tiền đình thu nhận được về vị trí và tư thế của đầu trong không gian. Các thông tin này cùng với các tín hiệu hình ảnh từ mắt và cảm thụ bản thể ở cơ xương khớp sẽ được đưa về trung tâm xử lý ở tiểu não và vỏ não để quyết định những điều chỉnh vô cùng tinh tế giúp ta có thể giữ thăng bằng khi đứng yên, đi lại, thực hiện các động tác thường ngày, hay thậm chí cả những động tác vô cùng phức tạp của các vận động viên.

Khi dây thần kinh tiền đình bị viêm, thường là do virus, sẽ dẫn đến một tình trạng gọi là viêm dây thần kinh tiền đình. Đây là một nguyên nhân gây chóng mặt khá thường gặp, gây chóng mặt khởi phát đột ngột, mức độ nặng và kéo dài một vài ngày, kèm buồn nôn, nôn, và đi lại không vững.

Các triệu chứng khó chịu thường chỉ xuất hiện trong 2 - 3 ngày, sau đó giảm dần mức độ và bệnh nhân có thể đi lại được bình thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, hiện tượng mất thăng bằng và chóng mặt không điển hình có thể kéo dài nhiều tháng, gây ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống của người bệnh. Những trường hợp này phải sử dụng thuốc chống chóng mặt dạng uống hoặc tiêm kết hợp với thuốc kháng virus trong vòng 10 ngày.

Có rất nhiều nguyên nhân nền của chóng mặt ở người cao tuổi. Các yếu tố này bao gồm nguyên nhân thần kinh, tim mạch, thị giác, tiền đình, và các vấn đề tâm thần… đều có thể gây chóng mặt ở người già. Người bệnh nên chủ động đi khám các bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để được tư vấn và điều trị kịp thời.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!