Cứu bệnh nhân đa chấn thương bị tắc mạch do huyết khối

Bệnh nhân vào viện trong tình trạng tỉnh táo, tiếp xúc tốt, đau ngực và hạn chế hô hấp. Qua thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán: Bệnh nhân bị đa chấn thương.

Cụ thể hơn, bệnh nhân bị chấn thương ngực kín mức độ nhiều do gãy nhiều xương sườn với 8 xương sườn bên trái và 2 xương sườn bên phải. Trong đó, có xương gãy chọc vào phổi gây tổn thương phổi, gãy xương ức, gãy xương bả vai trái có tổn thương phổi gây xẹp phổi, tràn khí, tràn máu màng phổi. Chấn thương gan độ IV và chấn thương lách độ II có chỉ định điều trị bảo tồn.

Thời gian đầu khi mới chấn thương, bệnh nhân có nguy cơ chảy máu rất cao do đa chấn thương, nguy cơ chảy máu tại gan thì hai và có thể phải phẫu thuật cấp cứu nên không được dùng chống đông dự phòng huyết khối.

TS.BS Lê Việt Khánh, Phó Trưởng khoa Phẫu thuật Cấp cứu Tiêu hóa cho biết: Bệnh nhân đã được các bác sĩ dẫn lưu màng phổi 2 bên, chỉ định điều trị bảo tồn không mổ gan và lách. Sau 6 ngày, tình trạng huyết động của bệnh nhân dần ổn định.

Tuy nhiên, sau đó, bệnh nhân có dấu hiệu đau ngực, ho, khó thở. Trên phim chụp cắt lớp vi tính phát hiện có huyết khối động mạch phổi vùng ngoại vi nhánh phân thùy đỉnh thùy trên phổi trái; tràn dịch màng phổi phải dày 9mm, tràn dịch màng phổi trái dày 23mm; xẹp một phần nhu mô thùy trên và dưới phổi phải và trái sát vùng tràn dịch 2 bên; siêu âm mạch máu chi dưới không phát hiện huyết khối tĩnh mạch sâu.

Các bác sĩ chẩn đoán: Huyết khối động mạch phổi ở thùy trên phổi trái và được điều trị heparin trọng lượng phân tử thấp. Hiện tại, bệnh nhân đã ổn định và chuyển qua dùng thuốc chống đông.

Theo TS.BS Lê Việt Khánh, tắc mạch do huyết khối ở người bệnh đa chấn thương là một trong những nguyên nhân gây tử vong khi người bệnh hạn chế vận động, tổn thương mạch máu và tăng giải phóng các chất hoạt hóa đông máu từ nơi bị đụng dập vào mạch máu. Hai loại huyết khối thường gặp nhất ở người bệnh chấn thương là huyết khối tĩnh mạch sâu và thuyên tắc phổi.

Hàng năm, tại Việt Nam có hơn 10.000 người chết do tai nạn giao thông, hàng chục nghìn người bị thương phải điều trị tại bệnh viện. Huyết khối tĩnh mạch sâu và thuyên tắc phổi là nguyên nhân gây tử vong muộn sau vài ngày hoặc vài tuần ở người bệnh chấn thương hoặc sau phẫu thuật.

Các yếu tố nguy cơ được công bố bao gồm đa chấn thương, chấn thương cột sống có liệt nửa người, tổn thương mạch máu, hạn chế vận động. Bên cạnh đó, một số yếu tố khác như béo phì, hút thuốc, sử dụng thuốc tránh thai hoặc hormone thay thế, thiếu yếu tố V Leiden bẩm sinh cũng tăng nguy cơ huyết khối. Đặc biệt người bệnh có dấu hiệu tăng đông khi làm xét nghiệm đàn hồi đồ cục máu tăng gấp đôi tỷ lệ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu so với người bệnh không có dấu hiệu tăng đông.

Biện pháp dự phòng huyết khối được sử dụng thường xuyên với liều chống đông phù hợp, băng chun áp lực, vận động sớm.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!