Trong đó có 22 vụ do độc tố tự nhiên chiếm 64,7% tổng số vụ, thức ăn nguyên nhân chủ yếu là nấm (chiếm 56,3%), còn lại là do các loại khác (sâu ban miêu, cóc, sắn cao sản, củ nâu, hoa chuông, cà độc dược, quả hồng trâu, củ thương lục). Đặc biệt, có 3 vụ gây tử vong là do sắn cao sản, quả hồng châu và nội tạng cóc, nạn nhân chủ yếu là các cháu nhỏ ở độ tuổi dưới 14.
100% các vụ ngộ độc do độc tố tự nhiên xảy ra tại hộ gia đình, 88% số vụ là người đồng bào dân tộc thiểu số. Triệu chứng điển hình của các vụ ngộ độc do độc tố tự nhiên nói trên là đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, có trường hợp suy thận.
Độc tố tự nhiên là độc tố có sẵn trong tự nhiên ở động vật và thực vật, triệu chứng lâm sàng chủ yếu khi ngộ độc là hội chứng thần kinh (buồn nôn, nôn, rối loạn cảm giác, vận động, đau đầu,..) kèm hội chứng tiêu hóa (đau bụng, tiêu chảy). Tỷ lệ tử vong do độc tố tự nhiên thường rất cao. Các vụ ngộ độc thường liên quan đến tính chất địa lý, mùa vụ khai thác, thu hái. Số lượng mắc thường ít, lẻ tẻ nhưng tỷ lệ tử vong lại cao.
Để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm có độc tố tự nhiên, người dân cần chủ động lựa chọn những thực phẩm an toàn hoặc biết cách chế biến, loại trừ chất độc trước khi ăn. Dưới đây là khuyến cáo phòng ngộ độc một số thực phẩm có độc tố tự nhiên thường gặp:
- Không ăn cá nóc dưới bất kỳ hình thức chế biến nào kể cả đã đun chín, cá khô, sấy, hay làm mắm…
- Không ăn các loại rau, củ, quả rừng lạ, chưa biết rõ nguồn gốc; chỉ sử dụng nấm khi biết chắc chắn nấm ăn được; tuyệt đối không được ăn nấm lạ, nấm hoang dại. Không được ăn thử nấm, dứt khoát loại bỏ nấm khi còn nghi ngờ.
- Để tránh ngộ độc khoai tây, không nên mua hoặc chế biến thức ăn từ những củ khoai đã mọc mầm hay những củ có vỏ đã chuyển sang màu xanh.
- Vỏ củ cải trắng có độc tố furocoumarins. Để tránh ngộ độc khi ăn củ cải cần gọt bỏ sạch vỏ, nấu chín, nướng, gia nhiệt trong lò vi sóng, củ cải sẽ hết độc.
- Phơi khô, bảo quản tốt, tránh để các loại hạt ẩm mốc; không ăn những hạt đậu, lạc đã bị mốc, thâm đen.
- Xyanua là chất gây độc trong măng, do vậy, khi ăn măng tươi phải ngâm, rửa kỹ trong nước nhiều giờ và luộc bỏ nước nhiều lần trước khi chế biến. Trong sắn cũng có chất độc xyanua. Để loại bỏ chất độc, khi muốn ăn sắn phải bóc vỏ, ngâm nước lạnh nhiều giờ trước khi chế biến.
- Không uống mật cá.
- Cóc hay được dùng làm thực phẩm bồi dưỡng cho người già và trẻ em, nhưng nhựa cóc, gan, mật cóc có độc tố rất mạnh, do đó ngộ độc do độc tố cóc tiên lượng rất nặng, tỷ lệ tử vong rất cao. Để phòng tránh ngộ độc độc tố có trong thịt cóc, người dân không nên ăn thịt cóc và các sản phẩm chế biến từ cóc.
- Tuyệt đối không sử dụng các loại cây, củ, con vật lạ để ngâm rượu...
Ngộ độc thực phẩm có độc tố tự nhiên có thể gây tử vong nhanh, nếu không được cấp cứu kịp thời. Vì vậy, khi có các biểu hiện ngộ độc sau khi ăn uống thực phẩm nghi có độc tố tự nhiên, cần nhanh chóng đưa người bị ngộ độc tới cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu, xử trí kịp thời.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
VTV.vn - Nam bệnh nhân (37 tuổi, quốc tịch Trung Quốc) đang công tác tại Việt Nam vào viện trong tình trạng rối loạn ý thức, bại tứ chi, rối loạn nuốt và huyết áp cao.
VTV.vn - Phát hiện mắc viêm gan virus B, người đàn ông tự ý ngừng thuốc kháng virus và chuyển sang điều trị bằng thuốc nam không rõ nguồn gốc trên mạng internet.
VTV.vn - Trong khoảng 2 tuần qua, tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc, số lượng người bệnh nhập viện do đột quỵ tăng đáng kể làm gia tăng áp lực cho y tế cơ sở.
VTV.vn - Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa thị xã Phú Thọ vừa cấp cứu thành công người bệnh cao tuổi bị vỡ khối áp xe lách hiếm gặp gây viêm phúc mạc toàn thể.
VTV.vn - Bé G.L. (7 tuổi, trú tại Yên Bái) phát hiện thiểu sản thận, suy thận mạn giai đoạn cuối từ tháng 7/2023, chỉ nặng 18 kg, kèm theo đó là bệnh lý tăng huyết áp, suy tim.
VTV.vn - Bệnh viêm não Nhật Bản có thể để lại di chứng thần kinh nặng nề nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
VTV.vn - Khối u trong ổ bụng của bệnh nhân quá lớn, chiếm toàn ổ bụng, chèn các tạng. Phẫu thuật là phương pháp duy nhất để có thể giúp bệnh nhân thoát khỏi án tử.
VTV.vn - Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa có thông báo về việc đình chỉ lưu hành trên toàn quốc và thu hồi một số sản phẩm Estro Skin Royal vì không đạt tiêu chuẩn chất lượng.
VTV.vn - Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Lào Cai vừa tiếp nhận một trường hợp bệnh nhi bị dị vật đường tiêu hóa.
VTV.vn - Trung tâm Y tế huyện Phù Ninh (Phú Thọ) vừa cấp cứu thành công sản phụ (31 tuổi) bị băng huyết do có thai bám tại sẹo mổ đẻ cũ.
VTV.vn - Bệnh viện Đại học Y Dược Shing Mark (Đồng Nai) vừa thực hiện thành công ca phẫu thuật thận phức tạp cho bệnh nhân nữ 60 tuổi.
VTV.vn - Tại Việt Nam, sốt xuất huyết là nguyên nhân làm cho khoảng 100.000 trường hợp phải nhập viện và gần 100 trưởng hợp tử vong mỗi năm.
VTV.vn - Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan vừa ký ban hành Chỉ thị số 05/CT-BYT về tăng cường chăm sóc sức khỏe trẻ em nhằm giảm tử vong trẻ em dưới 5 tuổi.
VTV.vn - Mùa hè là thời điểm lý tưởng để trẻ đi bơi rèn luyện sức khỏe. Tuy nhiên, bơi lội cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm tai giữa ở trẻ.
VTV.vn - Khám sức khỏe định kỳ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và nâng cao chất lượng cuộc sống của người cao tuổi.